Phó Tổng thống Kamala Harris tối 6-11 (giờ Mỹ) công khai thừa nhận với người ủng hộ mình rằng bà đã thua đối thủ Cộng hòa Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng trước đó một ngày.

Theo đài BBC, Đảng Dân chủ sẽ còn mất nhiều thời gian để tìm hiểu nguyên nhân bà Harris thua cuộc và rút ra chiến lược cho cuộc đấu 4 năm sau. Nhưng trước mắt, nhiều chuyên gia đã chỉ ra một số vấn đề.

Sai lầm chiến thuật góp phần khiến ứng viên Kamala Harris thua đối thủ Donald Trump. Ảnh: CNBC

Khó xử với "di sản" của Tổng thống Joe Biden

Gần một tháng trước, ứng viên Kamala Harris xuất hiện trên chương trình The View của kênh ABC trong cuộc phỏng vấn thân thiện, mục đích là giới thiệu bản thân với những người Mỹ muốn biết thêm về bà.

Nhưng cuộc trò chuyện này nhanh chóng bị lu mờ bởi câu trả lời của bà cho câu hỏi "bà sẽ làm gì khác biệt so với tổng thống đương nhiệm Joe Biden". Nữ phó tổng thống đáp: "Tôi không nghĩ có điều gì khác biệt cả".

Câu trả lời của bà Harris trở thành cái cớ để phía Đảng Cộng hòa liên tục chỉ trích và đây có thể là một trong những lý do khiến bà không thể vượt qua được đối thủ Trump. Theo BBC, là phó tổng thống đương nhiệm, bà Harris không thể tách khỏi "sếp" của mình.

Sau khi ông Biden rút khỏi cuộc đua, bà Harris bắt đầu chiến dịch tranh cử kéo dài 107 ngày của mình bằng lời hứa về một "thế hệ lãnh đạo mới", tập hợp phụ nữ đấu tranh cho quyền phá thai và cam kết giành lại cử tri thuộc tầng lớp lao động bằng cách tập trung vào các vấn đề kinh tế, bao gồm chi phí tăng cao và khả năng mua nhà ở.

Bà đã tạo được làn sóng động lực ban đầu, bao gồm một loạt meme trên mạng xã hội, một danh sách ủng hộ toàn "sao" như ca sĩ lừng danh Taylor Swift và khoản tiền quyên góp kỷ lục.

Thế nhưng, bà không thể thoát khỏi cái bóng của ông Biden, bao gồm cả ảnh hưởng từ việc ông Biden luôn có tỉ lệ ủng hộ ở mức thấp trong suốt 4 năm nhiệm kỳ. Đặc biệt, các cuộc thăm dò trước bầu cử cho thấy khoảng 2/3 cử tri được hỏi tin rằng "nước Mỹ đang đi sai hướng".

Một số đồng minh đã đặt câu hỏi phải chăng bà Harris quá trung thành với Tổng thống Biden.

"Bạn khó mà thoát khỏi cái bóng của vị tổng thống đã chọn bạn làm phó tướng" – ông Jamal Simmons, cựu giám đốc truyền thông của phó tổng thống, nhấn mạnh. Theo ông Simmons, giả sử bà Harris muốn đi con đường khác ông Biden thì cũng không đem lại sự khác biệt nào. Đã vậy, điều này sẽ trở thành "cái bẫy", tạo cơ hội cho Đảng Cộng hòa tấn công bà vì "không trung thành".

Vì thế, bà Harris đã cố gắng cân nhắc kỹ lưỡng, không đi ngược bất kỳ chính sách nào của ông Biden bao gồm cả lạm phát, nhập cư, song cũng không công khai thúc đẩy trong quá trình vận động tranh cử.

Mặc dù vậy, bà không thuyết phục được cử tri về các chính sách của riêng mình đối với những vấn đề nóng như bức xúc kinh tế hay lo ngại nhập cư.

Đánh mất sự ủng hộ của khối cử tri lõi

Ê-kíp tranh cử của bà Harris từng rất hy vọng sẽ giành được sự ủng hộ từ các cử tri cốt lõi của Đảng Dân chủ là người da màu, người gốc Latin và cử tri trẻ tuổi cũng như giành thêm được sự ủng hộ từ các cử tri ngoại ô có trình độ đại học. Chính nhóm cử tri này đã góp phần làm nên chiến thắng của ông Biden trước chính ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020.

Kết quả đã không đạt được như mong muốn. Bà Harris đã mất 13 điểm % ủng hộ của cử tri gốc Latin, 2 điểm % của cử tri da màu và 6 điểm % của cử tri dưới 30 tuổi - theo các khảo sát sau bỏ phiếu.

"Không có gì ngạc nhiên khi các cử tri thuộc tầng lớp lao động rời bỏ Đảng Dân chủ và bây giờ là cử tri Latin và da màu" - Thượng nghị sĩ độc lập Bernie Sanders của bang Vermont, người đã thua trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ năm 2016 trước bà Hillary Clinton và cuộc bầu cử sơ bộ năm 2020 trước ông Biden, quả quyết.

Theo ông Sanders, ban lãnh đạo Đảng Dân chủ muốn giữ nguyên hiện trạng trong khi người dân Mỹ muốn có sự thay đổi.

Sai lầm chiến thuật

Chính quyền Tổng thống Biden nhiều lần tuyên bố ông Trump "gây ra mối đe dọa hiện hữu đối với nền dân chủ", hàm ý việc cựu Tổng thống bị cáo buộc trong loạt vụ án hình sự cả cấp bang lẫn liên bang.

Ban đầu, ê-kíp của bà Harris "bỏ qua" sự chỉ trích đối với đối thủ Trump, thay vào đó họ ưu tiên truyền tải thông điệp hướng tới tương lai về việc bảo vệ quyền tự do cá nhân và duy trì tầng lớp trung lưu. Chính điều này giúp bà Harris luôn dẫn điểm trước đối thủ Trump trong các cuộc thăm dò.

Tuy nhiên, vào giai đoạn cuối chiến dịch, bà Harris quyết định "nhấn mạnh đến những nguy cơ nếu ông Trump tái đắc cử.

"Bà Kamala Harris đã thua cuộc bầu cử này khi bà chuyển hướng tập trung gần như hoàn toàn vào việc tấn công đối thủ Donald Trump" - chuyên gia thăm dò ý kiến kỳ cựu của đảng Cộng hòa Frank Luntz nhận định.

"Các cử tri đã biết mọi thứ về ông Trump. Điều họ muốn biết thêm chính là kế hoạch của bà Harris trong giờ đầu tiên, ngày đầu tiên, tháng đầu tiên và năm đầu tiên nếu đắc cử" – chuyên gia này chốt lại.

Nguồn NLĐO