Bản đồ hành chính của xã Thanh Điền.

Năm 2010, Cụm công nghiệp (CCN) Thanh Điền (ấp Thanh Thuận, xã Thanh Điền, huyện Châu Thành) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung quy hoạch thành khu công nghiệp (KCN), rộng 300 ha. Sau đó, đến năm 2014, dự án tiếp tục được điều chỉnh quy hoạch còn 166 ha. Tuy nhiên, gần 10 năm qua, KCN Thanh Điền vẫn còn quy hoạch “treo” khiến đời sống người dân nơi đây gặp nhiều khó khăn, chưa thể “an cư lạc nghiệp”.

Khổ sở vì dự án treo

Ông Nguyễn Sơn Hùng, người dân có nhà nằm trong khu quy hoạch dự án KCN Thanh Điền cho biết, từ đó cho đến nay, ông và nhiều gia đình khác không dám xây cất nhà mới, thậm chí việc sửa chữa cũng hạn chế. Chỉ những công trình nào xuống cấp trầm trọng, không thể ở được mới sửa chữa tạm. Ông có 4 người con, đều đã lập gia đình, tất cả được ông chia đất xung quanh (cũng nằm trong khu quy hoạch) nhưng chỉ có một người con xây tạm ngôi nhà cấp 4 để ở. Theo ông Hùng.

Bà Diệp Thị Góp- ngụ ấp Thanh Thuận cho biết, dự án KCN Thanh Điền được quy hoạch nhiều năm không thực hiện khiến hệ thống giao thông trong khu vực không được chú trọng đầu tư, nhiều tuyến đường trải sỏi đỏ hoặc đá phún nhanh chóng xuống cấp, mưa thì nước đọng lầy lội, mùa khô thì bụi bẩn. “Người dân đề nghị làm đường đi sạch sẽ, thông thoáng thì chính quyền thông báo, do quy hoạch nên không làm đường”. Trong khi đó, cùng một xã, nhưng khu vực nằm ngoài quy hoạch được đầu tư làm đường nhựa, bê tông khang trang, người dân có điều kiện phát triển kinh tế hơn.

Người dân mong xoá quy hoạch “treo”

Ông Nguyễn Văn Hưu, 70 tuổi có đất và nhà nằm trong dự án cho rằng, việc quy hoạch “treo” gần 10 năm qua khiến người dân nơi đây hết sức bất an, có đất nhưng không dám cất nhà để ở, không thể “an cư lạc nghiệp” ngay trên chính mảnh đất của mình. “Bao nhiêu năm nay, không biết bao nhiêu lần, người dân chúng tôi ký giấy kiến nghị xoá bỏ quy hoạch này rồi, nhưng đến nay vẫn vậy khiến chúng tôi hết sức chán nản”. Ông Hưu đề nghị các cơ quan chức năng xoá bỏ quy hoạch để người dân yên tâm, từ đó phát triển kinh tế, ổn định đời sống.

Một người dân khác cho biết, vì vướng quy hoạch nên việc giao dịch, mua bán đất tại đây rất khó khăn, người dân túng thiếu muốn bán đất để giải quyết khó khăn nhưng rất ít người dám mua. Mà nếu có người mua thì chủ đất phải bán với giá rất thấp. Bên cạnh đó, người dân chỉ được cấp là giấy phép xây dựng tạm, nên không ai dám xây kiên cố, hay sửa chữa căn nhà khang trang để ở.

“Trong các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân nhiều lần kiến nghị với các cơ quan chức năng về việc dự án KCN Thanh Điền cuối cùng có triển khai hay không? Nếu có thì bao giờ làm? Còn không thì phải công bố xoá quy hoạch cho người dân ổn định đời sống, phát triển kinh tế”- người dân này nói.

Khó khăn trong quản lý

Tiền thân KCN Thanh Điền là Cụm công nghiệp Thanh Điền có quy mô 50,16 ha, đến năm 2005 đã thu hút được 4 doanh nghiệp, trong có 2 doanh nghiệp nước ngoài, tạo việc làm hơn 10.000 công nhân, diện tích lấp đầy khoảng 36 ha, chiếm tỷ lệ 59%. Năm 2010, CCN Thanh Điền được tỉnh đề xuất phát triển thành KCN với quy mô 300 ha, trong thời gian này có nhà đầu tư xây dựng hạ tầng là Công ty TNHH sản xuất - thương mại và dịch vụ Hà Lan.

Tuy nhiên, sau nhiều lần gia hạn chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư, công ty này không tiếp tục thực hiện dự án nên UBND tỉnh đã ra quyết định thu hồi chủ trương đầu tư. Sau đó đến năm 2014, KCN Thanh Điền tiếp tục được điều chỉnh giảm còn 166,16 ha. Từ đó đến nay, vẫn chưa tìm được nhà đầu tư hạ tầng để triển khai dự án.

Theo Chủ tịch UBND xã, việc KCN Thanh Điền mới chỉ quy hoạch trên bản đồ chứ chưa cắm mốc ranh giới thực địa, khiến người dân và cả chính quyền địa phương cũng không xác định chính xác được vị trí trong và ngoài khu quy hoạch. Bên cạnh đó, theo quy định, người dân trong dự án chưa được quy hoạch chi tiết trên bản đồ 1/500 vẫn được xây dựng, với điều kiện loại đất ở thổ cư; việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các cá nhân vẫn được thực hiện.

Tuy nhiên, chính vì vướng quy hoạch nên người dân không thể chuyển mục đích sử dụng đất để xây dựng nhà ở. Thêm vào đó, người dân lo lắng, đất nằm trong quy hoạch nếu xây dựng, sợ khi giải toả sẽ không được đền bù.

Địa phương đã 2 lần tổ chức lấy ý kiến người dân trong khu quy hoạch về việc nên giữ hay xoá bỏ quy hoạch KCN Thanh Điền, kết quả có 213/223 người dân đồng ý kiến nghị xoá bỏ, chỉ có 10 người đồng ý tiếp tục giữ. Theo ông Trung, các cơ quan chức năng tỉnh, huyện nên sớm có chủ trương cụ thể về quy hoạch KCN Thanh Điền để trả lời người dân. Nếu xoá thì nên làm sớm, còn nếu giữ thì Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh phải tiếp nhận, quản lý và có cơ chế kêu gọi đầu tư, sớm triển khai dự án.

Nhà người dân nằm trong khu quy hoạch KCN Thanh Điền.

Tỉnh đang rà soát lại quy hoạch chung

Ông Nguyễn Hồng Sơn- Trưởng Ban Quản lý khu kinh tế cho biết, hiện nay, Luật Quy hoạch đã có hiệu lực nên tỉnh đang triển khai lập quy hoạch chung về phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tỉnh sẽ rà soát, đánh giá lại tất cả các quy hoạch trên địa bàn tỉnh, từ đó sẽ xoá bỏ được nhiều quy hoạch chồng chéo, kém chất lượng. Dự kiến quá trình lập quy hoạch này sẽ hoàn thành vào quý I/2021.

Đối với dự án quy hoạch KCN Thanh Điền, sau khi được bổ sung vào quy hoạch từ CCN thành KCN vào năm 2010 và được điều chỉnh quy hoạch năm 2014, Ban Quản lý khu kinh tế đã phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND huyện Châu Thành và các sở, ngành liên quan tích cực kêu gọi nhà đầu tư, nhưng đến nay KCN Thanh Điền chưa tìm được nhà đầu tư kinh doanh hạ tầng. 

Hiện, Ban Quản lý khu kinh tế đang phối hợp các sở, ngành đánh giá lại tính khả thi của quy hoạch KCN này, sau khi hoàn tất sẽ báo cáo UBND tỉnh xem xét để có giải pháp cụ thể. Trường hợp, qua rà soát đánh giá, quy hoạch Khu công nghiệp Thanh Điền không khả thi, không còn phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, thì Ban Quản lý khu kinh tế sẽ tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh vị trí quy hoạch KCN Thanh Điền sang địa điểm khác phù hợp hơn. 

Minh Dương