Việc thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí đánh giá tiếp cận pháp luật góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật trong cán bộ, nhân dân; bảo đảm quyền được tiếp cận thông tin của công dân đối với các quy định của pháp luật và xây dựng nền hành chính cơ sở ngày càng chuyên nghiệp, hiện đại.

Bảo đảm chắc từng tiêu chí

Năm 2022, toàn tỉnh có 91 xã đạt CTCPL; năm 2023, có 92 xã đạt CTCPL. Số xã đạt CTCPL trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021- 2025 trong năm 2022 là 9 xã, năm 2023 là 12 xã. Hằng năm, Hội đồng Phối hợp PBGDPL các cấp ban hành kế hoạch và tổ chức kiểm tra, tự kiểm tra công tác xây dựng, đánh giá, công nhận cấp xã đạt CTCPL tại địa phương. Qua đó, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và hướng dẫn, nhân rộng các mô hình hay, cách làm hiệu quả trong công tác CTCPL.

Đoàn viên, thanh niên xã Thái Bình hỗ trợ người dân tra cứu hồ sơ trực tuyến.

Thị trấn Bến Cầu (huyện Bến Cầu) là một trong những địa phương được đánh giá cao trong xây dựng cấp xã đạt CTCPL. Ông Lê Hồng Phong- Phó Chủ tịch UBND Thị trấn cho biết, để tiếp tục duy trì Thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và giữ vững đô thị văn minh, hằng năm, địa phương đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công chức Tư pháp - Hộ tịch, các ban, ngành đoàn thể tập trung triển khai, thực hiện công tác xây dựng thị trấn đạt CTCPL đạt kết quả theo quy định.

Trong đó, tập trung triển khai đầy đủ các văn bản của cấp trên đến cán bộ, công chức, người dân thông qua các cuộc họp giao ban, tiếp xúc cử tri, buổi sinh hoạt câu lạc bộ; phân công nhiệm vụ cụ thể cho công chức phụ trách và chịu trách nhiệm từng chỉ tiêu, tiêu chí, đồng thời phối hợp Uỷ ban MTTQ Việt Nam xã, đoàn thể triển khai thực hiện nhiệm vụ xây dựng thị trấn đạt CTCPL. Trong 6 tháng đầu năm, địa phương tổ chức tuyên truyền được 15 cuộc/755 lượt người dự; qua hệ thống truyền thanh huyện, thị trấn được 48 giờ.

Trong thực hiện thủ tục hành chính, ngoài niêm yết công khai đầy đủ, kịp thời, đúng quy định, việc tiếp nhận, xử lý các đơn, thư phản ánh, kiến nghị và giải quyết các thủ tục hành chính của công dân được UBND Thị trấn thực hiện đúng trình tự, thủ tục, nhanh gọn. Qua lấy phiếu khảo sát, đánh giá mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp về chất lượng, thái độ phục vụ và giải quyết thủ tục hành chính đạt 100%.

Đoàn viên, thanh niên xã Thái Bình hỗ trợ người dân nộp hồ sơ.

“Các thủ tục, hồ sơ có liên quan được UBND Thị trấn niêm yết rõ ràng, rất thuận tiện cho công dân tra cứu, liên hệ. Khi người dân gặp những vấn đề vướng mắc về thủ tục hành chính hay nội dung một số văn bản pháp luật liên quan trực tiếp đến đời sống đều được cán bộ hướng dẫn, giải thích tận tình, giúp chúng tôi hiểu rõ hơn quy định pháp luật của Nhà nước” - anh Trương Hoàng Nhựt (ngụ khu phố 3, thị trấn Bến Cầu) nói.

Bà Lương Thị Ngọc Nhung- Phó Chủ tịch UBND xã Thái Bình (huyện Châu Thành) cho biết, UBND xã lồng ghép công tác xây dựng xã đạt CTCPL trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh của địa phương và duy trì, giữ vững xã nông thôn mới nâng cao trên địa bàn; chỉ đạo cán bộ, công chức nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân.

Đồng thời, UBND xã đẩy mạnh tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua nhiều hình thức như hệ thống loa truyền thanh, trang thông tin điện tử của xã, mạng xã hội (Zalo, Facebook), lồng ghép trong các hội nghị, cuộc họp và sinh hoạt của các tổ chức đoàn thể, phát tờ rơi... tạo điều kiện cho người dân dễ dàng tiếp cận, tìm hiểu, cập nhật các chính sách, pháp luật một cách nhanh chóng, hiệu quả.

Công tác tiếp nhận đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện đúng quy định. Các nội dung theo quy định của pháp luật về dân chủ ở cơ sở được công khai, minh bạch; cử tri được bàn, quyết định trực tiếp về các nội dung theo quy định của pháp luật về dân chủ ở cơ sở; nhân dân trực tiếp hoặc thông qua Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng thực hiện giám sát các nội dung theo quy định của pháp luật về dân chủ ở cơ sở.

Hiện nay, UBND xã đã công khai, niêm yết đầy đủ thủ tục hành chính của 12 lĩnh vực; trong đó có 118 thủ tục tại bộ phận Tiếp nhận và trả kết quả thuộc UBND xã. Trong 6 tháng đầu năm 2024, UBND xã đã tiếp nhận 975 hồ sơ trực tuyến, 122 hồ sơ thanh toán trực tuyến thì 100% hồ sơ được giải quyết đúng trình tự, thủ tục.

Nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp uỷ, chính quyền

Theo UBND tỉnh, công tác xây dựng, đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn đạt CTCPL trong năm 2022 thực hiện theo Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg ngày 15.11.2021 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư số 09/2021/TT-BTP ngày 15.11.2021 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp là văn bản mới (có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2022) nên địa phương còn gặp nhiều khó khăn, lúng túng trong triển khai thực hiện. Sự phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành, công chức cấp xã một số nơi chưa chặt chẽ. Một số công chức cấp xã được giao theo dõi các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật chưa thực hiện nghiêm túc; chưa cung cấp đầy đủ các tài liệu kiểm chứng gây khó khăn cho công tác thẩm định, đánh giá.

Công chức Tư pháp - hộ tịch thị trấn Bến Cầu hướng dẫn người dân giải quyết thủ tục hành chính.

Tiêu chí “Tổ hoà giải được hỗ trợ kinh phí đúng mức chỉ theo quy định của cơ quan có thẩm quyền” đối với cấp xã đạt CTCPL (quy định tại nội dung 2 của chỉ tiêu 2, tiêu chí 3 Thông tư số 09/2021/TT-BTP) và xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao theo Quyết định số 1723/QĐ-BTP ngày 15.8.2022 của Bộ Trưởng Bộ Tư pháp khó đạt được. Địa phương gặp lúng túng khi tổ chức xét, công nhận địa phương đạt chuẩn đô thị văn minh được tổ chức trước thời điểm đánh giá đạt CTCPL.

Chia sẻ một số kinh nghiệm trong xây dựng cấp xã đạt CTCPL, bà Lương Thị Ngọc Nhung - Phó Chủ tịch UBND xã Thái Bình cho biết: “Cần gắn công tác xây dựng cấp xã đạt CTCPL với nhiệm vụ chính trị của ngành, địa phương, đơn vị; nơi nào nhận được nhiều sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp uỷ Đảng và chính quyền địa phương về con người, cơ sở vật chất, trang thiết bị, cán bộ có trình độ, năng lực nghiệp vụ, nhiệt tình, ý thức trách nhiệm với công việc thì kết quả đạt được càng cao.

Trong đó, cần phát huy vai trò nòng cốt của ngành Tư pháp trong việc tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền triển khai toàn diện công tác xây dựng cấp xã đạt CTCPL. Việc triển khai công tác xây dựng cấp xã đạt CTCPL lồng ghép trong triển khai các hoạt động PBGDPL, hoà giải ở cơ sở; các chương trình, đề án, dự án, các cuộc vận động khác có liên quan và phong trào thi đua của cơ quan, đơn vị, địa phương sẽ tiết kiệm được nguồn nhân lực, vật lực nhưng vẫn bảo đảm yêu cầu đề ra”.

UBND thị trấn Bến Cầu cho rằng, để công tác xây dựng thị trấn đạt CTCPL đạt kết quả, địa phương cần tổ chức tuyên truyền, phổ biến sâu rộng về mục đích, ý nghĩa và nội dung của quy định về CTCPL cho mọi tầng lớp nhân dân, cán bộ, công chức giúp họ nhận thức đúng đắn và đầy đủ về công tác này.

Cấp uỷ Đảng cần chỉ đạo quyết liệt hơn trong việc triển khai xây dựng thị trấn đạt CTCPL, coi đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị. Thường xuyên bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực bảo đảm tham mưu cho Chủ tịch UBND Thị trấn trong công tác chỉ đạo, xây dựng và đánh giá CTCPL theo thẩm quyền. Uỷ ban MTTQ Việt Nam, các đoàn thể tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm trong việc triển khai, thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, PBGDPL đến đoàn viên, hội viên với nhiều hình thức phong phú, thiết thực.

Thiên Di