Khu xử lý chất thải của TTYT Thành phố.

Theo UBND tỉnh, Tây Ninh đề ra mục tiêu quản lý và xử lý triệt để chất thải y tế, bảo đảm 100% cơ sở y tế xử lý chất thải rắn, nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường. Các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh phải phân loại, thu gom và xử lý chất thải y tế theo quy định. Tỉnh cũng đẩy mạnh xã hội hoá hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải y tế nguy hại; quản lý, vận hành hệ thống xử lý nước thải y tế đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường.

Còn bất cập

Theo thống kê của ngành Y tế, hiện toàn tỉnh có 115 cơ sở khám và điều trị bệnh. Kết quả điều tra gần đây cho thấy, tổng lượng rác thải phát sinh từ các cơ sở y tế là 3.769kg/ngày.

Thành phần trong rác thải y tế phát sinh gồm: rác thải thông thường 2.918,5kg/ngày, rác thải y tế phải xử lý 850kg/ngày. Trong rác thải y tế phải xử lý có chất thải lây nhiễm, chất thải không lây nhiễm và chất thải y tế nguy hại dạng lỏng.

Thời gian qua, tỉnh đã đầu tư 14 lò đốt chuyên dùng để xử lý rác y tế nguy hại của các cơ sở y tế Nhà nước. Ngoài ra, 2 bệnh viện tư nhân trong tỉnh cũng đã lắp đặt thiết bị xử lý rác y tế nguy hại (BVĐK Lê Ngọc Tùng lắp đặt lò đốt công suất 50kg/giờ, Bệnh viện Cao Văn Chí lắp đặt lò hấp, công suất 20kg/giờ).

Các cơ sở y tế tư nhân, hầu hết đều hoạt động ngoài giờ, lượt người khám bệnh không nhiều, hoạt động chủ yếu là khám và kê đơn thuốc nên lượng rác thải phát sinh rất ít. Thành phần rác chủ yếu là rác thải thông thường. Hình thức xử lý chính là đốt tại nhà hoặc mang đến đốt tại các lò đốt của trạm y tế, hoặc TTYT huyện.

Hiện còn 6 lò đốt rác y tế nguy hại do tỉnh đầu tư chưa được kiểm tra, xác nhận đạt quy chuẩn quy định. Một số lò đốt cũ đã xuống cấp, hư hỏng không đạt chuẩn (tại TTYT Thành phố và các huyện Trảng Bàng, Gò Dầu, Bến Cầu), cần  được nâng cấp. Trong khi đó, công suất xử lý của các lò đốt mới đang dư thừa, như BVĐK Tây Ninh mỗi ngày đốt khoảng 5 giờ, các cơ sở y tế khác vài ngày mới đốt một mẻ.

Do đốt không liên tục, thời gian ngắt quãng rất dài nên không tận dụng được nhiệt độ sẵn có của mẻ đốt trước dẫn đến hao phí nhiên liệu. Mặt khác, tất cả các lò đốt được vận hành với công suất thấp dẫn đến hao phí nhiều nhân lực trực đốt lò.

Một thực trạng khác đáng quan tâm là nhân lực phụ trách bảo trì, bảo dưỡng, vận hành lò đốt không chuyên nghiệp, thực hiện không đúng kỹ thuật theo hướng dẫn nên gây hao phí nhiên liệu, không đạt tiêu chuẩn xử lý, làm thiết bị nhanh xuống cấp. Ngoài ra, rác thải từ các trạm y tế, cơ sở y tế nhỏ chưa được xử lý đúng quy định.

Bên cạnh rác thải, toàn bộ các cơ sở y tế đã nêu ở trên đều phát sinh nước thải. Theo kết quả điều tra, tổng lượng nước thải phát sinh là 1.072,6m³/ngày. Trong đó, nước thải sinh hoạt là 680,2 m³/ngày; nước thải y tế cần phải xử lý mỗi ngày là 392,4 m³/ngày.

Đến nay, tỉnh đã đầu tư 14 hệ thống thu gom, xử lý nước thải tại các cơ sở y tế. Tương tự hệ thống xử lý rác thải, một số hệ thống xử lý nước thải đã xuống cấp, hư hỏng, không đạt chuẩn cần phải nâng cấp; một số hệ thống khác dư thừa công suất xử lý. Nhân lực phụ trách bảo trì, bảo dưỡng, vận hành không chuyên nghiệp, thực hiện không đúng kỹ thuật theo hướng dẫn nên nước thải sau xử lý thường xuyên không đạt tiêu chuẩn. Bên cạnh đó, nước thải từ các trạm y tế, cơ sở y tế nhỏ chưa được xử lý đúng quy định.

Sẽ đấu thầu xử lý chất thải y tế

Trước thực trạng trên, mới đây, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch xử lý triệt để chất thải y tế (gồm rác thải và nước thải) trên địa bàn tỉnh. Trong thời gian tới, chất thải y tế nguy hại được xử lý theo mô hình cụm cơ sở y tế. Theo đó, chất thải y tế của một cụm cơ sở y tế được thu gom và xử lý chung tại hệ thống, thiết bị xử lý của một cơ sở trong cụm.

Ngành chức năng sẽ tổ chức rà soát, đánh giá các lò đốt rác y tế nguy hại đã lắp đặt đạt chuẩn, đủ công suất để sử dụng đốt rác y tế nguy hại phát sinh theo cụm cơ sở y tế; tổ chức đấu thầu, lựa chọn đơn vị có đủ năng lực, điều kiện thực hiện. Toàn tỉnh sẽ chia thành 3 cụm xử lý rác thải y tế (thuộc Nhà nước), gồm:

Cụm 1 (Cụm BVĐK Tây Ninh) xử lý một số chất thải y tế nguy hại cho BVĐK Tây Ninh; Bệnh viện Y học cổ truyền; Bệnh viện Phục hồi chức năng; TTYT Thành phố và các huyện Châu Thành, Hoà Thành, Dương Minh Châu; TTYT dự phòng tỉnh; Trung tâm Phòng chống sốt rét - ký sinh trùng; Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản; Trung tâm Phòng chống HIV/AISD; các trạm y tế xã, phường, thị trấn thuộc các huyện trong cụm.

Cụm 2 (Cụm TTYT huyện Tân Châu) xử lý một số chất thải y tế nguy hại cho TTYT các huyện Tân Châu, Tân Biên và các trạm y tế xã, thị trấn thuộc hai huyện này.

Cụm 3 (Cụm TTYT huyện Gò Dầu) xử lý một số chất thải y tế nguy hại cho TTYT các huyện Gò Dầu, Bến Cầu, Trảng Bàng và trạm y tế các xã, thị trấn của các huyện này.

Riêng Bệnh viện Lao và Bệnh phổi do rác thải đặc thù có tính nguy hại và lây nhiễm cao nên sẽ xử lý tại chỗ bằng lò đốt rác y tế của bệnh viện.

Rác thải thông thường tại TTYT Thành phố.

Về xử lý nước thải y tế, ngành chức năng tiếp tục rà soát, có biện pháp thu gom, xử lý triệt để, đạt chuẩn quy định. Các hệ thống xử lý nước thải đã được xác nhận đạt quy chuẩn quy định phải tiếp tục vận hành đúng quy trình, kiểm tra chặt chẽ hoá chất sử dụng trong xử lý nước thải để bảo đảm nước thải ra môi trường đạt yêu cầu.

Các hệ thống thu gom, xử lý nước thải y tế đã đầu tư nhưng chưa thu gom triệt để nước thải y tế phát sinh thì tiếp tục rà soát, có biện pháp thu gom triệt để để xử lý; các hệ thống xử lý chưa được kiểm tra, xác nhận đạt quy chuẩn quy định thì tiếp tục rà soát, đánh giá, xác định nguyên nhân và có giải pháp khắc phục.

UBND tỉnh cũng yêu cầu ngành Y tế xem xét đấu thầu công tác vận hành hệ thống xử lý nước thải y tế trên cơ sở tính toán chi phí (bao gồm cả hoá chất để xử lý) để đưa ra mức chi phí và lựa chọn đơn vị có đủ năng lực tham gia đấu thầu vận hành hệ thống xử lý nước thải, bảo đảm chất lượng quy định.

Các trạm y tế xã, phường, thị trấn, các phòng khám chuyên khoa tư nhân có lượng nước thải phát sinh nhỏ, có thành phần và tính chất nước thải tương tự như nước thải sinh hoạt thì xử lý bằng hầm tự hoại 3 ngăn. Khi có công nghệ xử lý nước thải y tế áp dụng cho cơ sở quy mô nhỏ sẽ tiến hành thực hiện theo quy định.

ĐÌNH CHUNG