Hỏi: Tôi 60 tuổi, cách đây 3 tháng, có nội soi dạ dày. Kết quả: Viêm dạ dày - tá tràng và đặc biệt là có vi trùng H. pylori. Bác sĩ cho uống 35 viên Losec; mỗi ngày 1 viên. Tôi đã uống đủ và sáng nay tôi đi bệnh viện nội soi lại nhưng bệnh vẫn chưa có gì cải thiện. Xin bác sĩ cho biết: vi trùng H.pylori phát sinh do đâu và có gây biến chứng nguy hiểm nào không? Trong ăn uống có kiêng cử gì không? Nội soi dạ dày nhiều lần trong thời gian ngắn có hại gì không? NguyỄn Văn Y. (Thị trấn Hoà Thành)

Đáp: Thông thường thì khi đã phát hiện có vi trùng H. pylori và có viêm dạ dày - tá tràng như thế thì bác sĩ sẽ khuyến cáo điều trị tiệt trừ vi khuẩn.

Như ông có nói thì đợt thuốc cách nay 3 tháng chỉ có Losec không biết có chính xác không? Điều này là rất quan trọng vì nếu đã điều trị bằng kháng sinh rồi mà vi khuẩn hiện tại vẫn còn thì chứng tỏ đây là chủng vi khuẩn kháng thuốc, và việc chọn lựa kháng sinh điều trị lần 2 cần phải rất thận trọng. Để tăng khả năng thành công cho lần điều trị sau, ông cần cung cấp cho bác sĩ điều trị các thông tin về tất cả các kháng sinh đã điều trị lần trước.

Ông không nêu rõ liều và thời gian sử dụng thuốc, tuy nhiên nếu với liều thuốc chuẩn, thời gian điều trị 10 ngày thì với phác đồ đang sử dụng điều trị vi khuẩn này, khả năng thành công xấp xỉ 60%. Những trường hợp thất bại điều trị sẽ được điều trị bằng phác đồ kháng thuốc.

Nhiều trường hợp nhiễm chủng vi khuẩn kháng thuốc không phải do bản thân người bệnh sử dụng kháng sinh không đúng mà là do trong cộng đồng việc sử dụng kháng sinh không được kiểm soát kỹ theo toa bác sĩ, được bán khá tùy tiện (như tình hình nước ta) dẫn đến tình trạng người khác nhiễm chủng kháng thuốc và khi lây qua người khác nữa thì vi khuẩn bị lây qua đã mang tính kháng thuốc rồi (trong trường hợp này y khoa gọi là kháng thuốc nguyên phát).

Vi khuẩn Helicobacter pylori là nguyên nhân sinh viêm loét dạ dày - tá tràng và bệnh ung thư dạ dày. Tuy nhiên nếu ông được nội soi ở cơ sở đáng tin cậy và đã được xác nhận đúng là chỉ có viêm dạ dày - viêm tá tràng thì khuynh hướng của vi khuẩn nếu chưa được tiệt trừ thành công sẽ đi theo hướng viêm dạ dày và viêm loét tá tràng tái phát chứ hiếm khi nào đi theo hướng phát triển thành ung thư dạ dày.

Trong trường hợp bệnh của ông, vi khuẩn có lẽ chưa được diệt thành công hơn là tái nhiễm từ bên ngoài. Con đường lây nhiễm từ người này sang người khác chủ yếu là do ăn uống chung, lây qua nước bọt. Do đó sau khi tiệt trừ thành công thì cách tốt nhất để phòng ngừa nhiễm lại là ăn uống trong vật dụng riêng của mình.

Nội soi dạ dày không gây nguy hiểm gì nếu được tiệt khuẩn kỹ lưỡng ngoại trừ cảm giác gây nôn nao khó chịu cho người bệnh. Kiểm tra hiệu quả tiệt trừ vi trùng Helicobacter pylori có hai phương pháp chính là xét nghiệm qua nội soi hoặc là không cần nội soi như: thổi bong bóng xét nghiệm vi khuẩn. Cách này khá đơn giản như thổi bong bóng ở trẻ em, kết quả kiểm tra vi khuẩn cũng rất chính xác nhưng đắt hơn phương pháp nội soi. Phương pháp thổi bong bóng tìm Helicobacter pylori hiện đang có tại BV Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.

Bs. Lê Trung Ngân