Có đến thăm một số nông hộ sản xuất rau màu (thường gọi trồng hàng bông) ở khu phố II, thị trấn Bến Cầu mới thấu hiểu tình cảnh của bà con nơi đây. Hầu hết những người trồng hàng bông ở đây đều không có lời, thậm chí có người còn bị lỗ nặng. Nguyên nhân một phần do thời tiết khó khăn, rau quả thất mùa, nhưng đáng lo ngại hơn là thị trường tiêu thụ quá bấp bênh, một số loại rau quả giá quá thấp.

Ông Huỳnh Văn Giấm (61 tuổi) chỉ tay về phía đám cà nâu đang kỳ cho trái buồn bã cho biết, đây là vụ đông xuân thứ tư gia đình ông trồng hàng bông bị lỗ, mà lỗ nặng nhất là vụ đông xuân này. Nhà ông có 9 công ruộng (9.000 m2), thấy như vậy còn ít, ông thuê thêm 8 công nữa trồng cà nâu. Để xuống giống 1,7 ha cà nâu, gia đình ông Giấm đã đầu tư 62 triệu đồng. Do thời tiết khó khăn, cà ra trái ít lại bị sâu đục nhiều, gặp lúc “dội chợ”, nên trái cà chỉ có một lỗ sâu nhỏ (dù trái to cỡ nào) lái cũng vạt ra. Vì vậy mà số cà vạt bỏ của ông Giấm lên đến khoảng 30% số cà thu hoạch được. Nhưng nỗi khổ lớn nhất của nông dân là khâu đầu ra. Từ lúc thu hoạch đến nay, giá cà ông Giấm sang cho lái cao nhất cũng chỉ được 1.600 đồng/kg. Theo ông Giấm giá đầu tư cho 1kg cà nâu của gia đình ông khoảng 3.000 đồng. Nếu bán từ 4.000 -5.000 đồng/kg mới có lời, còn bán dưới 3.000 đồng/kg là gia đình ông bị lỗ nặng. Ông Giấm cho biết thêm liên tiếp ba vụ đông xuân trước, gia đình ông trồng bí “hồ lô” đều bị lỗ. Tính chung qua 4 vụ đông xuân trồng hàng bông, gia đình ông Giấm bị lỗ khoảng 120 triệu đồng.

Lao động cật lực, nhưng gia đình anh Thọ cũng lỗ khoảng 6 triệu đồng từ ruộng bí đao

Kế ruộng cà nâu của ông Giấm là ruộng bí đao của nông dân trẻ Nguyễn Hữu Thọ (31 tuổi). Trời sắp đứng bóng mà gia đình anh Thọ vẫn vạch lá tìm hái từng trái bí. Hái đến đâu, anh đưa ra xe và đẩy lên cặp lề tỉnh lộ cho thương lái. Thương lái cân với giá 1.500 đồng/kg (ngày 21.4.2009). Trò chuyện với chúng tôi, anh Thọ cho biết, vụ này anh trồng 5 công (5.000 m2 ) bí đao, với vốn đầu tư 8 triệu đồng. Do thời tiết mưa, nắng thất thường, bí anh trồng lớp chết cây, lớp rút đọt nên cho trái ít. Đến nay (21.4.2009), bí của anh đã thu hoạch được khoảng 300 kg. Anh ước tính thu hoạch cũng chừng 300 kg nữa là đám bí của anh tàn. Nếu các cữ hái trái tới giá bí vẫn như hiện nay thì anh bị lỗ khoảng 6 triệu đồng, chưa tính công lao động của gia đình.

Anh Nguyễn Văn Chét, một thương lái đang sang bí đao của anh Thọ cho biết, giá bí đao hiện nay từ 1.500 -1.700 đồng/kg là còn đỡ, chớ cách đây hơn nửa tháng chỉ có 300 đồng/kg, mà sang ở chợ đầu mối cũng không được. Không ít lần sang đồ hàng bông của nông dân mang đi thành phố (chợ đầu mối ở huyện Hóc Môn) sang lại không được, anh phải mang đến các bếp ăn từ thiện làm “từ thiện” luôn. Theo anh Chét, sở dĩ giá hàng bông luôn bấp bênh là do thị trường đầu ra không ổn định mà người trồng hàng bông thì nhiều. Ngoài ra, còn do những tháng gần đây, nhiều công ty xí nghiệp gặp khó khăn do khủng hoảng kinh tế thế giới, phải cho công nhân nghỉ việc, hoặc làm cầm chừng. Từ đó các bếp ăn công nhân cũng giảm xuống làm cho số lượng đồ hàng bông tiêu thụ cũng giảm theo.

Cà nâu quá rẻ, chỉ có một lỗ sâu nhỏ lái cũng vạt ra, gia đình ông Giấm phải đổ bỏ hàng đống

Tại các buổi tiếp xúc cử tri của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh cũng có nhiều ý kiến cử tri đề nghị Nhà nước và các ngành chức năng cần có chủ trương, chính sách biện pháp giúp đỡ nông dân không chỉ vốn, giống, kỹ thuật mà còn phải đặc biệt quan tâm đến thị trường tiêu thụ nông sản cho nông dân. Chứ để nông dân “tự sản tự tiêu” như hiện nay thì nông dân gặp quá nhiều khó khăn. Nhà nước cũng cần quy hoạch vùng trồng trọt cụ thể và có hướng tiêu thụ nông sản lâu dài cho nông dân, tránh tình trạng nông dân sản xuất theo kiểu “may nhờ, rủi chịu”, hoặc thấy trồng cây gì có lời trước mắt là đổ xô nhau trồng để rồi khó tránh khỏi tình trạng dư thừa ế ẩm.

D.H