Uy tín của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã bị lung lay trước làn sóng biểu tình ngày càng dâng cao, đặc biệt là sau hành động trấn áp những người phản đối hôm 15.6, chống lại dự án phá Công viên Gezi nằm trong Quảng trường Taksim, thành phố Istanbul, để xây dựng trung tâm thương mại.

Suốt đêm 15.6 đến ngày 16.6, hàng ngàn người đã xuống đường, dựng chướng ngại vật và đốt lửa trên các đường phố Istanbul. Rất nhiều người giăng biểu ngữ, la hét yêu cầu Thủ tướng Erdogan từ chức sau khi ông ra lệnh cho cảnh sát, với sự hỗ trợ của xe bọc thép phong toả Quảng trường Taksim, dùng vòi rồng và hơi cay giải tán những người biểu tình đóng chốt ở khu vực công viên Gezi. Công viên này đã bị cảnh sát dựng hàng rào thép gai nhằm chuẩn bị cho việc giải toả, triển khai dự án xây dựng trung tâm thương mại.

Cảnh sát bắn đạn hơi cay trấn áp những người biểu tình trên đường phố Istanbul. Ảnh: EPA

Hàng ngàn người tràn ra một đại lộ chính dẫn đến Taksim sau vụ đàn áp, đập phá những bảng báo trên đường và bắt đầu lập rào cản, trong khi cảnh sát bắn hơi cay vào các con đường quanh quảng trường để cố ngăn cản người phản đối lại tụ tập. Nhiều nhóm biểu tình chặn một xa lộ chính dẫn đến sân bay Ataturk ở rìa phía Tây của thành phố, trong khi ở phía Đông có vài trăm người tuần hành đến cây cầu chính bắc ngang kênh Bosphorus về hướng Taksim. Hình ảnh này làm nhiều người liên tưởng đến cuộc đụng độ giữa những người biểu tình với cảnh sát hồi thập niên 1990 ở thế kỷ trước, khi người dân Ankara biểu tình tại Công viên Kugulu, các nghị sĩ đối lập đã ngồi xuống đường để ngăn chặn cảnh sát bắn hơi cay.

Theo Hiệp hội Y tế Thổ Nhĩ Kỳ, hành động trấn áp người biểu tình của cảnh sát tại Istanbul và Ankara trong gần 2 tuần qua đã làm ít nhất 5 người chết, 5.000 người bị thương. Liên minh Công đoàn các lĩnh vực công cộng KESK với 240.000 thành viên đã kêu gọi tổng đình công trên toàn quốc vào ngày 17.6. Trên mạng xã hội Twitter đăng tải khẩu hiệu huy động “một triệu người đến Quảng trường Taksim” để phản đối chính phủ.

Các nhà phân tích cho rằng, hành động mạnh tay của Thủ tướng Erdogan có thể sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín Đảng cầm quyền AK của ông trong cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào năm 2014. Tuy nhiên, ông Erdogan tự tin tuyên bố, Đảng AK sẽ đè bẹp các đối thủ và cáo buộc các thế lực nước ngoài, Đảng Nền cộng hoà nhân dân (CHP) đối lập kích động hỗn loạn ở Thổ Nhĩ Kỳ.

TRINH DƯƠNG

(Tổng hợp)