Trung tâm Y tế thị xã Hoà Thành.

Hội đồng xét xử cho biết, cáo trạng của Viện KSND thị xã Hoà Thành truy tố bị cáo Đặng Hữu Hạnh tội “Tham ô tài sản” tại điểm a, c khoản 2 Điều 353 Bộ luật Hình sự; bị cáo Đỗ Kanh tội “Tham ô tài sản” tại điểm a khoản 2 Điều 353 Bộ luật Hình sự; bị cáo Bùi Tiến Đạt về tội “Tham ô tài sản” tại điểm a, c, d khoản 2 Điều 353 Bộ luật Hình sự.

Tại phiên toà, đại diện VKS vẫn giữ nguyên quyết định truy tố các bị cáo tội “Tham ô tài sản”, đồng thời đề nghị xử phạt bị cáo Đạt mức án từ 5 năm đến 6 năm tù; xử phạt bị cáo Hạnh mức án từ 2 năm 6 tháng đến 3 năm tù; xử phạt bị cáo Kanh mức án từ 2 năm đến 2 năm 6 tháng tù.

Luật sư đề nghị xét xử bị cáo Đạt dưới mức thấp nhất khung hình phạt

Tại phiên toà, người bào chữa cho bị cáo Đạt là luật sư Phạm Văn Tình (Đoàn Luật sư tỉnh) trình bày rằng, trong 4 khoản tiền mà VKS truy tố, luật sư đồng tình với cáo trạng của VKS truy tố bị cáo Đạt 2 khoản tiền tội “Tham ô tài sản”. Luật sư không đồng ý truy tố bị cáo với tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự “có tổ chức” tại điểm a khoản 2 Điều 353 BLHS.

Theo luật sư Tình, hồ sơ vụ án không chứng minh được các bị cáo có sự “bàn bạc thoả thuận với nhau” nên không thoả mãn quy định về đồng phạm có tổ chức theo khoản 2 Điều 17 Bộ luật Hình sự (BLHS). Bị cáo phạm tội là do phục tùng mệnh lệnh của cấp trên.

Đối với chiến dịch Zika và cộng tác viên xã Long Thành Nam năm 2018, luật sư cho rằng, không đủ cơ sở kết tội bị cáo Đạt tội “Tham ô tài sản”. Luật sư cũng cho biết, bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội, khắc phục 150 triệu đồng, nhiều hơn số tiền bị cáo chiếm đoạt, đồng thời bị cáo tích cực giúp đỡ Cơ quan Cảnh sát điều tra (CQĐT) trong quá trình giải quyết vụ án, cũng như bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo nên luật sư đề nghị HĐXX áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định, xử bị cáo dưới mức thấp nhất của khung hình phạt và thấp hơn mức án mà VKS đề nghị, căn cứ vào khoản 1 Điều 54 BLHS cũng như áp dụng Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐTP về chính sách khoan hồng đặc biệt đối với bị cáo.

Đề nghị tuyên bố bị cáo Hạnh không phạm tội “Tham ô tài sản”

Bào chữa cho bị cáo Hạnh, luật sư Đinh Thái Hoàng (Đoàn Luật sư tỉnh) cho rằng, VKS quy kết bị cáo Hạnh là người chủ mưu trong vụ án là không phù hợp. Bị cáo không có ý định chiếm đoạt tài sản và cũng không tạo điều kiện cho bị cáo Đạt chiếm đoạt tài sản.

Trong vụ án này, các bị cáo không có sự thoả thuận, bàn bạc với nhau. VKS không chứng minh bị cáo Hạnh có chiếm đoạt tài sản, nhưng lại cho rằng bị cáo Hạnh có lợi ích phi vật chất để kết tội bị cáo là không phù hợp với cấu thành tội phạm của tội “Tham ô tài sản”.

Luật sư Hoàng phân tích, từ năm 2016, Ban Giám đốc TTYT Hoà Thành đã có chỉ đạo viết phiếu chi trước và quyết toán sau, công đoạn quyết toán tiền và công đoạn chi tiền là hai công đoạn khác nhau. Bị cáo Hạnh chỉ tham gia giai đoạn quyết toán. Thực tế, khi nguồn kinh phí phát về quỹ tiền mặt, bị cáo Hạnh không tham gia bất kỳ nhiệm vụ gì trong giai đoạn này.

VKS khẳng định bị cáo Hạnh không có vụ lợi nhưng lại truy tố bị cáo phạm tội có tổ chức là không phù hợp. Bởi vì, phạm tội có tổ chức thì các bị cáo phải có sự thống nhất về mặt ý chí và phải cùng chịu trách nhiệm hình sự chung về hậu quả gây ra.

Cáo trạng truy tố các bị cáo phạm tội có tổ chức nhưng mỗi bị cáo lại bị truy tố với tình tiết định khung khác nhau là không phù hợp. Trong khi đó, đối với nguồn kinh phí xử lý ổ dịch từ năm 2016-2018 và nguồn kinh phí diệt lăng quăng, phun hoá chất xã Long Thành Trung 2018, bị cáo Hạnh không có vai trò gì. 

“Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (Trung tâm KSBT) có phải là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý ngân sách hay không, có phải là bị hại trong vụ án hay không và trách nhiệm của Trung tâm KSBT trong vụ án này như thế nào chưa được CQĐT làm rõ. Cáo trạng xác định thiệt hại 140.524.500 đồng, trong khi đó, Trung tâm KSBT lại yêu cầu bồi thường 215.862.500 đồng.

Như vậy, cơ sở nào để xác định có thiệt hại và ai thiệt hại, Trung tâm KSBT hay là ngân sách Nhà nước?- luật sư Hoàng phân tích. Trên cơ sở phân tích trên, luật sư Hoàng cho rằng, cáo trạng và phần luận tội của đại diện VKS là chưa có căn cứ.

Do đó, luật sư đề nghị HĐXX căn cứ quy định của các điều, khoản được quy định trong Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS), BLHS và Nghị quyết 96/2015/QH13 tuyên bố bị cáo Hạnh không phạm tội “Tham ô tài sản”.

Đề nghị áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội đối với bị cáo Kanh

Luật sư Trương Vĩnh Thuỷ (Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh)- bào chữa cho bị cáo Kanh phát biểu thống nhất quan điểm bào chữa của luật sư Hoàng và không đồng ý VKS truy tố bị cáo Kanh phạm tội “Tham ô tài sản”.

Luật sư Thuỷ cho rằng, hành vi của bị cáo Kanh không đủ yếu tố cấu thành tội “Tham ô tài sản” theo quy định Điều 353 BLHS cũng như việc quy kết bị cáo phạm tội không bảo đảm tính khách quan và chưa phù hợp với nội dung của sự việc.

Luật sư Thuỷ lập luận, VKS quy kết bị cáo Kanh chỉ đạo bà Lý Thị Kim Liên- Trưởng Trạm Y tế xã Long Thành Nam làm hồ sơ quyết toán khống chiến dịch Zika, trong khi đó, bị cáo Kanh không thừa nhận. Còn qua đối chất, CQĐT không chứng minh được bị cáo Kanh có sự chỉ đạo bà Liên.

Việc bị cáo không thừa nhận có chỉ đạo là hoàn toàn có căn cứ. Bởi vì, theo hồ sơ bị cáo đi tập huấn cộng tác viên ngày 21.12.2016, trong khi danh sách lập ngày 16.12.2016- là thời điểm trước khi triển khai thực hiện kế hoạch. VKS không chứng minh được bị cáo Kanh chiếm đoạt tài sản, cho rằng bị cáo Kanh có lợi ích phi vật chất để kết luận bị cáo phạm tội tham ô tài sản là trái với cấu thành tội phạm của tội “Tham ô tài sản”.

Luật sư Thuỷ cho rằng, không chứng minh được bị cáo Kanh phạm tội “Tham ô tài sản”, do đó, theo quy định tại Điều 17 BLHS, vụ án không có đồng phạm, cũng không có trường hợp phạm tội có tổ chức. Việc bị cáo nộp lại 20 triệu đồng khắc phục hậu quả không đồng nghĩa việc bị cáo nhận tội.

Việc nộp tiền khắc phục hậu quả là do bản thân bị cáo nhận sai vì trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đã giao cho bị cáo Đạt giữ tiền mà không báo cáo lại, còn việc chứng minh bị cáo Kanh có tội hay không và phạm tội gì là nghĩa vụ của các cơ quan tiến hành tố tụng.

Trong vụ án này, bị cáo Kanh chỉ liên quan đến nguồn kinh phí chiến dịch Zika và chỉ liên quan số tiền phun hoá chất hơn 14 triệu đồng chứ không phải là toàn bộ số tiền kinh phí Zika, vì bị cáo Đạt báo cáo lại là đã chi cho bà Hằng hơn 9 triệu đồng tiền diệt lăng quăng. Luật sư Thuỷ lập luận, do không chứng minh được bị cáo Kanh phạm tội “Tham ô tài sản” nên đề nghị HĐXX áp dụng nguyên tắc suy đoán vô tội của BLTTHS, tuyên bố bị cáo Kanh không phạm tội.

Đức Tiến