Người dân đến bộ phận Một cửa của huyện Bến Cầu để giải quyết TTHC.

Nghị định 61/2018/NĐ-CP ngày 23.4.2018 của Chính phủ (gọi tắt là NĐ 61) là quy định khung về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) hiện hành. Vừa qua, văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND, UBND tỉnh đã đến làm việc với UBND huyện, thành phố của tỉnh về triển khai NĐ 61. Theo nhận định của đoàn công tác, hoạt động của bộ phận Một cửa ở nhiều địa phương vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của NĐ 61.

Còn nhiều hạn chế cần khắc phục

Về cơ bản, trụ sở làm việc của bộ phận Một cửa cấp huyện chủ yếu là nhà làm việc cũ được tận dụng lại, diện tích nhỏ hẹp. Trang thiết bị tại bộ phận Một cửa cấp huyện đa số chưa đồng bộ. Một số nơi chưa được trang bị hệ thống đánh giá như ở cấp tỉnh, chưa có hệ thống lấy số thứ tự tự động, chưa có hệ thống tra cứu TTHC, tra cứu tình trạng giải quyết và nộp TTHC trực tuyến.

Bên cạnh đó, nhiều địa phương chưa chủ động ban hành quy chế hoạt động của bộ phận Một cửa sát với thực tế của địa phương, vẫn còn tâm lý chờ tỉnh ban hành rồi mới làm theo. Đồng thời, thiếu đầu mối điều phối toàn bộ hoạt động CCHC của huyện. Theo quy định của pháp luật, Phòng Nội vụ cấp huyện chịu trách nhiệm tham mưu nội dung CCHC cho UBND cấp huyện; trong khi đó, nội dung cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông theo NĐ 61 lại giao cho Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện là cơ quan chủ trì tham mưu cho UBND cấp huyện. Do vậy, có sự chồng chéo về nhiệm vụ, nhân sự bị chia nhỏ, chưa tập trung về một đầu mối khiến hiệu quả và nguồn lực dành cho việc tham mưu CCHC chưa cao.

Nhân sự cho bộ phận Một cửa một số địa phương cũng gặp khó khăn. Đơn cử như tại huyện Bến Cầu, chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai phải cử 2 người tới bộ phận Một cửa của huyện để trực nhận hồ sơ. Tuy nhiên, khối lượng công việc tại cơ quan nhiều dẫn đến tình trạng trễ hạn hồ sơ. Nhân sự mỗi cơ quan vẫn hoạt động chuyên biệt, không có người đủ thẩm quyền điều phối để một người làm được nhiều việc, làm việc ở các vị trí khác nhau.

Quy trình giải quyết TTHC- nhất là TTHC về đất đai vẫn còn phức tạp, gây khó khăn cho người dân, mặt dù đây là những TTHC có lượng hồ sơ của tổ chức, người dân nộp nhiều nhất. Bên cạnh đó, việc liên thông thủ tục thuế - tài nguyên cơ bản vẫn như cũ. Người dân vẫn phải đi lấy thông báo thuế, nộp thông báo thuế, phải có dấu mộc đỏ mới nộp tiền vào ngân hàng được. Như vậy, người dân vẫn phải thực hiện theo cách thủ công, mất nhiều thời gian chạy qua chạy lại giữa cơ quan Thuế và cơ quan Tài nguyên. Trong khi đó, về mặt kỹ thuật, việc này có thể giải quyết được nhanh chóng hơn nhờ liên thông giữa cơ quan Thuế và cơ quan Tài nguyên  - Môi trường tại huyện.

Linh hoạt giải quyết khó khăn

Trụ sở Trung tâm hành chính công tỉnh hiện nay nằm trong trụ sở Thư viện tỉnh. Cách làm này vừa tiết kiệm đầu tư công, vừa kịp thời đưa Trung tâm hành chính công tỉnh đi vào hoạt động, trước khi có NĐ 61 để tạo thuận lợi cho người dân, tổ chức trong giải quyết TTHC. Huyện Bến Cầu đã cải tạo lại kho lưu trữ của huyện trước đây, gồm 2 tầng với tổng diện tích 288m² nằm trong khuôn viên của Phòng Nội vụ, để làm trụ sở bộ phận Một cửa đủ tiêu chuẩn theo quy định của NĐ 61.

 Ông Nguyễn Trí Cường- Phó Chủ tịch UBND huyện Châu Thành cho biết, để giải quyết tình trạng trụ sở Một cửa cấp huyện còn chật hẹp, Bưu điện Tây Ninh và UBND huyện Châu Thành đã thống nhất chuyển toàn bộ bộ phận Một cửa của huyện sang trụ sở Bưu điện huyện Châu Thành- nơi có diện tích rộng đáp ứng theo NĐ 61 cho bộ phận Một cửa huyện. Khi đó, Bưu điện sẽ thuận lợi hơn trong việc kết hợp khai thác dịch vụ bưu chính công ích. Hiện huyện chờ ý kiến đồng ý bằng văn bản của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam để triển khai thực hiện.

Việc tận dụng trụ sở Bưu điện để làm trụ sở Trung tâm hành chính công cũng là một cách làm mà Tây Ninh đang thí điểm thực hiện. Ông Nguyễn Tấn Phong- Phó Giám đốc Bưu điện Tây Ninh cho biết, NĐ 61 quy định rất rõ về việc bố trí trụ sở của Bộ phận Một cửa căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương để bố trí vị trí, diện tích hợp lý, ưu tiên việc nâng cấp, cải tạo trụ sở làm việc đã có hoặc thuê, hoán đổi công năng sử dụng của công trình sẵn có để tránh lãng phí.

Do vậy, việc hoán đổi một phần công năng sử dụng của Bưu điện để xây dựng bộ phận Một cửa cấp huyện, cấp xã sẽ không gây tốn quỹ đất, không tốn tiền đầu tư của địa phương vì chi phí đầu tư nâng cấp, mở rộng diện tích nhà làm việc sẽ do Bưu điện chi trả. Kể cả công tác tiếp nhận hồ sơ, nhân viên Bưu điện cũng có thể tiếp nhận thay cho công chức những thủ tục đơn giản, kết hợp triển khai dịch vụ bưu chính công ích. Trước mắt, Bưu điện tỉnh đang cải tạo, mở rộng diện tích Bưu điện văn hoá xã trở thành trụ sở bộ phận Một cửa cấp xã tại xã An Cơ (huyện Châu Thành) và xã Long Thành Nam (huyện Hoà Thành).

Cách làm này đã được một số tỉnh, thành trên cả nước áp dụng. Điển hình như tỉnh Đồng Tháp đã thực hiện việc chuyển giao nhiệm vụ, dịch vụ hành chính công sang cho Bưu điện thực hiện từ nhiều năm nay. Toàn bộ TTHC tại các huyện, xã sẽ được thực hiện tại điểm giao dịch của Bưu điện, qua đó giúp nâng cao hiệu quả bộ máy quản lý hành chính tại địa phương cũng như hoạt động của Bưu điện.

Liên thông hồ sơ điện tử giữa Thuế và Tài nguyên - Môi trường

Trước những vướng mắc, khó khăn trên, để NĐ 61 thực sự đạt được mục tiêu đề ra trong cải cách TTHC, tạo thuận lợi cho người dân, Tây Ninh cũng đã có những kiến nghị, đồng thời chỉ đạo các sở, ban, ngành có liên quan có giải pháp khắc phục những khó khăn.

Hiệu quả trong giải quyết TTHC tại một đầu mối là trung tâm hành chính công hay bộ phận Một cửa là mục tiêu hướng đến của NĐ 61. Tuy nhiên, để quá trình thực hiện được nhanh gọn, hiệu quả, cần có sự đồng bộ về máy móc, thống nhất về trình tự thủ tục. Do đó, bên cạnh việc chỉ đạo chung các huyện thực hiện theo đúng quy định của NĐ 61, tỉnh xây dựng thí điểm bộ phận Một cửa tại 2 huyện Bến Cầu và Hoà Thành để đầu tư các trang thiết bị đồng bộ. Từ 2 địa phương làm điểm này sẽ rút kinh nghiệm, tiếp tục triển khai cho các huyện còn lại.

Về phía Sở Tài nguyên và Môi trường, khi công bố quy trình đo đạc, kết quả trả cho dân không chỉ là bản trích lục, trích đo thửa đất mà phải kèm theo các giấy tờ cần thiết khác như mẫu đơn, tờ khai thuế, biên bản, phiếu ý kiến dân cư… đã được điền đầy đủ thông tin và có chữ ký xác nhận của công chức Địa chính cấp xã. Như vậy, người dân chỉ cần đến UBND cấp xã xác nhận một lần cho tất cả các chứng từ, sau đó nộp tất cả cùng với bản trích lục, trích đo của thửa đất cho bộ phận Một cửa cấp huyện làm các thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Làm được như vậy, người dân không phải đi nhiều lần đến xã để ký các mẫu hoặc chỉnh sửa các thông tin của thửa đất.

Một trong những bức xúc, gây phiền hà cho nhiều người dân hiện nay là thủ tục liên thông giữa ngành Thuế với ngành Tài nguyên - Môi trường hiện nay chưa được đồng bộ, khiến người dân phải đi lại nhiều lần, điển hình như thực hiện nghĩa vụ đóng thuế liên quan đến đất đai.

Để giải quyết tình trạng này, ngày 30.5 vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 1096 về việc triển khai luân chuyển hồ sơ điện tử liên thông giải quyết thủ tục hành chính về đất đai. Theo đó, Cục Thuế tỉnh sẽ phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Tài nguyên và Môi trường tạo biểu mẫu điện tử phiếu chuyển thông tin để xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai. Việc triển khai sẽ thực hiện thí điểm tại Chi cục Thuế hai huyện Hoà Thành và huyện Bến Cầu. Hai huyện này sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan ban hành quy chế phối hợp nhằm cụ thể hoá và công khai minh bạch các thành phần hồ sơ theo quy định.

UBND tỉnh cũng chỉ đạo UBND huyện Hoà Thành và Bến Cầu chủ trì việc xây dựng ban hành quy chế phối hợp việc luân chuyển hồ sơ giữa ngành Tài nguyên - Môi trường và ngành Thuế tại địa phương trước ngày 15.6.2019. Thời gian thí điểm luân chuyển hồ sơ điện tử trên hệ thống Một cửa điện tử thực hiện từ ngày 15.6 đến ngày 31.7.2019. Trong thời gian này sẽ thực hiện luân chuyển hồ sơ cùng lúc dưới 2 hình thức: hồ sơ điện tử và hồ sơ giấy. Sau thời gian thí điểm, sẽ bỏ việc luân chuyển hồ sơ giấy, chỉ thực hiện luân chuyển qua hồ sơ điện tử.

NGỌC DIÊU - PHƯƠNG THUÝ