HTX giao thông vận tải hoạt động tại bến xe Tây Ninh.

Ða số các HTX giao thông vận tải hoạt động là dịch vụ hỗ trợ thành viên làm ăn có hiệu quả, tạo việc làm cho hơn 5.000 lao động. Bên cạnh đó, các HTX giúp cho cơ quan Nhà nước quản lý phương tiện vận tải tư nhân và hộ cá thể, ổn định tổ chức vận tải tại địa phương, góp một phần vào việc đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hoá và hành khách của toàn xã hội. Tuy nhiên, các HTX giao thông vận tải đang gặp nhiều khó khăn do ngày càng nhiều doanh nghiệp vận tải có tiềm lực kinh tế mạnh tham gia vào lĩnh vực này.

Theo Sở Giao thông - Vận tải, Luật HTX năm 2012 và Nghị định số 193/2013/NÐ-CP quy định chính sách ưu đãi, hỗ trợ cho HTX nhưng thực tế các chính sách này đi vào cuộc sống không nhiều; số lượng HTX được hưởng chính sách hỗ trợ, ưu đãi của Nhà nước còn hạn chế.

Các HTX giao thông vận tải hiện nay hoạt động chủ yếu theo mô hình dịch vụ hỗ trợ, trách nhiệm giữa ban giám đốc HTX và thành viên chưa chặt chẽ. Một số HTX hoạt động trên danh nghĩa, thực chất chỉ là cá nhân đứng lên thành lập để làm các dịch vụ thủ tục giấy tờ cho hộ cá thể có phương tiện, có nhu cầu kinh doanh vận tải, mọi hoạt động để phục vụ nhu cầu kinh doanh vận tải đều do thành viên HTX tự quản lý; chưa có HTX tập trung sản xuất kinh doanh như một doanh nghiệp thực thụ.

Ðồng thời, năng lực chuyên môn, năng lực quản lý điều hành của hội đồng quản trị, ban giám đốc và bộ máy giúp việc nói chung còn nhiều hạn chế, cơ sở vật chất còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu trong thời kỳ kinh tế hội nhập và đổi mới phương thức hoạt động.

Trước những hạn chế này, ngành Giao thông đề ra mục tiêu trong năm 2019 và những năm tiếp theo là củng cố hoạt động của các HTX hiện có, và khuyến khích thành lập mới HTX giao thông vận tải quản lý tập trung, bảo đảm thực hiện theo quy định của pháp luật.

Ðể phát triển mô hình HTX giao thông vận tải từ mô hình HTX dịch vụ hỗ trợ tiến tới mô hình HTX quản lý tập trung, Sở Giao thông - Vận tải cho rằng cần nâng cao năng lực quản lý, điều hành của ban giám đốc HTX. Do đó, Sở Giao thông - Vận tải kiến nghị Liên minh HTX thường xuyên mở các khoá đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ quản lý cho đội ngũ cán bộ quản lý HTX; tổ chức học tập, nhân rộng mô hình các HTX hoạt động hiệu quả- nhất là các HTX tập trung quản lý phương tiện để kinh doanh.

Sở Giao thông - Vận tải cũng kiến nghị Liên minh HTX có kế hoạch phối hợp với các ngành chức năng rà soát, cơ cấu lại, giải thể hoặc sáp nhập HTX để bảo đảm kinh doanh theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, các ngành chức năng cần nghiên cứu đưa các cơ chế, chính sách áp dụng vào thực tế để khuyến khích các HTX như chính sách ưu đãi vay vốn đầu tư, đổi mới phương tiện, đào tạo bồi dưỡng cán bộ HTX, miễn giảm thuế, phí, tiền thuê đất…

Mặt khác, cần thúc đẩy và khuyến khích việc liên doanh, liên kết giữa các HTX và giữa các HTX với các tổ chức, các doanh nghiệp khác để mở rộng ngành nghề, quy mô sản xuất kinh doanh; tiếp tục vận động các thành viên HTX đầu tư, mua sắm phương tiện, từng bước nâng cao chất lượng phục vụ, nhất là đối với các đơn vị xe buýt để bảo đảm sức cạnh tranh và phát triển của mô hình HTX trong lĩnh vực giao thông vận tải.

GIANG HÀ