Vì sao bị viêm bàng quang cấp tính?

Thông thường, hệ tiết niệu có cấu trúc ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập, hơn nữa nước tiểu cũng có đặc tính kháng khuẩn, ức chế sự sinh sản của vi khuẩn. Tuy nhiên khi cơ thể suy yếu, sức đề kháng suy giảm, hoặc niệu đạo bị tổn thương… sẽ tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm bàng quang cấp tính.

Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi và nam, nữ giới đều có thể mắc bệnh viêm bàng quang cấp (nữ giới có tỷ lệ mắc viêm bàng quang cấp cao hơn). 

Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do vi sinh vật, trong đó vi khuẩn đóng vai trò đáng kể, nhất là họ vi khuẩn đường ruột, đứng hàng đầu là E.coli, sau đó là Proteus, Enterobacter, Citrobacter. Tiếp đến là vi khuẩn họ cầu khuẩn, chủ yếu là tụ cầu da (S. epidermidis) hoặc tụ cầu hoại sinh (S. saprophyticus)...

Đáng lo ngại, trầm trọng nhất là viêm bàng quang do vi khuẩn mủ xanh (P. aeruginosa) hoặc do vi khuẩn lao, bởi vì, các loại vi khuẩn này có sức đề kháng rất tốt, đồng thời chúng có khả năng kháng lại nhiều loại kháng sinh.

Nữ giới có nguy cơ mắc viêm bàng quang cấp cao hơn nam giới.

Ngoài ra, viêm bàng quang cấp có thể do vi khuẩn gây viêm niệu đạo cấp hoặc mạn tính đi ngược lên bởi vi khuẩn lậu cầu, Chlammydia, Mycolasma...
Bên cạnh đó, viêm bàng quang cấp có thể do một số yếu tố thuận lợi như bàng quang ứ nước bởi sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo hoặc do sự chèn ép gây ứ đọng nước tiểu (các bệnh tiền liệt tuyến ở nam giới).

Ở phụ nữ, viêm bàng quang cấp có thể do cấu tạo niệu đạo ngắn, lại ở sát gần hậu môn, nếu vệ sinh không đúng cách, rất dễ vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo, đi ngược lên bàng quang gây viêm cấp tính. Ngoài ra, một số thống kê cho thấy ở nữ giới sinh hoạt tình dục mạnh, nhiều lần rất dễ bị viêm bàng quang cấp.

Biểu hiện của viêm bàng quang cấp
Thường gặp nhất là đi tiểu có cảm giác bỏng rát, đau nhức vùng dưới rốn trên xương mu (nơi đối diện với bàng quang)
Người bệnh thường bị tiểu rắt, buốt, thậm chí đau lan xuống niệu đạo, ậm hộ (nữ giới) nhưng sau khi đi tiểu xong, sẽ giảm đau hoặc hết đau rát.
Luôn cảm thấy buồn đi tiểu và tiểu nhiều lần trong ngày, thậm chí tiểu không tự chủ hoặc són tiểu, đặc biệt hay đi tiểu đêm.
Nước tiểu đục có thể có mùi hôi, khắm, thậm chí đi tiểu ra máu.
Chẩn đoán bệnh viêm bàng quang cấp
Bác sĩ cần hỏi kỹ tiền sử của người bệnh, kết hợp với các triệu chứng lâm sàng. Bác sĩ có thể chỉ định:

Chụp X-quang hệ tiết niệu, siêu âm hệ tiết niệu, tiền liệt tuyến (nam giới).

Ngày nay siêu âm tiết niệu rất được phổ biến và có giá trị cao. Nên nuôi cấy nước tiểu để xác định vi khuẩn và độ nhạy cảm của vi khuẩn với kháng sinh nhằm giúp chọn kháng sinh thích hợp để điều trị có hiệu quả hơn, đặc biệt gặp phải loại vi khuẩn kháng kháng sinh.

Viêm bàng quang cấp có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm
Tiểu ra máu, thiếu máu: Khi bị viêm bàng quang nặng, không được điều trị kịp thời người bệnh sẽ bị đi tiểu ra máu do máu bị nhiễm vi khuẩn. Nếu tình trạng tiểu ra máu kéo dài có nguy cơ dẫn tới thiếu máu, hoa mắt, chóng mặt, ngất xỉu, hôn mê rất nguy hiểm.
Nhiễm trùng thận, suy thận: Đây là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng nhiễm trùng thận. do vi khuẩn từ bàng quang đi ngược lên trên thận nên nếu bệnh tiến triển lâu sẽ gây tổn hại đến thận, thậm chí gây hư thận, suy thận và bắt buộc người bệnh phải điều trị thận hoặc chạy thận.
Có thể làm tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn: Đời sống tình dục của bệnh nhân sẽ bị rối loạn. Biến chứng thận hư, thận yếu, suy thận sẽ làm giảm khả năng sinh lý gây ra nguy cơ hiếm muộn hoặc vô sinh cao.
Viêm bàng quang cấp nếu không được khám và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người già rất dễ bị tổn thương thận do nhiễm khuẩn bàng quang dễ bị nhầm với bệnh khác.

Nên uống nhiều nước để phòng bệnh.

Lời khuyên của bác sĩ
Nếu có biểu hiện bệnh cần đi khám bệnh ngay để được điều trị đúng, sớm tránh để xảy ra biến chứng.

Tuyệt đối không nên tự chẩn đoán bệnh và không tự mua thuốc điều trị vì các loại vi khuẩn gây viêm bàng quang cấp đã và đang đề kháng nhiều kháng sinh, nếu làm như vậy, bệnh không những không khỏi mà có thể nặng thêm.

Cần tuân theo một cách nghiêm túc chỉ định điều trị của bác sĩ tránh điều trị dở dang, tránh tự động thay thuốc và điều chỉnh liều lượng thuốc.

Đề phòng viêm bàng quang cấp cần:

Luôn vệ sinh vùng kín sạch sẽ hàng ngày. Cần vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục ngoài trước, sau khi quan hệ và nên quan hệ điều độ;
Ăn uống và sinh hoạt điều độ;
Cần điều trị triệt để các bệnh sỏi đường tiết niệu, bệnh về tiền liệt tuyến (nam giới) nếu có;
Không nên nhịn tiểu;
Không nên ngồi một chỗ quá lâu;
Nên uống đủ lượng nước cần mỗi ngày.
BS. Nguyễn Văn Hưng

Nguồn SKĐS