Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp bà Raymonde Dien và ông Henri Martin trong Đoàn Thanh niên cộng sản Pháp sang thăm Việt Nam (Hà Nội, 11/1956). Ảnh: Tư liệu/TTXVN phát

Sinh ngày 13/5/1929 tại Mansigné, một vùng quê ở tỉnh Sarthe, thuộc vùng Pays de la Loire (miền Tây nước Pháp), bà Raymonde Dien được thừa hưởng truyền thống đấu tranh vì hòa bình trong gia đình có bố là một đảng viên Đảng Cộng sản Pháp. Bà đã sớm tham gia các hoạt động chính trị và xã hội, rồi được kết nạp vào Đảng Cộng sản Pháp từ lúc mới 18 tuổi. Bà được nhân dân Việt Nam và cả thế giới biết đến qua việc xả thân chặn đoàn tàu chở vũ khí sang Việt Nam.

Trong thập niên 50 của thế kỷ trước, nhân dân Pháp trên toàn quốc sôi nổi tham gia phong trào chống chiến tranh do thực dân Pháp tiến hành ở Việt Nam và Đông Dương. Công nhân tại nhiều cảng lớn của Pháp đã bãi công, phản đối việc chở vũ khí và binh lính Pháp sang Việt Nam. Những người bạn Cộng sản Pháp, trong đó có bà Raymonde Dien đã tích cực hưởng ứng phong trào này, xuống đường biểu tình đòi hòa bình cho Việt Nam.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gặp bà Raymonde Dien tại Tòa thị chính Choisy Le Roi nhân chuyến thăm chính thức Cộng hoà Pháp, ngày 26/3/2018. Ảnh: Trí Dũng-TTXVN

Ngày 23/2/1950, Liên đoàn Đảng Cộng sản Pháp tại vùng Indre et Loire nhận được tin một đoàn tàu chở xe tăng và vũ khí sang Ðông Dương để gây tội ác sẽ đi qua thành phố Saint Pierre des Corps. Ngay lập tức, liên đoàn ra quyết định hành động, kêu gọi công nhân, phụ nữ, thanh niên tới chặn đoàn tàu. Chỉ vài giờ sau, hàng trăm người đã có mặt ở nhà ga.

Khi đoàn tàu xuất hiện, có một số người đã nằm trên đường ray, đi đầu là bà Raymonde Dien. Đoàn tàu sau đó đã phải dừng lại, khi chỉ cách bà vài bước chân. Sau sự kiện hôm đó, bà Raymonde Dien bị bắt, bị đưa ra tòa và bị giam giữ suốt gần một năm. Khi được hỏi điều gì đã thúc đẩy bà, một phụ nữ 21 tuổi trẻ nhỏ bé khi đó lại có hành động dũng cảm như vậy, bà Raymonde Dien hiền từ đáp: “Tôi chỉ nghĩ rằng mình phải làm điều gì đó đặc biệt để ngăn chặn đoàn tàu và để người dân Pháp hiểu rõ bản chất của cuộc chiến”.

Và cũng từ đó, bên cạnh những người bạn đảng viên Đảng Cộng sản Pháp, bà luôn ủng hộ nhân dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, tham gia tích cực vào các hoạt động đấu tranh vì hòa bình cho Việt Nam.

Năm 1956, trong chuyến thăm Việt Nam đầu tiên, bà đã được gặp Bác Hồ, một cuộc gặp thật cảm động mà bà vẫn thường nhắc tới mỗi khi có dịp. Năm 2004, bà trở lại thăm Việt Nam lần thứ hai nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Cùng năm đó, ngày 2/9/2004, bà Raymonde Dien đã vinh dự nhận Huân chương Hữu nghị do Nhà nước Việt Nam trao tặng. Cho đến năm tháng cuối đời, dù tuổi cao sức yếu, nhưng bà đều tham gia các sự kiện về Việt Nam, nhất là các hoạt động giúp đỡ Việt Nam, hay ủng hộ các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam.

Bà Raymonde Dien trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN năm 2013. Ảnh: TTXVN

Bà Raymonde Dien đã đi xa, để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng bạn bè Pháp và nhân dân Việt Nam, nhưng hình ảnh về một người bạn lớn của Việt Nam, người luôn dành cho Việt Nam một tình yêu trọn vẹn, sẽ luôn tồn tại như một minh chứng cho mối quan hệ và tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước Pháp và Việt Nam.

BTNO