Trước những thông tin khác nhau về vụ việc xảy ra tại tu viện Bát Nhã (thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng), trong cuộc họp báo quốc tế ở Hà Nội chiều 11.1, lần đầu tiên, Ban Tôn giáo Chính phủ cung cấp thông tin chính thức cũng như nêu quan điểm về vấn đề.

Phó Trưởng ban thường trực Ban Tôn giáo Chính phủ Nguyễn Thanh Xuân cho hay: Trước tháng 6.2008, những người Việt Nam tu theo pháp môn Làng Mai tụ tập tại tu viện Bát Nhã theo những khóa tu ngắn ngày có sự bảo lãnh của Thượng toạ Thích Đức Nghi, Trụ trì tu viện Bát Nhã. Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã bổ nhiệm Phó Trụ trì Tu viện Bát Nhã, tấn phong giáo phẩm cho một vị từ Thượng toạ lên Hoà thượng mà không qua ý kiến trụ trì Tu viện Bát Nhã và Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN).

"Can thiệp vào nội bộ Giáo hội Phật giáo VN"

Theo ông Xuân, hành động nói trên của Thiền sư Thích Nhất Hạnh là "can thiệp vào nội bộ của GHPGVN, vi phạm Hiến chương GHPGVN và pháp luật Việt Nam". Do bức xúc bởi việc này, ngày 1.9.2008, Thượng toạ Thích Đức Nghi có đơn không bảo lãnh cho những người tu theo pháp môn Làng Mai ở lại đây. 

GHPGVN đã có văn thư đề nghị nhóm người đi tu thôi không tập trung tụ tập tại Bát Nhã mà về các chùa thuộc địa phương có nơi hộ khẩu thường trú để tu học. Chính quyền cũng đồng ý với hướng giải quyết của GHPGVN. Tuy nhiên, những người tu theo pháp môn Làng Mai tại tu viện Bát Nhã, Lâm Đồng không thực hiện. Ngày 27.6.2009, một số tăng, phật tử của tu viện Bát Nhã đã xô xát với số người tu theo pháp môn Làng Mai.

Nhiều lần Thượng toạ Thích Đức Nghi yêu cầu số người tu theo pháp môn Làng Mai rời khỏi Bát Nhã nhưng họ vẫn tiếp tục ở lại. Từ đó dẫn đến mâu thuẫn giữa các vị tăng và phật tử tu viện Bát Nhã với những người tu theo pháp môn Làng Mai không rời khỏi tu viện Bát Nhã.

Do bức xúc về việc những người tu theo pháp môn Làng Mai không rời khỏi tu viện Bát Nhã, ngày 27.9.2009, một số phật tử đã tập trung tại tu viện yêu cầu những người tu theo pháp môn Làng Mai ra khỏi tu viện. Sáng 28.9.2009, toàn bộ số người tu theo pháp môn Làng Mai đã rời tu viện Bát Nhã đến ở tạm tại chùa Phước Huệ (thị xã Bảo Lộc, Lâm Đồng), trong khi một số người khác đã trở về chùa ở địa phương hoặc về nơi tu hành trước đây.

Đến ngày 30.12.2009, số người tu theo pháp môn Làng Mai đã tự rời khỏi chùa Phước Huệ, thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng. Phần lớn trong số này trở về chùa ở địa phương. Theo lãnh đạo Ban Tôn giáo Chính phủ, vì họ tự nguyện rời khỏi chùa Phước Huệ, chính quyền chưa rõ họ trở về địa phương, nơi đăng ký hộ khẩu thường trú hay đến các địa phương khác.

Có mặt tại buổi họp báo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Nguyễn Ngọc Đông cũng cho hay: "Chính quyền địa phương coi đây là việc mâu thuẫn nội bộ giữa sư, phật tử thuộc tu viện Bát Nhã và số người tu theo pháp môn Làng Mai tại Bát Nhã".

Trách nhiệm của Thiền sư Thích Nhất Hạnh

Ông Xuân khẳng định: Trong vụ việc những người tu theo pháp môn Làng Mai tại Bát Nhã có trách nhiệm của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, cụ thể Thiền sư đã bổ nhiệm Phó Trụ trì tu viện Bát Nhã, tấn phong giáo phẩm Hoà thượng cho một vị sư của Việt Nam mà không thông qua Trụ trì tu viện Bát Nhã và GHPGVN.

Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu tổng hợp, Uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Đặng Hồ Phát cũng cho hay sau khi xảy ra vụ việc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Nguyễn Thanh Sơn đã chủ động thông tin với Làng Mai trước một tháng, trong chuyến công tác tại Pháp (cuối tháng 9, đầu tháng 10.2009).

Thứ trưởng đề nghị được gặp Thiền sư Thích Nhất Hạnh để bàn giải quyết việc những người tu theo pháp môn Làng Mai tại Lâm Đồng. Tuy nhiên, Thiền sư đã từ chối với lý do đã có chương trình sang Mỹ hoạt động tôn giáo. 

(Theo Vietnamnet)