Cách nay vừa tròn 2 năm, trong đợt khảo sát thường xuyên hằng năm ở Vườn Quốc gia (VQG) Lò Gò – Xa Mát của các nhà khoa học thuộc Viện Sinh học Nhiệt đới Việt – Nga, vào ngày 26.12.2008, tại khu vực trảng Tà Nốt, Đoàn khảo sát gồm có Giáo sư, Tiến sĩ Averyanov L, Giáo sư, Tiến sĩ Phan Kế Lộc và các cộng sự đã phát hiện một loài phong lan ở xung quanh toạ độ 11⁰37’43” vĩ độ Bắc và 105⁰52’26’’kinh độ Đông. Xác định ban đầu của các nhà khoa học đây có thể là một loài lan mới.

Mẫu vật được thu để nuôi dưỡng và so sánh, mang ký hiệu HLF 7696 ngày 26.12.2008. Sau quá trình chăm sóc, vào ngày 6.4.2010 cây bắt đầu ra hoa. Hoa có hương ngọt nhẹ, màu trắng với màu vàng, đài hoa và cánh hoa có gân tía nhạt không rõ bên ngoài, miệng màu trắng có chóp giữa màu vàng nhạt, cuống màu trắng và phấn màu vàng và được chính thức xác định là loài mới của thế giới và được đặt tên là Dendrobium minusculum Aver. Rất hiếm.

Loài lan mới Dendrobium-minusculum Aver phát hiện tại VQG-LGXM

Cùng với sự xuất hiện thường xuyên ngày càng nhiều các loài chim nước như: Cò nhạn, Hạc cổ trắng, Sếu đầu đỏ và mới đây là Le khoang cổ, Chà vá chân đen, việc phát hiện thêm loài phong lan mới cho thế giới thật sự là tin vui và là món quà vô giá cho những người làm công tác bảo tồn của VQG Lò Gò – Xa Mát trong năm 2010. Chính những kết quả và những phát hiện mới này, mà điểm để đánh giá về sự đa dạng sinh học ở VQG Lò Gò – Xa Mát đã tăng lên đáng kể. Xuất phát từ đó, trong đợt làm việc trong tháng 11.2010 vừa qua của các chuyên gia Ngân hàng thế giới (WB), Giám đốc điều hành Quỹ Bảo tồn Việt Nam (VCF) và BQL Vườn Quốc gia Lò Gò – Xa Mát, sau khi nghe báo cáo và đề nghị từ phía VQG, WB và VCF đã đồng ý nâng mức tài trợ cho VQG Lò Gò – Xa Mát để thực hiện dự án Bảo tồn giai đoạn 2 từ 150.000 USD lên 200.000 USD, với thời gian dự kiến thực hiện là 2 năm (2011 và 2012).

Thời gian của năm 2010 không còn nhiều – năm mà những tin vui, những thành quả của công tác bảo tồn trong suốt hơn 7 năm qua đã được đền đáp vượt xa những mong đợi, mùa Xuân mới năm 2011 sắp đến đòi hỏi tất cả các cán bộ, công nhân viên chức, lực lượng bảo vệ rừng VQG LGXM sự nỗ lực nhiều hơn nữa trong công tác bảo tồn và phát triển bền vững những giá trị đa dạng sinh học hiện có tại VQG. Xin chúc những người giữ gìn nguồn gien quý của quốc gia năm mới sức khoẻ và nhiều thắng lợi mới trong lĩnh vực bảo tồn đa dạng sinh học.

Thanh Tùng