Bộ trưởng Bộ Thể thao, Văn hóa và Di sản Kenya Amina Chawahir Mohamed là một 5 ứng viên sẽ tiếp tục tham gia vòng 2 tìm kiếm tân Tổng Giám đốc WTO. (Ảnh: Reuters) 

Vòng tham vấn thứ nhất lựa chọn Tổng Giám đốc WTO diễn ra từ ngày 7-16/9 là cuộc đua giữa 8 ứng cử viên, trong đó có 5 người được lựa chọn vào vòng hai, bao gồm: Bộ trưởng Tài chính Nigeria Ngozi Okonjo-Iweala, Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Yoo Myung-hee, Bộ trưởng Bộ Thể thao, Văn hóa và Di sản Kenya Amina Chawahir Mohamed, Bộ trưởng Kinh tế Ả rập Xê út Mohammad Maziad Al-Tuaijri và cựu Bộ trưởng Thương mại  quốc tế Vương Quốc Anh Liam Fox.

WTO đang thúc đẩy tiến trình tìm ra tân Tổng Giám đốc để thay thế ông Roberto Azevedo, người Brazil trước đó đã bất ngờ tuyên bố từ chức vào ngày 31/8 vừa qua, sớm hơn 1 năm so với thời hạn kết thúc nhiệm kỳ của ông.

Theo đó, người kế nhiệm ông Roberto Azevedo sẽ phải đối mặt với thách thức toàn cầu đang ngày càng gia tăng cũng như chủ nghĩa bảo hộ trong bối cảnh các nền kinh tế đang trên đà suy thoái do những tác động tiêu cực từ đại dịch viêm đường hô hấp cấp (COVID-19).

Theo WTO, vòng tham vấn thứ hai sẽ bắt đầu từ ngày 24/9 đến ngày 6/10, trong đó 164 thành viên WTO sẽ tiếp tục được mời tham vấn để chọn ra 2 ứng cử viên tiếp tục tham gia vòng lựa chọn cuối cùng. WTO cho biết hy vọng sẽ tìm ra người chiến thắng vào đầu tháng 11 tới đây.

Phát ngôn viên WTO Keith Rockwell cho biết: “Mục tiêu tìm kiếm tân Tổng Giám đốc sẽ diễn ra trong vòng 2 tháng, bắt đầu từ ngày 7/9 đến 7/11 và chúng ta đang tiến gần tới mục tiêu này. Tiến trình thực hiện đang được vận hành rất trơn tru”.

Quá trình tham vấn do Chủ tịch Đại hội đồng WTO và 2 điều phối viên điều hành, được thiết lập theo các hướng dẫn do Đại hội đồng WTO đề ra hồi năm 2002, theo đó mức độ ủng hộ cao nhất đối với ứng cử viên là cơ sở quan trọng trong việc xác định ứng cử viên đó đạt được sự đồng thuận của các thành viên. 

Ngoài Chủ tịch Đại hội đồng WTO David Walker, bộ 3 của tiến trình lựa chọn tân Tổng Giám đốc bao gồm 2 điều phối viên là Chủ tịch Cơ quan Giải quyết tranh chấp WTO Dacio Castillo và Chủ tịch Cơ quan Rà soát chính sách thương mại WTO Harald Aspelund.

Trong tham vấn, 164 thành viên WTO trả lời câu hỏi duy nhất “Bạn lựa chọn những ứng cử viên nào”, mỗi thành viên nêu lựa chọn 4 trong số 8 ứng cử viên được đề cử. Trong vòng tham vấn thứ nhất, Thứ trưởng phụ trách Bắc Mỹ thuộc Bộ Ngoại giao Mexico Jesus Seade, cựu quan chức ngoại giao Ai Cập Hamid Mamdouh và cựu Bộ trưởng Ngoại giao Moldovan Tudor Ulia nhận được ít phiếu bầu nhất và phải dừng lại cuộc đua.

Trước đó, thời gian đề cử cương vị tân Tổng Giám đốc WTO kéo dài 1 tháng từ ngày 7/6 - 7/7, có tổng cộng 8 ứng cử viên đã được giới thiệu. Sau khi vòng tham vấn thứ nhất tìm kiếm tân Tổng Giám đốc WTO khép lại, 5 ứng viên đã được lựa chọn để tiếp tục cuộc đua, trong đó có 3 ứng viên là nữ giới. Trong lịch sử 25 năm hình thành và phát triển, WTO chưa từng có người phụ nữ nào đảm nhiệm cương vị Tổng Giám đốc.

Theo các chuyên gia thương mại và các cựu quan chức WTO, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 sẽ diễn ra vào ngày 3/11 tới đây có thể sẽ khiến tiến trình lựa chọn ra tân Tổng Giám đốc WTO kéo dài hơn so với dự kiến.

Nguồn dangcongsan (Theo Reuters, The New York Times)