Khoảng hơn 10 năm nay, người dân khu vực các ấp Tân Trung, Tân Phước, Tân Lập, xã Tân Bình (Thị xã Tây Ninh) đã “chịu hết thấu” cảnh phải sống chung với tình trạng môi trường bị ô nhiễm do hoạt động sản xuất của cụm lò mì ở địa phương gây ra. Đến năm 2011, mặc dù UBND tỉnh đã có quyết định tạm đình chỉ hoạt động nhưng có 3 lò mì đã tự ý xé niêm phong, “vô tư” tái hoạt động. Người dân và chính quyền địa phương bức xúc, kiến nghị ngành chức năng xử lý, trả lời nhưng sự  việc lại “rơi vào im lặng”… Đó là chuyện xảy ra ở xã Tân Bình, Thị xã trong nhiều tháng qua.

Tự ý xé niêm phong, “vô tư” hoạt động

Ngày 7.6.2011, UBND tỉnh ban hành 3 quyết định tạm đình chỉ hoạt động đối với 3 nhà máy chế biến mì, cùng toạ lạc tại ấp Tân Trung, xã Tân Bình, Thị xã. Các nhà máy bị đình chỉ gồm: Nhà máy thuộc DNTN Hồng Châu, nhà máy thuộc Công ty TNHH Phú Tây An và nhà máy thuộc DNTN Hoàng Hoa. Nguyên nhân các nhà máy trên bị tạm đình chỉ hoạt động là do không thực hiện đúng và đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường theo Quyết định số 1762/QĐ-UBND ngày 8.8.2008 của UBND tỉnh (về việc ban hành kế hoạch xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường năm 2008).

Hầm chứa nước thải ở lò mì Hồng Châu, gần đó là một trường học

Trong các quyết định tạm đình chỉ hoạt động các nhà máy trên cũng nêu rõ: Chỉ được phép hoạt động khi thực hiện đúng các biện pháp bảo vệ môi trường quy định tại Quyết định số 1762/QĐ-UBND ngày 8.8.2008 của UBND tỉnh và được Sở TN&MT chứng nhận cơ sở đã hoàn thành việc thực hiện các biện pháp xử lý đúng theo Quyết định số 1762. UBND tỉnh giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh, UBND Thị xã và các cơ quan có liên quan tổ chức niêm phong nhà xưởng, máy móc, trang thiết bị của các nhà máy trên.

Theo tìm hiểu của phóng viên, trước đó, các nhà máy này đã bị Thanh tra Sở TN&MT xử phạt hành chính do vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Cụ thể, ngày 30.5.2011, Công ty TNHH Phú Tây An bị Thanh tra Sở TN&MT xử phạt 12,5 triệu đồng do chưa xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn như đã cam kết trong bản cam kết bảo vệ môi trường. Thanh tra Sở TN&MT buộc Công ty TNHH Phú Tây An phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải theo quy định. Cùng ngày, Thanh tra Sở TN&MT cũng xử phạt DNTN Hồng Châu 12,5 triệu đồng, phạt DNTN Hoàng Hoa 12,5 triệu đồng vì nguyên nhân tương tự, buộc các doanh nghiệp này phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn.

Ông Nguyễn Thanh Minh, Chủ tịch UBND xã Tân Bình cho biết: Ngày 13.6.2011, UBND xã Tân Bình phối hợp cùng Chi cục Bảo vệ môi trường, Phòng Cảnh sát Môi trường và Phòng TN&MT Thị xã tiến hành niêm phong các doanh nghiệp chế biến khoai mì vi phạm. Thế nhưng, sau khi đoàn ra về thì cả 3 DN trên đều xé niêm phong hoạt động tiếp. Có 2 DN xé niêm phong để “chạy” cho hết số mì trong nhà máy, sau đó ngưng hoạt động. Riêng DNTN Hồng Châu xé niêm phong và hoạt động cho đến nay dù đã bị lập biên bản về việc xé niêm phong.

Nhà dân, công sở, trường học đều “nặng mùi”

Theo khảo sát của phóng viên, trước thời điểm UBND tỉnh ban hành quyết định tạm đình chỉ hoạt động 3 lò mì của các doanh nghiệp trên, khu vực trung tâm xã Tân Bình bị “bao vây” bởi 5 lò mì có công suất hoạt động khoảng 50- 60 tấn củ/ngày. Ngoài 3 lò mì bị tạm đình chỉ hoạt động còn có lò mì của DNTN Danh Dự, DNTN Hùng Vân. Cho đến nay, sau hơn 3 năm kể từ ngày UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1762/QĐ-UBND ngày 8.8.2008 về việc ban hành kế hoạch xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường năm 2008, chưa có lò mì nào ở Tân Bình thực hiện nghiêm túc việc đầu tư hệ thống xử lý nước thải. Toàn bộ nước thải chưa xử lý theo quy định được thải ra nhiều hầm chứa lộ thiên, có những hầm chứa rộng mênh mông nằm sát bên bờ suối (hầm chứa nước thải của DNTN Danh Dự). Người dân cho biết tình trạng nước thải trong hồ chứa “tự tràn” ra con suối những khi mưa lớn là chuyện không hiếm. Theo lãnh đạo UBND xã Tân Bình, ước tính, có khoảng hơn 6 ha đất nông nghiệp đã được các doanh nghiệp ở đây đào thành ao chứa nước thải lộ thiên.

Hiện lò mì của DNTN Danh Dự, Công ty TNHH Phú Tây An đã ngưng hoạt động để sửa chữa một số thiết bị, máy móc chuẩn bị vào vụ chế biến trong khoảng đầu tháng 2 âm lịch. Lò mì của DNTN Hoàng Hoa đã ngừng hẳn việc sản xuất. Chỉ có 2 lò mì của DNTN Hùng Vân và Hồng Châu đang hoạt động. Thế nhưng không khí ở khu vực này luôn “nặng mùi” và nhiều ruồi. Điều đáng nói lò mì Hồng Châu nằm trong khu dân cư, kề bên khuôn viên Trung tâm văn hoá thể thao và trụ sở UBND xã Tân Bình, cách Trường tiểu học Nguyễn Khuyến chừng 200m. Do đó, cả khu vực này “lãnh đủ” mùi hôi và tình trạng ô nhiễm môi trường do lò mì này gây ra. “Cả khu vực này hầu như không lúc nào ngớt mùi hôi. Những ngày đang nắng rồi mưa, mùi hôi thúi càng ghê gớm hơn. “Tội nghiệp những người già, trẻ em và học sinh phải sống chung với ô nhiễm”, một người dân cho biết.

Bức xúc trước tình trạng ô nhiễm môi trường ở địa phương, khoảng 21 giờ ngày 20.11.2011, Công an ấp Tân Trung (xã Tân Bình) đã phát hiện, lập biên bản về việc Công ty TNHH Phú Tây An xả nước thải trực tiếp ra suối Vàng Cạn. Ông Nguyễn Thanh Minh cho biết: Sau khi Công an ấp Tân Trung báo cáo lên xã, UBND xã đã cử cán bộ đi xác minh vụ việc và xác định việc xả nước thải của Công ty TNHH Phú Tây An là có thật. Tuy nhiên, do vụ việc vượt quá thẩm quyền giải quyết nên UBND xã Tân Bình đã làm tờ trình gửi Sở TN&MT, Phòng TN&MT Thị xã.

BẢO TÂM

(Còn tiếp)