Kênh chính hệ thống thuỷ lợi Tân Hưng

Năm 1999, hệ thống thuỷ lợi Tân Hưng bắt đầu được đưa vào hoạt động sau hơn 3 năm triển khai xây dựng để tưới tiêu cho các xã phía Nam của 2 huyện Tân Châu và Tân Biên. Đồng thời Xí nghiệp Thuỷ nông Tân Hưng được thành lập với nhiệm vụ chính là quản lý, bảo vệ và khai thác hệ thống thuỷ Tân Hưng để cung cấp nước cho các nhà máy chế biến công nghiệp và phục vụ tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp. Năm 2009, Xí nghiệp Thuỷ nông Tân Biên sáp nhập với Trạm khai thác Thuỷ lợi Tân Châu và chuyển thành Xí nghiệp Thuỷ lợi Tân Biên- Tân Châu trực thuộc Công ty TNHH MTV Khai thác Thuỷ lợi Tây Ninh. Sau khi sáp nhập, kết quả vận hành tưới tiêu ngày càng được nâng cao.

Xí nghiệp Thuỷ lợi Tân Biên- Tân Châu sau khi sáp nhập lại có nhiệm vụ quản lý và khai thác cả 2 hệ thống thuỷ lợi, bao gồm: hệ thống thuỷ lợi Tân Hưng- có diện tích tưới thiết kế là hơn 10.000 ha và hệ thống thuỷ lợi Tân Châu với diện tích tưới thiết kế là 3.670 ha. Ngoài nhiệm vụ tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp, xí nghiệp còn có trách nhiệm quản lý hồ và đập Tha La với dung tích hơn 26 triệu m³ nước, đồng thời cung cấp nước cho 3 nhà máy sản xuất công nghiệp lớn là: Nhà máy đường 8.000 tấn mía cây/ngày thuộc Công ty CP Bourbon Tây Ninh, Nhà máy tinh bột sắn Tân Châu và Nhà máy Tapioca. Toàn xí nghiệp có 35 cán bộ- nhân viên, trong đó có 26 cán bộ thuỷ nông chịu trách nhiệm vận hành, điều tiết trên vùng tưới rộng hơn 14.300 ha. Đồng thời xí nghiệp phối hợp với chính quyền các xã trong vùng tưới hình thành được 41 Tổ thuỷ nông để cùng xí nghiệp đưa nước ra đồng đạt hiệu quả cao nhất.

Sau 2 năm sáp nhập, hiệu quả tưới tiêu trên cả 2 hệ thống thuỷ lợi ở Tân Biên và Tân Châu tiếp tục được nâng lên. Theo thống kê của xí nghiệp, năm 2010 Xí nghiệp Thuỷ lợi Tân Biên- Tân Châu đã phục vụ tưới tiêu được gần 17.500 ha đồng ruộng- đạt 112,5% kế hoạch công ty giao. Trong đó, vụ đông xuân 2009-2010 xí nghiệp ký hợp đồng được 5.200 ha; vụ hè thu 2010 ký hợp đồng được hơn 5.000 ha và vụ mùa ký hợp đồng được hơn 7.200 ha. Một trong những loại cây trồng minh chứng cho hiệu quả tưới tiêu của xí nghiệp là cây mía ở các xã Tân Phong, Mỏ Công, Trà Vong thuộc huyện Tân Biên. Tại các xã này năng suất cây mía rất cao so với năng suất bình quân cả tỉnh- trong đó có nhiều hộ nông dân trồng mía đạt năng suất hơn 100 tấn/ha. Đồng thời xí nghiệp cũng điều tiết cung cấp đủ nước cho các nhà máy sản xuất công nghiệp hoạt động.

Đặc biệt trong vụ đông xuân 2010-2011, Xí nghiệp Thuỷ lợi Tân Biên- Tân Châu vẫn đảm bảo vận hành và cung cấp đủ nước cho cây trồng trong tình hình hồ Dầu Tiếng thiếu nước nghiêm trọng. Do hồ Dầu Tiếng tích thiếu nước ngay từ khi chấm dứt mùa mưa năm 2010, xí nghiệp đã cử cán bộ phối hợp cùng các địa phương vận động nông dân ở một số vùng tưới cao chuyển sang cây trồng cạn. Đồng thời xí nghiệp cũng đã áp dụng các biện pháp tiết kiệm nước tưới nên hầu hết cây trồng trong vùng tưới không bị ảnh hưởng nhiều. Kết quả vụ đông xuân 2010-2011 xí nghiệp đã ký hợp đồng tưới tiêu cho hơn 4.760 ha cây trồng, trong đó có hơn 4.100 ha là các loại cây công nghiệp như mía và mì. Diện tích ký hợp đồng tưới tiêu vụ đông xuân 2010- 2011 có giảm so với vụ đông xuân trước nhưng hầu hết các loại cây trồng đều phát triển tốt.

Đập thuỷ lợi hồ Tha La do Xí nghiệp TL Tân Biên- Tân Châu quản lý, điều tiết

Theo đánh giá của Ban Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh thì có một số nguyên nhân khiến cho sau khi sáp nhập Xí nghiệp Thuỷ lợi Tân Biên- Tân Châu hoạt động hiệu quả hơn. Trước đây khi chưa sáp nhập thì Trạm Thuỷ lợi Tân Châu thiếu cán bộ chuyên môn nên công tác vận hành điều tiết và quản lý hồ chứa Tha La có một số hạn chế. Sau khi sáp nhập, xí nghiệp điều một số cán bộ chuyên môn về trạm nên việc quản lý, vận hành ngày càng tốt hơn, hệ thống thuỷ lợi Tân Châu mở rộng vùng tưới. Đồng thời sau khi sáp nhập, lực lượng gián tiếp của xí nghiệp giảm đi so với khi còn là 2 đơn vị khác nhau. Đặc biệt, dưới sự chỉ đạo của công ty, từ 2 năm qua Xí nghiệp Thuỷ lợi Tân Biên- Tân Châu triển khai xây dựng Khu tưới mẫu trên diện tích khoảng 500 ha ở xã Mỏ Công theo mô hình hoàn chỉnh hệ thống kênh mương các cấp và hiện đại hoá quy trình vận hành. Từ đó, hiệu quả tưới tiêu được nâng lên cao.

Tuy nhiên, Theo Ban Giám đốc Xí nghiệp Thuỷ lợi Tân Biên- Tân Châu, hiện tại hoạt động tưới tiêu ở đơn vị này vẫn còn một số khó khăn. Trong đó, khó khăn lớn nhất là chất lượng hoạt động của nhiều tổ thuỷ nông chưa đáp ứng tốt yêu cầu công việc- nhất là về chuyên môn, kỹ thuật. Trong 41 tổ thuỷ nông hiện nay, chỉ có 17 tổ được đánh giá là loại khá, còn lại thì chỉ ở mức trung bình và yếu.

Sơn Trần