Xác định rõ công tác xây dựng cơ sở hạ tầng là khâu đột phá, quan trọng trong xây dựng nông thôn mới (NTM), lãnh đạo huyện Dương Minh Châu đã quan tâm chỉ đạo các ngành, các cấp tập trung lồng ghép các nguồn vốn để xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, nhất là ở xã điểm Bến Củi. Qua 5 năm xây dựng NTM, huyện đã đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng với kinh phí 578,6 tỷ đồng.  

Đến cuối năm 2015, huyện Dương Minh Châu có 2 xã được công nhận đạt tiêu chí xã NTM là Bến Củi và Chà Là. Kết quả thực hiện xây dựng NTM ở huyện Dương Minh Châu chia thành 3 nhóm như sau: Nhóm 1 (đạt chuẩn NTM 19 tiêu chí) gồm 2 xã Bến Củi, Chà Là; nhóm 2 (cơ bản đạt chuẩn từ 14-18 tiêu chí) là xã Phước Ninh; nhóm 3 (các xã đạt chuẩn từ 8-13 tiêu chí), gồm: Truông Mít, Suối Đá, Bàu Năng, Phan, Cầu Khởi, Lộc Ninh, Phước Minh.

Một hộ dân ở xã Phước Ninh thoát nghèo nhờ nuôi cá.

Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện Dương Minh Châu, tiến độ thực hiện của từng loại tiêu chí đã có chuyển biến tích cực, trong đó, các tiêu chí đạt tỉ lệ cao như: quy hoạch, điện, bưu điện, hộ nghèo cơ cấu lao động, an ninh trật tự xã hội, hệ thống tổ chức chính trị xã hội đều đạt 10/10 xã.

Ngoài việc đầu tư phát triển các mô hình sản xuất, người dân cũng đã tăng cường mở rộng, phát triển các trang trại sản xuất nông nghiệp. Đến nay toàn huyện có 80 trang trại, trong đó có 53 trang trại nuôi heo, 3 trang trại nuôi trồng thủy sản, 14 trang trại nuôi gà công nghiệp. Các trang trại đều sản xuất có hiệu quả, bình quân thu nhập mỗi năm ổn định, mang lại lợi nhuận cao cho người dân.

Các xã đã tích cực đầu tư cơ giới vào sản xuất nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề nông thôn. Người dân mạnh dạn vay vốn đầu tư phát triển sản xuất, trong đó chú trọng đầu tư máy móc phục vụ sản xuất. Trong 5 năm thực hiện, ngoài vốn tự có, người dân đã mạnh dạn vay trên 18,5 tỷ đồng từ ngân hàng và các kênh vốn khác để đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp...

Tuy nhiên, nguồn vốn đầu tư cho phát triển nông nghiệp nông thôn còn hạn chế, đầu tư vùng quy hoạch chưa đồng bộ, chưa phù hợp với yêu cầu của nông dân, chưa phát huy lợi thế vùng sản xuất chuyên canh cây trồng.

Công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân còn ở diện hẹp, thiếu kinh phí chưa nhân rộng được điển hình và chưa có giải pháp hữu hiệu để nâng cao năng suất cây trồng vật nuôi; việc tiếp cận và ứng dụng những tiến bộ khoa học công nghệ còn hạn chế.

Bên cạnh đó, sự đóng góp của người dân chưa nhiều, phong trào chưa thật sự mạnh mẽ, công tác tuyên truyền vận động chưa thật sự sâu rộng để khơi dậy phong trào toàn dân chung tay xây dựng nông thôn mới.

Người lao động làm việc tại một DNTN ở xã Truông Mít.

Sự phối hợp các ngành chưa đồng bộ, cấp trên chậm triển khai vốn ngay từ đầu năm cho các công trình xây dựng nông thôn mới đã có hồ sơ được phê duyệt.

 Chưa có các mô hình hay, cách làm sáng tạo; thiếu các mô hình phát triển sản xuất hiệu quả và bền vững. Các văn bản hướng dẫn cấp trên đôi khi còn chồng chéo gây khó khăn trong thực hiện.

Việc lãnh đạo, chỉ đạo định hướng phát triển sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, xây dựng các hình thức sản xuất phù hợp để nâng cao thu nhập cho dân cư nông thôn còn lúng túng.

Công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm và chuyển dịch cơ cấu lao động tại các xã chưa được triển khai thực hiện tốt, do từng địa phương chưa xác định được thế mạnh kinh tế của mình để đào tạo ngành nghề phù hợp.

Mô hình sản xuất được tập trung xây dựng, nhưng việc tổ chức triển khai nhân rộng chỉ mới dừng lại ở một nhóm nhỏ tham gia, chưa mang tính chất lan tỏa; chưa tạo được số lượng hàng hóa lớn, chất lượng cao và chưa đồng nhất theo yêu cầu của thị trường để thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương; chưa tìm được đầu ra cho sản phẩm.

Nguồn nhân lực phục vụ chương trình mục tiêu xây dựng NTM còn thiếu và yếu. Ban chỉ đạo cấp xã chưa huy động hết tiềm năng nội lực trong nhân dân, vẫn còn tư tưởng làm thay cho dân, chạy theo thành tích, trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước.

Trong giai đoạn 2016 - 2020, huyện Dương Minh Châu đề ra mục tiêu xây dựng NTM có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước phát triển bền vững; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý; gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ; gắn phát triển nông thôn với nâng cao trình độ dân trí cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.

Huyện phấn đấu đến cuối năm 2016 cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí ở xã Phước Ninh; phấn đấu giai đoạn năm 2016 – 2020, tiếp tục tập trung thực hiện đạt mục tiêu hoàn thành xây dựng nông thôn mới đối với các xã Phước Ninh, Phan, Cầu Khởi.

Nông dân chăm sóc vườn ổi.

Để tiếp tục phát huy các kết quả, lợi thế, tiềm lực vào công cuộc xây dựng NTM trong giai đoạn sắp tới, Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện Dương Minh Châu xác định mọi việc làm phải dựa trên nguyện vọng chính đáng của nhân dân, phát huy tốt nhất vai trò của cộng đồng.

Huyện ủy, UBND huyện cũng quán triệt sâu sắc nguyên tắc “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”, tránh tư tưởng nóng vội chạy theo thành tích. Từ đó, huyện tiếp tục tập trung tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng nông thôn mới; đưa công tác tuyên truyền thật sự đi vào chiều sâu và rộng khắp, tạo niềm tin cao để phát huy được vai trò chủ thể của cộng đồng dân cư, nhất là trong việc huy động nguồn lực từ dân.

Chú trọng đa dạng hoá việc huy động nguồn lực để xây dựng nông thôn mới, theo phương châm “Huy động nguồn lực từ cộng đồng là quyết định, sự tham gia của doanh nghiệp và xã hội là quan trọng, sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là cần thiết”. Việc sử dụng nguồn lực vào các công trình công cộng phải được người dân bàn bạc dân chủ và thống nhất, có giám sát cộng đồng, đảm bảo công khai, minh bạch.

Theo một cán bộ Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện Dương Minh Châu, sắp tới, huyện sẽ tranh thủ tối đa nguồn lực hỗ trợ từ Trung ương cũng như thực hiện cơ chế đặc thù “thiết kế mẫu, thiết kế điển hình” theo các Quyết định của Thủ tướng chính phủ.

Để công tác xây dựng NTM đi vào thực chất, huyện Dương Minh Châu đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp, ngành nghề nông thôn, đào tạo nghề. Đồng thời đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật, tăng cường đầu tư cơ giới vào sản xuất để nâng cao năng suất và hiệu quả lao động.

Hoàng Thi