Trước sức ép của Mỹ, chính quyền Tổng thống Hamid Karzai đã bắt đầu đàm phán trực tiếp với lãnh đạo lực lượng nổi dậy Hezb-i-Islami, chống chính phủ và Mỹ nhưng đối đầu với Taliban, tại Kabul hôm 22.3.

Mục tiêu của cuộc đàm phán lần này của chính quyền Tổng thống Karzai là thiết lập thoả thuận hoà bình riêng với lực lượng của tướng Gulbuddin Hekmatyar. Mặc dù chỉ là cuộc đàm phán sơ bộ nhưng ít nhất đây cũng là một “thành tích” bước ngoặt của chính quyền Karbul sau nhiều tháng nỗ lực thương thảo bí mật. Nếu đạt được thoả thuận với tướng Hekmatyar, ông Karzai sẽ bớt được một kẻ thù, tạo điều kiện cho Mỹ dễ dàng hơn trong việc tiêu diệt Taliban và các phe phái nổi dậy.

Haroun Zarghoun - mgười phát ngôn lực lượng Hezb-i-Islami xác nhận việc họ đã cử một phái đoàn cao cấp đến Kabul mang theo bản dự thảo hoà bình hồm 15 điểm, trong đó có yêu cầu quân đội nước ngoài phải rút khỏi Afghanistan từ tháng 7.2010 và chính phủ đương nhiệm có thời hạn 6 tháng để chuẩn bị cho cuộc bầu cử mới.

Theo lời Zarghoun, phái đoàn của Hezb-i-Islami có thể sẽ tiếp xúc với các quan chức ngoại giao Mỹ. Tuy nhiên, nữ phát ngôn của sứ quán Mỹ tại Kabul, Caitlin Hayden đã bác bỏ thông tin này. “Mỹ ủng hộ chính phủ Afghanistan thương thảo với các phe phái theo Hiến pháp (Afghanistan), từ bỏ bạo lực và không có bất kỳ liên hệ nào với Al-Qaeda hay các nhóm khủng bố khác” – bà Caitlin Hayden nói.

 Trong hơn ba thập kỷ nội chiến ở Afghanistan, lực lượng này hoạt động mạnh ở miền Đông và một số khu vực Đông Bắc, có quan hệ với Taliban nhưng đã bắt đầu rạn nứt khi xảy ra đụng độ với Taliban cách đây 2 tuần. Ngoài Hezb-i-Islami, Taliban còn phải đối đầu với lực lượng của tướng Jalaluddin Haqqani, cát cứ ở khu vực Đông Nam. Chỉ cần ông Karzai thương lượng được với Hekmatyar và Haqqani, Taliban chỉ còn có thể co cụm ở khu vực miền Nam.

Trong khi đó, những nỗ lực đàm phán của chính quyền Kabul với Taliban hiện đang gặp khó khăn khi nhiều tướng lĩnh Mỹ cho rằng, cần phải đánh trước rồi mới tính đến chuyện đàm phán. Cựu Trưởng phái đoàn Liên Hợp Quốc tại Afghanistan Kai Eide, từng tiếp xúc với Taliban cho rằng, hy vọng đàm phán với lực lượng này đã tắt khi Pakistan bắt giữ hàng loạt các thành viên cao cấp của Taliban, trong đó có nhân vật số hai Abdul Ghani Baradar.

Đặng Hoàng Thái

(Theo Reuters)