Công nghệ   Khoa học

BAOTAYNINH.VN trên Google News

Ba vụ va chạm lớn nhất trên Trái đất, hình thành các miệng núi lửa khổng lồ 

Cập nhật ngày: 22/02/2022 - 11:07

Trong 4,5 tỷ năm tồn tại, Trái đất đã bị hàng trăm tiểu hành tinh lớn va vào bề mặt của nó. Ít nhất 190 vụ va chạm đã để lại những vết sẹo khổng lồ mà ngày nay vẫn còn nhìn thấy. Nhưng không phải mọi thiên thạch khi đi vào bầu khí quyển của hành tinh chúng ta đều khiến nó rơi xuống mặt đất.

Minh họa một tiểu hành tinh va vào Trái đất.

Paul Chodas, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Vật thể Gần Trái đất của NASA tại California, cho biết: “Bầu khí quyển bảo vệ chúng ta khỏi các tác động trong hầu hết các trường hợp.” Dưới đây là ba vụ va chạm lớn nhất trên Trái đất:

1. Miệng núi lửa từ vụ va chạm lớn nhất trên Trái đất

Miệng núi lửa Vredefort ở Nam Phi, rộng 160 km và có khả năng được tạo ra khoảng 2 tỷ năm trước, theo Đài quan sát Trái đất của NASA . Miệng núi lửa đã bị xói mòn phần lớn, nhưng dựa trên những gì còn lại, các nhà khoa học ước tính rằng, một tiểu hành tinh va vào đó có đường kính từ 10 đến 15 km. Chodas cho biết: " Vụ va chạm này lớn hơn vụ va chạm đã giết khủng long , nhưng xảy ra rất lâu trước cả khủng long."

Tiểu hành tinh tạo ra miệng núi lửa Vredefort là một đòn thảm khốc, có khả năng tương đương với vụ giết chết loài khủng long, Chodas nói. Ông nói: “Tác động có thể sẽ gây ra hỏa hoạn trên toàn thế giới và một lượng lớn bụi sẽ bay lên bầu khí quyển, làm thay đổi khí hậu trong nhiều tháng tới nhiều năm.”

2. Vụ va chạm của tiểu hành tinh 66 triệu năm trước.

Miệng núi lửa Chicxulub trên bán đảo Yucatan của Mexico có kích thước tương tự, rộng 112 dặm (180 km), nhưng nhỏ hơn nhiều, Đài quan sát Trái đất của NASA . Nó được tạo ra bởi một tiểu hành tinh rộng 7,5 dặm (12 km) đâm vào Trái đất cách đây 66 triệu năm.

Mặc dù hiện nay miệng núi lửa đã nằm một phần trên đất liền, nhưng tại thời điểm va chạm, Yucatan nằm dưới vùng biển nông. Vụ va chạm dẫn đến sự tuyệt chủng của 75% loài, bao gồm cả khủng long nonavian.

Vụ va chạm có thể đã gửi một "mảng" đá và mảnh vỡ vào không gian. Chodas nói, khi quay trở lại Trái đất, các mảnh vỡ rực lửa có thể thiêu rụi phần lớn hành tinh. Tác động cũng sẽ tạo ra một đám mây bụi bao phủ Trái đất trong nhiều năm, chặn ánh sáng mặt trời và phá vỡ chuỗi thức ăn. Chodas cho rằng, những con khủng long nonavian sống sót sau cú va chạm ban đầu có thể đã chết đói.

3. Vụ va chạm của sao chổi 1,8 tỷ năm trước?

Lưu vực Sudbury ở Ontario, Canada, đứng thứ ba về kích thước và giống như Vredefort, là một trong những miệng núi lửa có tác động lâu đời nhất được biết đến trên Trái đất.

Một nghiên cứu năm 2014 trên tạp chí Terra Nova cho rằng, có lẽ đó không phải là một tiểu hành tinh tạo nên lòng chảo mà là một sao chổi khổng lồ, hoặc một hỗn hợp đá giữa các mảnh của tiểu hành tinh và băng. Một vật thể vũ trụ có đường kính từ 6 đến 9 dặm đã va vào Trái đất vào khoảng 1,8 tỷ năm trước.

Bây giờ, do xói mòn, miệng núi lửa gần như không thể nhận biết được. Nhưng có một ngành công nghiệp khai thác niken và sắt phát triển mạnh mẽ ở đó. "Những gì họ thực sự đang khai thác là những tiểu hành tinh còn sót lại", Chodas nói.

Chodas cho biết: “Trong những ngày đầu của hệ Mặt Trời , có rất nhiều mảnh vỡ bay xung quanh và các tác động xảy ra thường xuyên hơn nhiều. Bạn thấy Mặt trăng được bao phủ bởi các miệng núi lửa - Trái đất sẽ trông giống như vậy nếu không có đại dương và xói mòn. Vì vậy, có khả năng xảy ra nhiều vụ va chạm với tiểu hành tinh hơn, và thậm chí là những tác động lớn hơn mà chúng ta không có hồ sơ ghi lại”.

Nguồn TPO