Cửa khẩu Mộc Bài nhìn từ trên cao sang hướng Campuchia (ảnh minh hoạ)

Một doanh nghiệp kinh doanh bãi xe tại Khu kinh tế Cửa khẩu Mộc Bài cho biết, nhiều tháng qua, ở khu vực này tái diễn tình trạng xe kéo container chen chúc ở một số tuyến đường, ở khu vực cửa khẩu khi chờ thông quan. Lẽ ra, theo quy định hiện thời, các xe này phải vào bãi chờ đến khi thực hiện xong các thủ tục để qua bên kia biên giới. Nguyên nhân do đâu?

Theo Ban Quản lý (BQL) Khu kinh tế tỉnh Tây Ninh, đến trung tuần tháng 3.2022, Khu kinh tế cửa khẩu (KKTCK) Mộc Bài đã thu hút được 56 dự án đăng ký đầu tư (20 dự án FDI và 36 dự án trong nước) với tổng vốn đăng ký đầu tư đạt 401,37 triệu USD và 8.596,5 tỷ VNĐ. Tổng diện tích đất đăng ký sử dụng là 1.797,32 ha. Trong đó, có 5 dự án đăng ký đầu tư có mục tiêu dự án liên quan đến hoạt động đầu tư bến, bãi xe với tổng vốn đăng ký đầu tư là 323,53 tỷ đồng. Tổng diện tích đất đăng ký sử dụng là 26.74 ha, gồm các dự án sau:

Trước hết là dự án bãi xe tập kết phương tiện vận tải chở hàng hoá xuất nhập khẩu chờ làm thủ tục kiểm tra hàng hoá thông quan, luồng hàng từ Việt Nam sang Campuchia của Công ty TNHH Chợ cửa khẩu Mộc Bài. Dự án này được Ban Quản lý Khu kinh tế cấp chứng nhận đăng ký đầu tư lần đầu ngày 23.8.2016, cấp điều chỉnh lần 3 ngày 9.8.2018, có tổng vốn đăng ký đầu tư gần 25 tỷ đồng, diện tích 6,3 ha.

Đến nay, dự án đã đi vào hoạt động từ tháng 5.2019, hoạt động tương đối ổn định. Do áp lực lượng xe ra vào lớn nên sau hơn một tháng hoạt động, hạ tầng đường ĐD2 hư hỏng nặng, do đó hoạt động của dự án phải tạm ngừng để chờ sửa chữa. Được sự đồng ý của UBND tỉnh, Công ty đã sửa chữa tuyến đường này và đưa dự án hoạt động trở lại từ ngày 25.1.2022. Hiện nay, dự án có khả năng tiếp nhận khoảng 400 xe kéo container cùng lúc.

Xe kéo container đậu ở một khu đất trống gần cửa khẩu Mộc Bài.

Dự án Cảng cạn Mộc Bài của Công ty cổ phần Tân Cảng - Tây Ninh được BQL KKT cấp chứng nhận đầu tư lần đầu ngày 23.8.2016, cấp chứng nhận điều chỉnh lần 4 ngày 6.1.2022 với vốn đầu tư đăng ký gần 250 tỷ đồng, diện tích thực hiện dự án 16,5 ha. Mục tiêu của dự án là cảng cạn (ICD), đầu tư khai thác địa điểm kiểm hoá tập trung, phát triển dịch vụ logistics, kho - bãi, dịch vụ cho thuê kho… Ngày 24.5.2021, UBND tỉnh đã ban hành quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng dự án đầu tư cảng cạn Mộc Bài. Hiện chủ đầu tư đang chuẩn bị triển khai xây dựng. Theo thiết kế, dự án có khả năng tiếp nhận khoảng 800 xe kéo container cùng thời điểm.

Thứ 3 là dự án bãi đậu xe của Công ty TNHH TM Thế Kỷ Vàng. Dự án này được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư ngày 14.10.2004, có diện tích 2 ha, vốn đầu tư đã thực hiện là 12/12,78 tỷ đồng vốn đăng ký. Mục tiêu ban đầu của dự án là kinh doanh bãi đậu xe phục vụ nhu cầu cho khách tham quan, du lịch mua sắm tại KKTCK Mộc Bài.

Dự án đã đi vào hoạt động từ năm 2006, tuy nhiên, do cơ chế chính sách tài chính đối với KKTCK Mộc Bài có nhiều thay đổi, đặc biệt là chính sách về bán hàng miễn thuế nên mục tiêu ban đầu của dự án bị ảnh hưởng do không còn tính khả thi, kinh doanh không hiệu quả. Sau đó, chủ đầu tư đã kiến nghị UBND tỉnh cho phép Công ty được chuyển đổi công năng làm bãi đậu xe tải, xe kéo container chờ làm thủ tục sang Campuchia.

Xe kéo container đậu ở một tuyến đường trong Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài.

Từ kiến nghị của Công ty TNHH TM Thế Kỷ Vàng, đồng thời, để giải quyết tình trạng kẹt xe cũng như tạo mỹ quan cho khu vực Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, UBND tỉnh đã chấp thuận tạm thời cho các xe kéo container được vào bãi xe của Công ty này trong thời hạn 1 năm kể từ ngày 25.8.2020 và sau đó gia hạn thêm 1 năm từ ngày 26.8.2021. Dự án này đã được Tổng cục Hải quan công nhận là địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hoá xuất - nhập khẩu ở khu vực biên giới thuộc KKTCK Mộc Bài. Hiện nay, dự án có khả năng tiếp nhận khoảng 100 xe kéo container cùng thời điểm.

Thứ tư là dự án bãi đậu xe và dịch vụ của Công ty Nhất Phương. Theo BQL KKT tỉnh, dự án được UBND tỉnh chấp thuận cho thực hiện vào cuối năm 2001, có vốn đầu tư 6,5 tỷ đồng, diện tích chưa đầy 1 ha. Hiện bãi đậu xe này tiếp nhận các ô tô con, xe máy của khách đến Mộc Bài.

Cuối cùng là dự án bến xe khách của Công ty cổ phần thương mại Mộc Bài, được cấp chứng nhận đầu tư lần đầu ngày 2.8.2011, có diện tích 1 ha, tổng vốn đầu tư 30 tỷ đồng. Mục tiêu của dự án là xây dựng hoàn chỉnh và đưa vào kinh doanh bến xe khách công cộng loại 2 của đô thị Mộc Bài theo quy hoạch được duyệt, kinh doanh các dịch vụ phụ trợ như nhà hàng ăn uống, bảo trì xe, cung ứng nhiên liệu, cho thuê ki ốt.

Bãi xe 6,5 ha cạnh cửa khẩu quốc tế Mộc Bài vắng “như chùa bà Đanh”.

Dự án đã đi vào hoạt động từ năm 2012, thế nhưng, tương tự dự án của Công ty TNHH TM Thế Kỷ Vàng, do cơ chế chính sách tài chính đối với KKTCK có nhiều thay đổi nên mục tiêu đầu tư ban đầu của dự án bị ảnh hưởng, không còn khả thi. Do đó, Công ty đã có văn bản đề xuất được chuyển đổi công năng thành dự án bến xe tải, xe kéo container với các dịch vụ phụ trợ nhà hàng ăn uống, bảo trì xe, cung ứng nhiên liệu và các dịch vụ phụ trợ cho vận tải, kho bãi, logistics… Tuy nhiên, do hiện nay UBND tỉnh đã giao BQL KKT thực hiện quy trình rà soát, điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng KKTCK Mộc Bài nên BQL KKT chưa có cơ sở xem xét đề xuất của Công ty cổ phần thương mại Mộc Bài.

Nhằm hỗ trợ khó khăn cho doanh nghiệp, đồng thời giải quyết tình trạng kẹt xe cũng như tạo mỹ quan cho khu vực cửa khẩu Mộc Bài, UBND tỉnh đã chấp thuận tạm thời cho các xe kéo container được ra vào bãi xe của Công ty cổ phần thương mại Mộc Bài kể từ ngày 25.8.2020. So với các dự án khác, quy mô diện tích của bãi xe này khá nhỏ, chỉ có  khả năng tiếp nhận cùng lúc 40 xe kéo container - ít nhất trong các bãi xe ở KKTCK Mộc Bài hiện tại.

Dù có 3 bãi xe với diện tích 9 ha đang hoạt động với sức chứa cùng lúc khoảng 540 xe, nhưng hiện tại, có rất nhiều xe kéo container không vào bãi mà đậu xô bồ ven một số tuyến đường, đậu ở các khu đất trống và chen chúc nhau ở gần khu vực cửa khẩu, gây ùn ứ, ách tắc, mất trật tự, mất mỹ quan nơi này. Trong khi bãi xe rộng lớn 6,3 ha ngay cạnh đó vắng “như chùa bà Đanh” (!?).

(Còn tiếp)

An Khang - Thái Hoà