Xe kéo container đậu ở một bãi đất trống gần cửa khẩu Mộc Bài.

Bất cập về quy hoạch

Đánh giá việc thực hiện quy hoạch các dự án bến, bãi xe trong Khu kinh tế cửa khẩu (KKTCK) Mộc Bài đến hiện tại, Ban Quản lý Khu kinh tế (BQL KKT) tỉnh cho biết, quy hoạch KKTCK này trong thời gian qua chưa đáp ứng được nhu cầu và xu hướng phát triển - nhất là quy hoạch về hạ tầng giao thông, quy hoạch bến bãi. Cụ thể là quỹ đất dành cho đầu tư phát triển bến bãi rất nhỏ.

Đáng chú ý là quy hoạch cửa khẩu, hạ tầng kỹ thuật và hiện trạng phân luồng giao thông hiện tại không còn phù hợp, không đáp ứng được lượng hành khách, hàng hoá, phương tiện lưu thông mỗi ngày tại cửa khẩu Mộc Bài, dẫn đến tình trạng lái xe dừng, đỗ phương tiện trên lòng đường Xuyên Á, đường 75A gây ùn tắc cục bộ, ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông, gây cản trở hoạt động xuất nhập khẩu, đồng thời làm mất vẻ mỹ quan tại khu vực cửa khẩu quốc tế.

Theo BQL KKT tỉnh, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do những năm gần đây, lượng xe tải, xe kéo container chờ làm thủ tục qua Campuchia tại cửa khẩu Mộc Bài liên tục tăng. Hằng ngày, lưu lượng hàng hoá xuất nhập khẩu, quá cảnh, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh qua cửa khẩu Mộc Bài rất lớn, trung bình khoảng 400-500 container/ngày, trường hợp cao điểm khoảng 600 container/ngày (trong đó, xe kéo container rỗng chiếm tỷ lệ khoảng 20%-30%). Trong khi đó, hạ tầng bến bãi cho các phương tiện ra vào ở khu vực cửa khẩu còn thiếu, chưa đồng bộ.

Hiện cửa khẩu Mộc Bài chỉ có một địa điểm tập kết, kiểm tra giám sát hàng hoá xuất - nhập khẩu của Công ty TNHH TM Thế Kỷ Vàng đã đi vào hoạt động. Các bãi xe còn lại chưa được Tổng cục Hải quan công nhận, do đó, chưa tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan Hải quan kiểm tra, giám sát hàng hoá và phương tiện chờ làm thủ tục xuất - nhập khẩu theo quy định.

Bãi xe rộng 6,3 ha ngay cạnh cửa khẩu Mộc Bài vắng tanh “như chùa bà Đanh”.

Một yếu tố khác là phía bạn Campuchia thực hiện các thủ tục lệch giờ so với Việt Nam. Mặt khác, cơ quan Hải quan của 2 nước chưa chia sẻ thông tin về số lượng xe đã hoàn thành thủ tục xuất - nhập khẩu nên không rõ số lượng xe còn đậu chờ là bao nhiêu để có phương án điều tiết, từ đó gây ùn tắc tại cột mốc 171.

Hiện tại, phương tiện vận tải qua lại cửa khẩu chủ yếu là phương tiện vận chuyển hàng hoá quá cảnh. Dự báo trong những năm tới, hàng hoá xuất nhập khẩu đối với phương tiện vận chuyển hàng hoá quá cảnh sẽ tiếp tục tăng mạnh.

Lập lại trật tự

Trước thực trạng và nguyên nhân dẫn đến tình trạng lái xe dừng, đỗ phương tiện trên lòng đường Xuyên Á, đường 75A gây ùn tắc cục bộ, làm ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông, gây cản trở hoạt động xuất nhập khẩu, đồng thời làm mất vẻ mỹ quan tại khu vực cửa khẩu Mộc Bài như đã nêu, BQL KKT tỉnh đã thường xuyên phối hợp cùng với các lực lượng chức năng tại khu vực cửa khẩu bàn bạc giải pháp tham mưu UBND tỉnh phương án giảm thiểu ùn tắc giao thông nơi này. Hiện nay, bãi xe của Công ty TNHH chợ cửa khẩu Mộc Bài đã hoạt động lại.

Đây là một trong những địa điểm giúp cửa khẩu Mộc Bài giảm ùn tắc giao thông, cơ bản đáp ứng được nhu cầu về bãi đậu xe cho các phương tiện chờ làm thủ tục xuất khẩu.

Hiện tại, ở cửa khẩu Mộc Bài có 3 bãi xe phục vụ cho các phương tiện chờ làm thủ tục xuất khẩu đang hoạt động (bãi xe của Công ty TNHH TM Thế Kỷ Vàng, bãi xe của Công ty TNHH chợ cửa khẩu Mộc Bài và bãi xe của Công ty cổ phần thương mại Mộc Bài).

Các bãi xe này có thể tiếp nhận khoảng 540 xe cùng thời điểm, cơ bản đáp ứng được nhu cầu bãi đậu xe tại cửa khẩu Mộc Bài ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, nơi này đang tái diễn tình trạng nhiều phương tiện chưa làm thủ tục hải quan để thông quan qua cửa khẩu, còn đậu rải rác dọc theo đường 75A và các tuyến đường nhánh của đường 75A mà không chịu vào các bãi đậu theo quy định.

Để chấn chỉnh tình trạng trên, vừa qua, BQL KKT tỉnh đã có văn bản đề xuất giải pháp xử lý. Theo đó, trên cơ sở thực trạng, nhu cầu, định hướng phát triển KKTCK Mộc Bài trong thời gian tới, BQL KKT tỉnh sẽ tham mưu UBND tỉnh phương án bố trí thêm quỹ đất dành để phát triển hệ thống kho bãi, dịch vụ logistics.

Cụ thể, BQL KKT tỉnh dự kiến bố trí khoảng 150 ha (theo Đề án phát triển các loại hình vận tải dịch vụ cảng đường sông - logistics tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2020-2025, định hướng đến năm 2030 do Sở Giao thông Vận tải chủ trì), tham mưu UBND tỉnh trong quá trình thực hiện điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng KKTCK Mộc Bài.

Trong thời gian tới, BQL KKT tỉnh sẽ tạo điều kiện hỗ trợ, đồng thời đôn đốc Công ty cổ phần Tân Cảng - Tây Ninh đẩy nhanh tiến độ, sớm đưa dự án cảng cạn Mộc Bài vào hoạt động. Đồng thời, phối hợp với các đơn vị có liên quan thành lập thêm các địa điểm tập kết, kiểm tra giám sát hàng hoá xuất - nhập khẩu tại cửa khẩu Mộc Bài nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan Hải quan kiểm tra, giám sát hàng hoá và phương tiện chờ làm thủ tục xuất, nhập khẩu theo quy định; tăng cường công tác tuyên truyền để các phương tiện vào các bãi đậu đúng quy định.

Xe chở hàng chờ thông quan đậu kín một đoạn đường 75A.

BQL KKT tỉnh kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Giao thông Vận tải phối hợp cùng Ban quản lý và các đơn vị có liên quan khảo sát và trang bị các biển báo cấm đậu xe dọc khu vực cửa khẩu Mộc Bài làm cơ sở cho các lực lượng chức năng tiến hành xử phạt đối với các phương tiện đậu không đúng quy định; kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Công an tỉnh, Sở Giao thông Vận tải tăng cường công tác tuần tra, xử phạt đối với các phương tiện đậu không đúng quy định.

Sau khi nhận được báo cáo, kiến nghị của BQL KKT tỉnh, ngày 24.3.2022, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Võ Đức Trong ký ban hành Văn bản số 1024/UBND-KT về việc cho ý kiến đối với đề nghị của BQL KKT tỉnh liên quan đến thực trạng đầu tư các dự án bến, bãi xe tại KKTCK Mộc Bài.

Theo văn bản này, Chủ tịch UBND tỉnh đã có ý kiến như sau: giao Sở Giao thông Vận tải chủ trì, phối hợp cùng BQL KKT tỉnh, các đơn vị có liên quan tiến hành khảo sát và thống nhất lắp đặt các biển báo cấm dừng, cấm đỗ xe tại các tuyến đường trong khu vực cửa khẩu Mộc Bài để người tham gia giao thông biết, chấp hành và lập lại trật tự an toàn giao thông khu vực này. Đề nghị Công an tỉnh, Sở Giao thông Vận tải tăng cường công tác tuần tra, xử lý đối với các phương tiện vi phạm quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, tình trạng chen chúc, ùn ứ và dừng đậu “rải rác, lung tung” của xe chở hàng ở cửa khẩu Mộc Bài vẫn chưa được cải thiện triệt để.

AN KHANG - THÁI HOÀ

(còn tiếp)