Hiện nay khi người dân thực hiện giao dịch chuyển nhượng QSDĐ thường ít khi chú ý đến việc làm thủ tục công chứng chuyển nhượng những tài sản gắn liền với đất như quyền sở hữu nhà ở và những tài sản khác. Nhiều người hay nghĩ đơn giản, khi bán đất thì phải bán những gì có trên đất như nhà ở, vật dụng kiến trúc… Tuy nhiên, trong thực tế khi hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ không cụ thể, sơ suất sẽ dễ dẫn đến tranh chấp. Theo đơn trình bày của bà Nguyễn Thị Diễm Trang (ngụ ấp Bến Đình, xã Thạnh Đức, huyện Gò Dầu), vào tháng 9.2010 bà Trang nhận chuyển nhượng QSDĐ 563,2m² từ ông Nguyễn Hồng Minh và được UBND huyện Gò Dầu cấp giấy CNQSDĐ. Tuy nhiên, sau khi có giấy CNQSDĐ, bà Trang không thể vào ở phần đất mà bà đã sang nhượng hợp pháp. Nguyên nhân là bà Võ Thị Thu Hồng, chị của chủ đất cũ cho rằng căn nhà là của bà, do cha mẹ để lại nên đứng ra tranh chấp. Bà Trang nhờ chính quyền địa phương giải quyết nhưng bà Thu Hồng vẫn không chịu giao trả nhà.

Về vụ việc của bà Trang, ông Trần Công Tuấn, cán bộ xã Thạnh Đức cho biết như  sau: Việc sang nhượng đất giữa bà Trang với ông Minh hợp lệ, đã được UBND huyện Gò Dầu cấp giấy CNQSDĐ. Tuy nhiên, do khi chuyển nhượng đất từ ông Minh sang bà Trang, thực tế trên phần đất có căn nhà, nhưng việc mua bán không cụ thể nên mới xảy ra tranh chấp. Ông Tuấn cho biết thêm, dù đã sang nhượng đất, nhưng bà Trang vẫn cho Công ty Đời sống Xanh do ông Đỗ Phan Vĩnh Kha làm giám đốc thuê nhà để kinh doanh. Sau khi hết hợp đồng, ông Kha không giao nhà đất cho bà Trang. Cùng thời điểm trên, bà Thu Hồng, chị ruột của bà Võ Thị Thuý Hồng (chủ cũ phần đất) lại đứng ra tranh chấp căn nhà với bà Trang. Do bà Hồng là Việt kiều Mỹ nên việc mời bà Hồng đến xã làm việc rất khó khăn. Ngày 19.4.2011, khi bà Hồng về địa phương, UBND xã mời bà Hồng đến làm việc. Bà Hồng không đưa ra chứng cứ nào khác về quyền sở hữu căn nhà ngoài một giấy tay do cha bà Hồng viết với nội dung cho bà Hồng căn nhà. UBND xã yêu cầu bà Hồng giao nhà cho bà Trang nhưng bà Hồng không đồng ý. Vì vậy, UBND xã đề nghị bà Trang khởi kiện ra toà.

Căn nhà đang tranh chấp

Qua tìm hiểu vụ việc, chúng tôi được biết, vào năm 2004 bà Trần Thị Thượng có làm thủ tục chuyển nhượng QSDĐ và QSH nhà ở cho ông Lê Văn Rô. Sau đó ông Rô được UBND huyện Gò Dầu cấp giấy CNQSDĐ. Khi chuyển nhượng đất, ông Rô chỉ làm hợp đồng mua bán nhà ở được công chứng nhưng không có giấy chứng nhận QSH nhà ở. Năm 2008, ông Rô chuyển nhượng phần đất trên cho bà Thuý Hồng, được UBND huyện Gò Dầu cấp giấy CNQSDĐ vào ngày 5.6.2008 với diện tích là 1147,1m². Sau đó, tháng 12.2008 bà Thuý Hồng tiếp tục chuyển nhượng phần đất trên cho ông Nguyễn Hồng Minh. Sau cùng, vợ chồng ông Minh làm thủ tục tách thửa, chuyển nhượng cho bà Trang và bà Lê Thị Kim Truyện.

Qua xem xét, chúng tôi nhận thấy, khi thực hiện thủ tục chuyển nhượng QSDĐ từ bà Thượng cho ông Rô, hai bên có làm thủ tục chuyển nhượng QSH nhà ở. Tuy nhiên, khi chuyển nhượng từ ông Rô sang bà Thuý Hồng, ông Rô chỉ làm thủ tục chuyển nhượng QSDĐ, còn quyền sở hữu căn nhà ông Rô không đề cập đến. Giai đoạn bà Thuý Hồng đứng tên QSDĐ, có căn nhà diện tích 230m² (hiện đang tranh chấp) mọc lên nhưng không có giấy chứng nhận quyền sở hữu. Sau đó, khi chuyển nhượng cho ông Minh, bà Thuý Hồng cũng không đề cập đến căn nhà này. Tuy nhiên, khi chuyển nhượng cho ông Minh, bà Thuý Hồng có làm hợp đồng thuê lại nhà và đất của ông Minh để cho Công ty Đời sống Xanh của ông Kha hoạt động kinh doanh. Trong hợp đồng thuê nhà đất này, bà Thuý Hồng thừa nhận căn nhà trên đất đã bán là của ông Minh. Cuối cùng, năm 2010, khi làm thủ tục chuyển nhượng QSDĐ cho bà Trang, trong nội dung hợp đồng hai bên lại đề cập đến tài sản gắn liền theo đất. Tuy nhiên, giấy CNQSDĐ được cấp cho bà Trang không thể hiện QSH nhà ở gắn liền với đất.

Về mặt pháp lý có liên quan đến phần đất và ngôi nhà là như vậy, trong khi bà Thu Hồng lại đứng ra tranh chấp với bà Trang, xem ra khó có khả năng được toà chấp nhận.

ĐỨC HƯNG