Trong 2 tuần qua, cảnh sát du lịch Thái Lan tiến hành đợt truy quét quy mô lớn nhằm vào các công ty du lịch chuyên tổ chức tour 0 đồng với nhiều hoạt động có dấu hiệu phạm pháp. Đây là hình thức tour có đối tượng chủ yếu là khách Trung Quốc, trong đó khách được chào mời chỉ phải trả tiền vé máy bay, còn lại tiền ăn, ở, tham quan… sẽ được miễn phí hoàn toàn.

Tuy nhiên, khách sẽ liên tục bị ép vào cửa hàng mua sắm, các tụ điểm giải trí không lành mạnh… và dĩ nhiên sẽ bị “chém đẹp”. Những người cương quyết không đồng ý thường bị hướng dẫn viên bỏ rơi giữa chuyến đi. Hầu hết những cửa hàng, điểm giải trí này do người Trung Quốc núp bóng người bản địa điều hành.

Trả lời TN, Giám đốc Công ty du lịch Vòng Tròn Việt Phan Đình Huê khẳng định tình trạng tour 0 đồng cũng có tại VN. Các công ty du lịch Trung Quốc bán tour chương trình và các cơ sở nhận khách tại VN sẽ đưa vào các điểm mua sắm có giá rất cao so với bình thường. Hướng dẫn viên được công ty khoán doanh thu trên đầu khách, lời ăn lỗ chịu. Ngoài ra, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch Phạm Trung Lương nhận định công ty du lịch Trung Quốc núp bóng các công ty VN hoặc người Việt làm đại diện pháp lý nên mới bán được tour 0 đồng.

Thiệt hại không kể xiết

Trong nhiều năm qua, khách Trung Quốc dẫn đầu lượng khách quốc tế vào các nước ASEAN và tiếp tục tăng mạnh. Theo Tổng cục Du lịch, trong giai đoạn tháng 1 - 8.2016 VN đón gần 1,8 triệu khách Trung Quốc, tương đương lượng khách nước này trong cả năm 2015. Tại Thái, trong vòng 1 thập niên qua, lượng du khách Trung Quốc tăng gần gấp 10 lần. Du khách cũng chi tiêu rất nhiều nhưng thực chất không mang lại nguồn lợi nào cho ngành du lịch nước sở tại, mà nguyên nhân chủ yếu là do các tour 0 đồng. Lợi ích kinh tế từ mua sắm của khách đều chảy ngược về Trung Quốc vì các cửa hàng, dịch vụ đều do người nước này trực tiếp quản lý hoặc núp bóng pháp nhân địa phương. Đó là chưa kể tình trạng trốn thuế, rửa tiền, chuyển tiền bất hợp pháp.

“Trước đây, khách du lịch từ châu Âu, Mỹ và Nhật đến Thái đông nhất còn hiện tại thì khách Trung Quốc áp đảo. Tuy nhiên, nhà nước lại thất thu lớn”, lãnh đạo Phòng Cảnh sát du lịch Thái Lan (TPD) Surachet Hakphal nói.

Đáng chú ý, trong số các cơ sở “tour 0 đồng” bị truy quét tại Thái Lan vừa qua có 5 công ty đóng ở quận Lat Krabang, Bangkok chuyên thao túng nhiều dịch vụ du lịch từ cho thuê xe đến bán đồ trang sức và các sản phẩm thảo dược. Một trong những công ty này sở hữu đến hơn 7.000 xe cho thuê. Theo điều tra sơ bộ, trị giá tài sản và dòng tiền mặt luân chuyển của 5 công ty này lên đến 10 tỉ baht (khoảng 285 triệu USD).

Bên cạnh đó, tình trạng tour 0 đồng cũng gây ảnh hưởng rất xấu về an ninh và hình ảnh của nước sở tại. Ông Phan Đình Huê cảnh báo du khách sẽ có cái nhìn xấu về VN khi liên tục bị đưa đến các điểm mua sắm, giải trí thay vì tham quan, ngắm cảnh.

Hình thức trấn lột

Theo ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch HĐQT Công ty du lịch Lửa Việt, các công ty du lịch bán tour 0 đồng cho khách Trung Quốc đến VN là một hình thức trấn lột khi giá mua sắm, dịch vụ bị đẩy lên gấp 3, 4 lần và hành vi này phải bị trừng trị thích đáng. Ông cho rằng nếu kiểm soát được các cửa hàng mua sắm bán giá cao bất thường, chắc chắn sẽ không có cơ hội cho tour 0 đồng. Cơ quan quản lý chuyên môn VN cũng cần kiểm soát hoạt động của các công ty du lịch, không để cho phía nước ngoài điều hành tour ở VN hoặc tổ chức chương trình cho khách trên đất VN.

Bên cạnh đó, các chuyên gia khuyến cáo phải kiểm soát chặt chẽ các công ty nhận khách Trung Quốc tại VN. “Hợp đồng bán tour cũng giả, nên thực tế, kiểm soát là không dễ dàng nhưng không phải không làm được. Đó là tăng cường kiểm tra, giám sát và nếu phát hiện sẽ xử lý nghiêm khắc bằng hình thức rút giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế để răn đe. Ngoài ra, cũng có cách kiểm tra thuế. Nếu anh đưa khách vào đông mà không phát sinh doanh thu, không đóng thuế thì đặt vào diện nghi ngờ ngay”, tiến sĩ Phạm Trung Lương nói với Thanh Niên.

Nguồn TNO