Cử tri tỉnh Tây Ninh đặt vấn đề: “Thời gian qua, tình hình giá cả tăng đột biến, nhưng Chính phủ chưa có giải pháp xử lý kịp thời nên nhiều công trình xây dựng cơ bản đình trệ, dở dang, nhà thầu thua lỗ bỏ thầu chưa khắc phục được. Tình trạng này giải quyết như thế nào?”.

Trả lời vấn đề trên, Bộ Xây dựng cho biết (tại Công văn số 126/BXD-KTXD ngày 4.2.2009):

Trong thời gian qua nhiều gói thầu, dự án không có khối lượng thực hiện do: không có mặt bằng thi công (vì không giải phóng được mặt bằng); nhà thầu thi công cầm chừng do giá cả vật liệu tăng cao; nhà thầu không đủ năng lực để thi công... Sau khi đã có khối lượng thực hiện thì phải có hồ sơ thanh toán bao gồm phiếu giá thanh toán. Bên cạnh đó, giá cả vật liệu xây dựng tăng quá cao, có những loại vật liệu tăng hơn 200% so với giá trong dự toán, gói thầu, dẫn đến việc nếu thanh toán theo đơn giá trong hợp đồng thì nhà thầu sẽ bị lỗ, còn nếu muốn được thanh toán theo giá thực tế thì phải chờ các hướng dẫn điều chỉnh của Nhà nước và ý kiến của cấp phê duyệt dự án.

Để khắc phục tình trạng như cử tri phản ánh, Thủ tướng Chính phủ đã có các hướng dẫn điều chỉnh giá tại Văn bản số 164/TTg-CN ngày 29.1.2008, Văn bản số 546/TTg-KTN ngày 14.4.2008 và Văn bản số 1565/TTg-KTN ngày 22.9.2008; đồng thời Bộ Xây dựng cũng đã ban hành Thông tư số 09/2008/TT-BXD ngày 17.4.2008 về hướng dẫn điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng do biến động giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu xây dựng, Văn bản số 1551/BXD-KTXD ngày 1.8.2008 và Văn bản số 2057/BXD-KTXD ngày 13.10.2008.

Sau khi có các văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng về điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng thì các dự án đã đẩy nhanh được tiến độ thi công. Đến thời điểm này, việc thực hiện điều chỉnh giá hợp đồng theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng đã đi vào nề nếp và kết quả giải ngân các dự án đầu tư xây dựng trong năm nay đạt mức cao nhất so với các năm gần đây.

Tuy nhiên, còn số ít dự án thực hiện việc điều chỉnh giá hợp đồng vẫn còn chậm. Nguyên nhân của việc điều chỉnh chậm này chủ yếu là do: năng lực quản lý của chủ đầu tư còn hạn chế dẫn đến hiện tượng e ngại, sợ trách nhiệm; một số dự án bị vượt tổng mức đầu tư nên phải chờ ý kiến của người quyết định đầu tư. Bộ Xây dựng thấy cũng có một phần trách nhiệm, đó là việc chưa kịp thời hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các văn bản đã được ban hành.

Vì vậy, trong thời gian tới, để giải quyết tình trạng này, Bộ Xây dựng đưa ra một số giải pháp sau:

1. Tiếp tục đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn kịp thời khi có vướng mắc trong việc thực hiện điều chỉnh giá và hợp đồng xây dựng.

2. Tăng cường công tác phổ biến để hướng dẫn thực hiện Nghị định số 99/2007/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình nhằm làm cho các chủ thể liên quan đến quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình, đặc biệt là chủ đầu tư hiểu rõ nội dung của Nghị định và các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định. Tăng cường phân cấp, đề cao trách nhiệm của chủ đầu tư, xoá bỏ tư duy chờ cơ quan Nhà nước ban hành “giá cứng”, nâng cao nhận thức của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng.

3. Kịp thời giải quyết các vướng mắc phát sinh của các dự án trong quá trình thực hiện thông qua việc trả lời các văn bản gửi trực tiếp cũng như qua trang web của Bộ Xây dựng.

4. Công bố chỉ số giá xây dựng hàng tháng và trên phạm vi cả nước để phục vụ tốt hơn cho việc điều chỉnh giá của các chủ đầu tư và các chủ thể liên quan đến quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình. Tăng cường việc đôn đốc, kiểm tra các địa phương trong việc công bố hệ thống giá cả phục vụ công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình theo hướng phù hợp với thực tiễn, với cơ chế thị trường.

5. Nghiên cứu rà soát các thủ tục hành chính thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư để rút ngắn thời gian thực hiện các công việc trong quá trình thực hiện dự án nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

THANH NHÀN

(lược ghi)