Một chiếc xe buýt chở 24 người nhập cư di chuyển từ Del Rio, bang Texas, đã đến Trạm Thống nhất ở Washington vào ngày 13/4/2022. Nhiều chiếc xe buýt tương tự cũng đi theo lộ trình từ Texas đến các địa phương ủng hộ phe Dân chủ trên khắp nước Mỹ, chở theo lượng lớn người nhập cư.

Những chuyến xe đó là bước đầu trong nỗ lực của Greg Abbott, Thống đốc Texas, trong việc thu hút sự chú ý của nước Mỹ đến tình trạng khủng hoảng ở biên giới phía nam với Mexico.

Động thái của ông Abbott nhanh chóng bị phe cánh tả ở Washington lên án vì sử dụng những người nhập cư không có giấy tờ làm con tốt trên bàn cờ chính trị.

Nỗ lực của ông Abbott tổng cộng đã chuyển ít nhất 119.000 người nhập cư đến các thành phố như New York, Chicago và Denver bằng phương tiện xe buýt, theo New York Times.

Giới quan sát nhận định rằng nước đi này của chính trị gia 67 tuổi đã đóng góp vào chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng.

Những chuyến xe buýt chở người nhập cư
Thông qua "chiến dịch xe buýt" của mình, ông Abbott được cho là đã hiện thực hoá mong muốn của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu song phải bỏ dở vì những lo ngại về mặt pháp lý.

Các đồng minh thân cận của ông Abbott nói rằng chính trị gia 67 tuổi này không mong đợi sẽ được chọn vào nội các của ông Trump. Tuy nhiên, ngay cả những đảng viên Dân chủ chỉ trích "chiến dịch xe buýt" của ông Abbott cũng thừa nhận rằng nỗ lực này đã định hình lại một phần vấn đề nhập cư trong nền chính trị Mỹ.

"Lần đầu tiên trong lịch sử, cuộc khủng hoảng biên giới vượt ra ngoài khuôn khổ cộng đồng những người sống ở biên giới", Andrea Flores, cựu giám đốc bộ phận quản lý vấn đề biên giới thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời Tổng thống Joe Biden, nhận định.

"Tổng thống Biden đã không đưa ra bất kỳ biện pháp phản hồi nào trước nỗ lực biến con người thành quân cờ chính trị của ông Abbott", bà Flores nói thêm.

Theo bà Flores, vào đầu nhiệm kỳ của ông Biden, một nhóm nhân sự được tổng thống chỉ định đã ý thức được rằng họ sẽ phải trông cậy vào các thành phố ở miền Bắc để tái định cư lượng lớn người nhập cư lũ lượt kéo vào nước Mỹ thông qua biên giới với Mexico.

Nhóm của ông Biden đã lập kế hoạch để tiến hành quá trình tái định cư thông qua sự hợp tác với các thị trưởng. Tuy nhiên, bà Flores nói rằng kế hoạch này đã không đi tới đâu và người nhập cư tiếp tục tràn vào.

David Carney, cố vấn lâu năm của ông Abbott, nói rằng ý tưởng về việc vận chuyển người nhập cư bằng xe buýt đến các thành trì của đảng Dân chủ được đưa ra trong cuộc họp giữa ông Abbott với các quan chức địa phương gần khu vực biên giới.

Theo đó, một quan chức đã hỏi ông Abbott rằng liệu ông có thể hỗ trợ chi phí di chuyển người nhập cư đến các thành phố lớn của Texas hay không.

Thống đốc Texas đã quyết định tiến một bước thậm chí còn xa hơn.

"Điều quan trọng nhất của kế hoạch này là 'một khi đã bắt đầu, chúng ta sẽ tiếp tục làm tới'", ông Carney nói. "Ai cũng tưởng đây chỉ là chiêu trò dùng một lần, và rồi các chuyến xe buýt cứ tiếp tục được chuyển đi".

Theo thống kê của New York Times, từ tháng 4/2022 đến tháng 6/2024, ông Abbott đã chuyển hơn 40.000 từ Texas đến New York, 33.700 người đến Chicago và 17.500 người đến Denver bằng xe buýt.

Mike Banks, cựu nhân viên biên phòng và giờ là nhân viên quản lý biên giới của ông Abbott, nói rằng mục tiêu của "chiến dịch xe buýt" là nhằm "bảo vệ Texas". Ông cũng cho rằng nỗ lực này đã tác động đến góc nhìn của công chúng về vấn đề nhập cư.

"Nó khiến cuộc khủng hoảng biên giới trở nên choáng ngợp trong tâm trí người dân", ông Banks nói. Điều này cũng được phản ánh qua kết quả khảo sát cử tri trước cuộc bầu cử khi nhiều người bày tỏ sự ủng hộ với các đề xuất của ông Trump như trục xuất hàng loạt hay xây bức tường khổng lồ ở biên giới với Mexico.

"Tôi hoàn toàn tin rằng những gì chúng tôi đang làm đã khiến nhiều người Mỹ mở mắt", ông Banks nói. "Người ta bình thường không thấy được chuyện gì đang xảy ra ở biên giới mà chỉ nghe về chúng thôi".

Tác động đến tâm trí cử tri
Ông Abbott không phải là thống đốc duy nhất của đảng Cộng hoà di chuyển người nhập cư từ nơi này đến nơi khác trên phạm vi nước Mỹ.

Thống đốc Ron DeSantis của Florida cũng từng khiến truyền thông dậy sóng khi vận chuyển một nhóm người nhập cư từ Texas đến đảo Martha's Vineyard của Massachusetts bằng đường hàng không.

Cựu Thống đốc Doug Ducey của Arizona cũng dùng xe buýt để chuyển người nhập cư ra khỏi tiểu bang của mình.

Tuy nhiên, "chiến dịch xe buýt" của ông Abbott bị phàn nàn bởi các quan chức sở tại nhiều nhất, phần vì không báo trước, phần vì những địa phương này vốn không đủ nguồn lực để tiếp nhận thêm người nhập cư, theo New York Times.

Vào tháng 9/2023, Thị trưởng New York Eric Adams cảnh báo rằng việc tiếp tục chuyển người nhập cư đến có thể "phá huỷ" thành phố. Ông cũng phàn nàn rằng chính quyền sở tại không nhận được đủ nguồn lực từ chính phủ liên bang.

"Chúng tôi không nhận được sự trợ giúp để đối đầu với cuộc khủng hoảng quốc gia này", ông Adams nói vào thời điểm đó.

Một số đảng viên Cộng hoà đã dựa vào lời phàn nàn nói trên để quy trách nhiệm cho chính quyền Biden. Họ cũng chỉ vào những khoản viện trợ và cơ sở tạm trú dành cho người nhập cư để thúc đẩy sự chia rẽ giữa các cử tri, theo New York Times.

Kết quả bỏ phiếu cho ông Trump tại các thành phố New York, Chicago và Denver trong cuộc bầu cử năm nay đã được cải thiện đáng kể so với 4 năm trước.

Trong khi đó, màn thể hiện của bà Harris kém thuyết phục hơn so với Tổng thống Biden trong cuộc bầu cử năm 2020 tại các địa phương nói trên.

Nguồn znews