Thanh Điền là một trong 3 xã của huyện Châu Thành được chọn làm xã điểm xây dựng nông thôn mới từ nay đến năm 2015. Trong đó việc bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn nước, bảo đảm cho người dân được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh cũng là một tiêu chí quan trọng.

Toàn xã Thanh Điền có 4.397 hộ với hơn 18.300 nhân khẩu. Số hộ dân được sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh ở đây còn khá thấp, chỉ chiếm khoảng 40%. Số còn lại sử dụng nguồn nước giếng tự khoan hoặc nước sông. Trên địa bàn xã hiện nay, chỉ có một trạm cấp nước sạch nằm ở ấp Thanh Trung mà trạm cũng đang ngày một xuống cấp, chỉ đủ sức cung cấp nước cho vài trăm hộ dân xung quanh trạm. Nguồn nước này cũng chỉ tạm gọi là “nước sạch” mà nếu xét theo tiêu chuẩn quốc gia về nước sạch hợp vệ sinh thì chưa hẳn đạt. Một số cơ sở công nghiệp đóng trên địa bàn xã chưa có hệ thống thoát nước nên cũng chưa bảo đảm tuân thủ đúng quy định về vệ sinh môi trường.

Trong những năm gần đây, nhiều hộ dân đã tự xây cất nhà ở ven kênh 1, sát bên tuyến đường 786 hướng từ ngã tư Thanh Điền tới cầu Gò Chai. Những ngôi nhà mọc lên ngày càng nhiều nơi đây mà không được sự cho phép của ngành chức năng. Theo quan sát của chúng tôi, hiện có đến vài chục ngôi. Việc xây cất nhà tự phát đã làm nảy sinh các vấn đề xã hội khó giải quyết về sau đồng thời cũng khó bảo đảm vấn đề vệ sinh môi trường. Các hộ gia đình cất nhà tại đây ít nhà có nhà vệ sinh riêng mà họ thường “xả thải” thẳng xuống kênh. Rác thải thì vứt bừa bãi, lung tung. Những hộ dân ở đây phải sử dụng nguồn nước kênh để phục vụ cho sinh hoạt hằng ngày như tắm, giặt, rửa ráy…  nước dùng xong, thải ra lại đổ xuống kênh. Riêng nước nấu ăn, uống, bà con phải đi chở từng can về để sử dụng. Nhìn dòng nước đen, bẩn mà nhiều người nơi đây dùng rửa chén, tắm giặt… chúng tôi không khỏi… phát sợ. Đáng lo ngại nhất là những đứa trẻ- thể chất còn non yếu mà hằng ngày phải “sống cùng ô nhiễm”. Làm sao khỏi lo lắng về việc lây nhiễm các mầm bệnh nguy hiểm từ môi trường, nguồn nước như vậy?

Nguồn nước ô nhiễm được dùng…rửa chén bát

Chị Dương Thị Trinh – người đã sống hơn 40 năm ở khu vực kể trên cho biết: “Hằng ngày gia đình tôi vẫn phải sử dụng nguồn nước dưới kênh này để rửa rau, rửa chén, giặt đồ… Còn nước nấu ăn, nấu uống phải đi chở từng can cách đây 2 cây số. Nước dùng phải rất tiết kiệm, vì một ngày chỉ chở được có vài can nước thôi, chở nhiều không có thời gian mà cũng ngại với gia đình người ta”.

Ông Ngô Thanh Hào – Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Điền cho biết: “Trong thời gian tới, chính quyền xã sẽ tổ chức khảo sát lại, gia đình nào đủ điều kiện thì hướng dẫn cho họ làm thủ tục để được cấp quyền sử dụng đất, còn gia đình nào không đủ điều kiện thì phải tháo dỡ. Sau khi ổn định việc cấp phép, sẽ tính toán và kéo nguồn nước sạch để bà con sử dụng và vận động bà con không nên xả rác, xả nước thải bừa bãi, từng gia đình nên xây nhà vệ sinh”.

Không chỉ các hộ dân ở Thanh Điền, nhiều hộ sống ven sông Vàm Cỏ Đông dưới chân cầu Gò Chai (thuộc xã Long Vĩnh) cũng đang phải sử dụng nguồn nước không sạch. Những năm trước đây, khi dòng sông chưa bị ô nhiễm bởi nước thải từ các nhà máy chế biến bột mì xả ra thì người dân ở đây thường sử dụng nguồn nước sông để sinh hoạt. Nhưng gần đây nhiều người dân khốn đốn bởi nguồn nước sông không còn có thể sử dụng được. Anh Trương Văn Tư – một người dân sống ở khu ven sông này cho biết: “Thời gian gần đây, nguồn nước ở sông này bị ô nhiễm nặng, những hôm trời mưa nhiều nhà máy mì xả nước ra sông làm cá chết trắng nổi lên. Có hôm tôi vớt được cả mấy chục ký cá”. Nước sông bị ô nhiễm, thế là người dân phải đối phó bằng cách làm giếng máy bơm. Tuy nhiên, nguồn nước giếng bơm cũng chẳng khá hơn bao nhiêu do bị nhiễm phèn nặng, nước vàng ố và có mùi hôi. Chuyện vệ sinh ở đây cũng rất đáng lo ngại. Nhiều hộ không có nhà cầu, khi cần “giải quyết nhu cầu” thì “đi nhờ” ao cá nhà bên hoặc cứ việc… xả thẳng xuống sông!

Đình Vũ