"Chúng ta không nên quan tâm đến vấn đề chọn theo phe Mỹ hay theo phe Trung Quốc, bởi vì bản thân Washington và Bắc Kinh chưa quyết định phe như thế nào", giáo sư JungKun Seo, Đại học Kyung Hee, Hàn Quốc, nói với VnExpress bên lề Hội nghị An ninh và bình đẳng vì tương lai bền vững ở châu Á ngày 24/9 tại Hà Nội. Đây là hội nghị lần thứ 23 của Hiệp hội các tổ chức nghiên cứu khoa học xã hội châu Á (AASSREC) do Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức. 

Theo giáo sư Seo, nội bộ nước Mỹ vẫn có cuộc tranh luận lớn về việc kiềm chế hay hợp tác với Trung Quốc. Điều này khác với "một nước Mỹ nhất quán" chống Liên Xô trong thời Chiến tranh Lạnh. Hiện nay, Mỹ vẫn hợp tác mạnh mẽ với Trung Quốc về kinh tế, vẫn nhập các sản phẩm của Trung Quốc và xuất hàng sang nước này. Câu hỏi "chọn phe nào" cũng là vấn đề nổi cộm ở Hàn Quốc và ông không ủng hộ sự cân nhắc này. 

Tổng thống Mỹ Trump, trái, và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trong cuộc gặp tại Osaka, Nhật Bản tháng 6/2019. Ảnh: NYT.

Chuyên gia Seo cho rằng các nước châu Á nên thận trọng, không vội vàng kết luận là Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh đến cùng. 

"Chúng ta cần lùi lại và nhìn nhận rằng liệu Mỹ có định hình thành một chính sách nhất quán với Trung Quốc hay không", giáo sư người Hàn cảnh báo. 

Sau hơn một năm xảy ra chiến tranh thương mại, Mỹ và Trung Quốc gần đây thể hiện một số nhượng bộ lẫn nhau. Trung Quốc miễn áp mức thuế mới với một số sản phẩm của Mỹ, trong đó có thịt lợn và đậu nành. Mỹ cũng hoãn tăng thuế 250 tỷ USD hàng Trung Quốc trong hai tuần và tạm miễn thuế hơn 400 mặt hàng khác. Đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ tái khởi động vào tháng 10.

Nhắc đến việc Trung Quốc vẫn triển khai tàu khảo sát HD 8 và tàu hộ tống trong vùng biển Việt Nam từ đầu tháng 7, ông Seo cho rằng Việt Nam cần thận trọng trước các động thái của Mỹ và Trung Quốc bởi rất khó dự báo điều gì sẽ xảy ra ở Biển Đông. Các nước châu Á cũng nên tính đến cơ chế hòa bình có thể giúp xuống thang căng thẳng. 

Giáo sư Seo kết luận các nước châu Á nên quan tâm đến cạnh tranh Mỹ - Trung, nhưng không quá phụ thuộc vào mối quan hệ đó, mà nên tập trung giải quyết các vấn đề nội bộ. 

"Khi Mỹ và Trung Quốc đang cân nhắc nhiều lựa chọn, chẳng hạn như giải pháp hòa hoãn, châu Á nên tự phát triển kinh tế của mình", ông nói.

Nguồn VNE