Theo thống kê của Sở Công thương, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 309 cửa hàng kinh doanh xăng dầu với hơn 1.200 trụ bơm và hơn 400 bồn chứa với tổng dung tích hơn 1.500 m3. Trong đó có 114 cửa hàng có sự tham gia của các doanh nghiệp nhà nước và 195 cửa hàng của tư nhân. Số lượng cửa hàng xăng dầu nhiều nhất là ở thị xã Tây Ninh và huyện Hoà Thành, mỗi địa phương có 45 cửa hàng, kế đến là huyện Dương Minh Châu- 41 cửa hàng, huyện Tân Châu- 35 cửa hàng, huyện Trảng Bàng- 33 cửa hàng, huyện Gò Dầu 32 cửa hàng… Huyện Bến Cầu có số lượng ít nhất- 18 cửa hàng kinh doanh xăng dầu. Chỉ tính riêng trong năm 2009, các cửa hàng kinh doanh xăng dầu cung ứng được hơn 320.000m3 xăng dầu các loại cho nhu cầu phát triển và tiêu dùng trong toàn tỉnh.

Tính từ năm 2005 trở về đây, tức là sau khi tỉnh có quy hoạch hệ thống cửa hàng kinh doanh xăng dầu vào năm 2004, trên địa bàn tỉnh Tây Ninh có tăng thêm 44 cửa hàng kinh doanh xăng dầu và lượng xăng dầu cung ứng hằng năm tăng thêm khoảng hơn 8%. Theo thống kê thì ngành giao thông vận tải tiêu thụ xăng dầu nhiều nhất-  chiếm khoảng hơn 48% tổng số xăng dầu cung ứng. Kế đến là lĩnh vực phát triển nông nghiệp- nông thôn- tiêu thụ 24,5% và các ngành sản xuất công nghiệp tiêu thụ khoảng gần 22% tổng lượng xăng dầu trên địa bàn tỉnh. Trong giai đoạn 2005-2010, tổng vốn đầu tư cải tạo, nâng cấp và xây dựng mới các cửa hàng kinh doanh xăng dầu trong tỉnh là khoảng hơn 100 tỷ đồng. Tính đến nay, bình quân mỗi đầu người ở Tây Ninh tiêu thụ khoảng hơn 290 lít xăng dầu mỗi năm. Mức tiêu thụ này đạt mức trung bình so với các tỉnh trong khu vực miền Đông Nam bộ.

Tuy nhiên, thực tế việc phát triển mạng lưới cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh đã và đang bộc lộ nhiều điều bất cập. Trước tiên là về thiết kế cửa hàng. Hiện tại, trong 309 cửa hàng kinh doanh xăng dầu thì chỉ có 216 cửa hàng được xây dựng kiên cố, đảm bảo đạt yêu cầu thiết kế theo tiêu chuẩn Việt Nam về các tiêu chí: mặt bằng, khoảng cách an toàn giữa các trụ bơm, vị trí cụm bể chứa, khoảng cách các hạng mục xây dựng… Còn lại hơn 90 cửa hàng chỉ mới được xây dựng bán kiên cố, không đảm bảo yêu cầu thiết kế theo tiêu chuẩn, không đảm bảo khoảng cách bố trí các hạng mục xây dựng, không đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ… Đặc biệt, hầu hết các cửa hàng kinh doanh xăng dầu đều chưa có hệ thống thu gom và xử lý dầu cặn, không có hệ thống thoát nước và xử lý nước thải nhiễm bẩn xăng dầu. Nhiều cửa hàng xăng dầu được xây dựng trong nội thị, trong khu dân cư, bố trí sát nhà dân, diện tích chật hẹp lại không có cây xanh, gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường chung quanh. Môi trường không khí ở hầu hết các cửa hàng kinh doanh xăng dầu- tuy chưa được đo đạc kiểm nghiệm nhưng qua khảo sát thực tế cho thấy mức độ ô nhiễm có khả năng vượt quá giới hạn cho phép. Đồng thời, hầu hết nhân viên trực tiếp bán xăng dầu không hề mang phương tiện phòng chống ô nhiễm, độc hại. Đây là thực trạng rất cần được các ngành chức năng quan tâm xử lý.

Bên cạnh đó, còn một thực trạng nhiều năm qua đã từng gây băn khoăn cho người tiêu dùng- đó là vấn đề gian lận thương mại trong kinh doanh xăng dầu. Trong những năm gần đây, các ngành chức năng thường xuyên tổ chức kiểm tra và đã phát hiện, xử phạt không ít cửa hàng kinh doanh xăng dầu sử dụng nhiều thiết bị để gian lận trong việc đo lường và thay đổi chất lượng xăng dầu nhằm thu lợi bất chính. Và đã có không ít cửa hàng có hành vi gian lận thương mại bị cơ quan chức năng nêu đích danh trên các phương tiện thông tin đại chúng để răn đe. Tuy nhiên, tình trạng này đến nay vẫn chưa chấm dứt. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm nay, Đoàn kiểm tra về đo lường, chất lượng xăng dầu của tỉnh đã tiến hành kiểm tra 67 cửa hàng kinh doanh xăng dầu, phát hiện 2 cửa hàng vi phạm đo lường với sai số vượt mức quy định và 7 cửa hàng vi phạm chất lượng với chỉ số octan thấp hơn mức quy định. Đoàn kiểm tra đã xử phạt vi phạm hành chính 95,5 triệu đồng và tịch thu số tiền thu được do gian lận thương mại là 40,38 triệu đồng. Theo đánh giá của ngành chức năng, hành vi gian lận thương mại trong kinh doanh xăng dầu đang trở thành hiện tượng phổ biến, cần sớm có biện pháp nghiêm khắc hơn để chấn chỉnh, lập lại trật tự.

Lấy mẫu kiểm tra chất lượng xăng dầu

Trong 5 năm tới, tình hình kinh tế- xã hội Tây Ninh sẽ tiếp tục phát triển. Do đó nhu cầu sử dụng xăng dầu sẽ ngày càng gia tăng, tất yếu sẽ có thêm cửa hàng kinh doanh xăng dầu mở ra để đáp ứng. Đây là một yêu cầu khách quan trong giai đoạn tỉnh nhà đang trên đà công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Tuy nhiên, để việc phát triển các cửa hàng kinh doanh xăng dầu không gây ảnh hưởng xấu cho con người và môi trường chung quanh, không gây thiệt hại cho người tiêu dùng thì các cơ quan chức năng phải tăng cường kiểm tra nhiều hơn, xử lý vi phạm nghiêm khắc hơn để nâng cao ý thức của các chủ cửa hàng trong việc tự giác chấp hành các quy định của pháp luật.

Sơn Trần