Các trụ cột và sàn chòi được thi công kiên cố bằng bê tông, cốt thép, khung chòi cũng được thiết kế bằng sắt hàn cố định.

Mặc dù trong văn bản của Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Dầu Tiếng - Phước Hoà (Công ty DT-PH) có yêu cầu Doanh nghiệp tư nhân Huy Thiện (DNTN Huy Thiện) trước khi có tác động lên đất bán ngập phải báo cáo các cơ quan có thẩm quyền để được hướng dẫn thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Thế nhưng, doanh nghiệp này đã “làm rồi mới báo” cơ quan chức năng quản lý nhà nước tại địa phương về lĩnh vực khoáng sản và đất đai.

CHƯA XIN PHÉP CẤP CÓ THẨM QUYỀN

Ngày 3.2.2021, Công ty DT-PH có Văn bản số 24 về việc trả lời đơn xin sử dụng đất bán ngập gắn liền với thửa đất số 592 (dưới cao trình +24,40m) của DNTN Huy Thiện. Theo nội dung chính của Văn bản số 24, Công ty DT-PH thống nhất chủ trương cho DNTN Huy Thiện sử dụng đất bán ngập gắn liền thửa đất số 592, từ mốc ranh đất bán ngập R110 đến R113. Yêu cầu DNTN Huy Thiện sử dụng đất bán ngập đúng mục đích, không được xây dựng công trình kiên cố trong hành lang bảo vệ hồ chứa (Z ≤ +26,92m) làm ảnh hưởng đến nhiệm vụ hồ chứa.

Văn bản trên của Công ty DT-PH còn nêu rõ, DNTN Huy Thiện phải báo cáo các cơ quan có thẩm quyền để được hướng dẫn thực hiện các bước tiếp theo đúng quy định pháp luật. Trong quá trình sử dụng đất, nếu Nhà nước có nhu cầu thu hồi thì DNTN Huy Thiện có trách nhiệm hoàn trả đất và không nhận bất kỳ khoản hỗ trợ bồi thường nào.

Đến ngày 24.5.2021, Công ty DT-PH tiếp tục có Văn bản số 119 trả lời DNTN Huy Thiện về việc xin sửa chữa, cải tạo bổ sung 2 hồ lắng trên đất bán ngập gắn liền với thửa đất số 592, từ mốc ranh đất bán ngập R110 đến R113 tại địa bàn ấp 3, xã Suối Dây. Theo đó, Công ty DT-PH cũng thống nhất cho DNTN Huy Thiện sửa chữa, cải tạo bổ sung 2 hồ lắng. 

Văn bản số 119 của Công ty DT-PH có hướng dẫn DNTN Huy Thiện trước khi thực hiện việc sửa chữa, cải tạo hồ lắng phải xây dựng kế hoạch, đăng ký công suất, khối lượng, thiết bị với Công ty DT-PH và đơn vị liên quan để phối hợp xác nhận hiện trạng, kiểm tra, giám sát hoạt động. Doanh nghiệp chỉ được đào, đắp vật liệu tại chỗ để cải tạo mặt bằng bến bãi.

Được biết, Giấy phép khai thác khoáng sản (gia hạn lần 3) số 2087/GP-UBND của UBND tỉnh cấp cho DNTN Huy Thiện tại khu vực liền kề đó đến ngày 7.7.2021 là hết hạn (doanh nghiệp đóng cửa mỏ vào khoảng tháng 12.2021, do có khoảng thời gian tạm ngưng khai thác để phòng, chống dịch Covid-19). Sau khi nhận được hai văn bản trên của Công ty DT-PH thì DNTN Huy Thiện tiến hành đào 2 hồ lắng với diện tích khoảng 1 ha, chôn trụ bê tông và đổ sàn để cất hàng loạt căn chòi khung bằng sắt, lợp lá; làm cầu bê tông kiên cố bắc vào chòi.

Cử tri ấp 3 phản ánh cho rằng phạm vi đó là vùng đất bán ngập thuộc công trình thuỷ lợi hồ Dầu Tiếng, lại nằm cách đập Tha La chỉ vài trăm mét nhưng để doanh nghiệp tác động như thế là không ổn. Việc này nguy cơ tạo tiền lệ cho người dân trong vùng. Cử tri kiến nghị cơ quan chức năng cần có hướng xử lý dứt điểm.

Theo Báo cáo số 445 ngày 14.6.2021 của UBND huyện Tân Châu, sau khi huyện chỉ đạo các phòng chuyên môn liên quan phối hợp Công ty DT-PH và UBND xã Suối Dây đến kiểm tra việc sử dụng đất của doanh nghiệp thì xác định: tại thời điểm kiểm tra vào ngày 31.5.2021, doanh nghiệp đang xây dựng 9 công trình căn chòi, kết cấu móng trụ bê tông cốt thép, lợp lá, diện tích 9m2/chòi.

Trong đó, có 4 căn chòi đã xây dựng hoàn thiện, 5 chòi đã xây xong nền móng và trụ cột; 2 hồ lắng cát với diện tích khoảng 1 ha (0,5 ha/hồ). Vị trí thi công hồ lắng, các căn chòi cách đập Tha La khoảng 200m, tiếp giáp với phần diện tích bãi tập kết cát của DNTN Huy Thiện, thuộc vùng đất bán ngập hồ Dầu Tiếng.

Qua kiểm tra, DNTN Huy Thiện không xuất trình được giấy phép hoặc chủ trương của cấp có thẩm quyền cho phép theo quy định. Doanh nghiệp chỉ cung cấp được 2 văn bản số 24 và 119 đã nêu trên của Công ty DT-PH. Do đó, UBND huyện đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn lập biên bản yêu cầu doanh nghiệp ngừng mọi hoạt động xây dựng chòi và thi công 2 hồ lắng. Đồng thời, buộc doanh nghiệp tháo dỡ 9 công trình chòi đã xây dựng trái phép trên đất bán ngập hồ Dầu Tiếng, thời gian hoàn thành trước ngày 30.6.2021.

Theo Thông báo số 4686 ngày 16.7.2021 của Văn phòng UBND tỉnh, tại cuộc vào ngày 7.7.2021, đồng chí Trần Văn Chiến- Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì cuộc họp đã cho ý kiến kết luận về báo cáo kết quả kiểm tra, đánh giá hệ thống hồ lắng cát và xây dựng các căn chòi của DNTN Huy Thiện trên đất bán ngập.

Cụ thể, Phó Chủ tịch UBND tỉnh thống nhất theo đề nghị của Sở TN&MT về việc xử phạt hành vi vi phạm của DNTN Huy Thiện. Tuy nhiên, Sở TN&MT phải nghiên cứu kỹ các điều khoản xử phạt để bảo đảm đúng quy định, nếu không đúng thì phải có văn bản đề nghị trả lại hiện trạng ban đầu. Việc Công ty DT-PH có văn bản chấp thuận chủ trương cho DNTN Huy Thiện sử dụng đất bán ngập là vượt thẩm quyền, đề nghị Công ty rút kinh nghiệm về việc này… Giao Sở TN&MT, DNTN Huy Thiện thực hiện đóng cửa mỏ theo đúng quy định.

Một góc khu vực đất bán ngập đã bị tác động đào ao và xây cất các căn chòi nhìn từ hướng khu mỏ ra đập Tha La.

SẼ XỬ LÝ NGHIÊM THEO QUY ĐỊNH

Việc xử lý dứt điểm nội dung kết luận nêu trên kéo dài. Đến ngày 24.5.2022, UBND huyện Tân Châu mới nhận được đơn đề nghị sử dụng đất bán ngập của DNTN Huy Thiện, kèm theo 2 văn bản số 24 và 119 của Công ty DT-PH. Trong khi, hành vi vi phạm đã diễn ra từ trước đó khá lâu, các căn chòi và 2 hồ lắng đã hiện hữu trên đất bán ngập hồ Dầu Tiếng. Thay vì đơn xin này phải được thực hiện đồng thời như Công ty DT-PH có hướng dẫn trong 2 văn bản vừa nêu.

Văn bản số 2688 ngày 23.6.2022 của UBND huyện Tân Châu về việc trả lời đơn của DNTN Huy Thiện xác định: “Nội dung đơn đề nghị ngày 24.5.2022… là không có cơ sở xem xét, giải quyết”. Ngoài ra, UBND huyện Tân Châu tiếp tục đề nghị DNTN Huy Thiện không tác động lên khu vực đất bán ngập, thực hiện trả lại hiện trạng ban đầu tại 2 hồ lắng cát (trước khi san gạt, đắp bờ) trên khu vực đất bán ngập, thời gian hoàn thành trước ngày 30.6.2022.

Việc xử lý dứt điểm nội dung kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh vẫn còn chậm. Tại biên bản làm việc vào ngày 21.7.2022 giữa Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Châu; trưởng các Phòng TN&MT, Phòng NN&PTNT của huyện; Phó Chủ tịch UBND xã Suối Dây; Phó Giám đốc Công ty DT-PH; ông Nguyễn Huy Thiện- Chủ DNTN Huy Thiện thì lại phát sinh nội dung có thêm 1 căn chòi được xây dựng, 2 hồ lắng cát bị yêu cầu tạm ngưng thi công trước đó hiện đã được đắp thành bờ ao hoàn chỉnh.

Như vậy có đến căn 10 chòi (9m2/chòi), trong đó 4 chòi đã xây dựng hoàn thiện, 5 chòi xây dựng xong nền móng và cột xi măng, 1 chòi cột gỗ đang thi công tại toạ độ (E: 575698, N: 1276621); 2 hồ lắng cát đã đắp thành bờ ao hoàn chỉnh, với diện tích khoảng 0,5 ha/hồ tại khu vực giáp bãi tập kết cát thuộc vùng đất bán ngập do Công ty DT-PH quản lý.

Ngày 28.7.2022, trao đổi với ông Nguyễn Hoà Bình- Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Châu về khu đất đang đề cập, ông Bình cho biết sẽ mời các sở, ngành liên quan, Công ty DT-PH tổ chức cuộc họp để thống nhất hướng xử lý, nhằm giải quyết dứt điểm vụ việc theo kết luận chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Đối với vụ việc này, Sở TN&MT đã vào cuộc kiểm tra, báo cáo UBND tỉnh. Tuy nhiên, qua rà soát các quy định liên quan, Sở TN&MT xác định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với DNTN Huy Thiện là của Thanh tra Sở NN&PTNT. Do đó, Sở TN&MT đã có Công văn số 4992 ngày 28.7.2021 gửi đến Sở NN&PTNT về việc chuyển hồ sơ đề nghị xem xét, xử lý theo quy định.

Sau đó, Sở NN&PTNT có công văn đề nghị Sở TN&MT có văn bản báo cáo UBND tỉnh, về việc đề xuất giao cho cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính theo quy định hiện hành. Ngày 6.9.2021, Sở TN&MT có Công văn số 5568 đề xuất UBND tỉnh giao Sở NN&PTNT xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng, chống thiên tai; khai thác và bảo vệ công trình thuỷ lợi; đê điều đối với DNTN Huy Thiện đúng thẩm quyền theo quy định tại điểm đ, khoản 2, Điều 27 Nghị định số 104/2017/NĐ-CP ngày 14.9.2017 của Chính phủ.

Trao đổi với phóng viên Báo Tây Ninh vào ngày 5.8.2022, ông  Lê Anh Tâm- Phó Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết, việc DNTN Huy Thiện có hoạt động đào ao, xây xựng các căn chòi như hiện trạng trong phạm vi bảo vệ công trình thuỷ lợi khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép là vi phạm pháp luật. Sở NN&PTNT sẽ có hướng xử lý hành vi vi phạm này theo đúng quy định pháp luật, đồng thời buộc khắc phục, trả lại hiện trạng ban đầu.

Quốc Sơn