Hotline: 02763.822322
|
Đọc báo in
Tải ứng dụng
Mừng Đảng - Mừng Xuân
Tư tưởng Hồ Chí Minh Mừng Đảng - Mừng Xuân
Dấu ấn Đông Bàn
Thứ hai: 11:34 ngày 29/11/2010

Theo dõi Báo Tây Ninh trên
google news
(BTNO) - Đông Bàn là ngôi đình có niên đại hơn 500 năm (thôn Nam Hà 1, xã Điện Trung, Điện Bàn) gắn liền với sự hình thành và phát triển của làng Đông Bàn xưa. Song hành với lịch sử, trải bao biến cố, ngôi đình nay chỉ còn là phế tích và nhân dân trong vùng đang ước mong phục dựng.

Đông Bàn là ngôi đình có niên đại hơn 500 năm (thôn Nam Hà 1, xã Điện Trung, Điện Bàn) gắn liền với sự hình thành và phát triển của làng Đông Bàn xưa. Song hành với lịch sử, trải bao biến cố, ngôi đình nay chỉ còn là phế tích và nhân dân trong vùng đang ước mong phục dựng.

Đình Đông Bàn phục dựng sau năm 1954. 

Năm 1471, niên hiệu Hồng Đức thứ hai, nhiều tướng sĩ trong cuộc bình Chiêm, theo chiếu vua ban, đã chọn vùng đất Gò Nổi - nam sông Thu Bồn để khai cơ lập nghiệp. Theo tư liệu còn lưu trên văn bia đặt gần nghĩa trang liệt sĩ xã, tiền hiền của 4 tộc Hồ Đắc, Phạm Đắc, Nguyễn Trọng và Văn Công đã có công lập làng và lấy tên là Đông Bàn. Cũng theo tư liệu xưa, làng Đông Bàn rất rộng lớn, dân cư đông đúc, cùng với sự ra đời của làng, đình Đông Bàn được xây dựng. Tự bao đời, người làng Đông Bàn rất đỗi tự hào bởi đây là vùng đất đã sinh ra người con danh tiếng lẫy lừng Phạm Phú Thứ.

Ghi dấu văn hoá - lịch sử

Cùng với quá trình khai khẩn, lập làng, người Đông Bàn xưa đã góp công góp sức xây dựng đình làng. Ban đầu, đình được làm bằng tranh tre, sau xây bằng gạch vôi và gỗ theo lối kiến trúc đình làng miền Bắc, gồm 5 gian 2 chái. Đình thờ thành hoàng, 4 vị tiền hiền, tổ tiên các chư tộc trong làng. Xưa kia, đình xây theo hướng nam, phía trước có bình phong “long mã phù đồ”, cổng ngõ trụ biểu uy nghi. Tương truyền, sân đình có cây đa to 4 - 5 người ôm không xuể, cành ngọn sum sê cao vút. Hằng năm, dân làng tổ chức lễ tế kỳ yên (10.2), lễ tế thu (20.8) cầu quốc thái dân an, mong sự an lành thịnh vượng. Phần hội có đua ghe, biểu diễn võ thuật, hát bội, hò khoan - đối đáp… thu hút đông đảo nhân dân tham gia.

Theo nhiều người kể lại, từ năm 1930, tại đình Đông Bàn đã hình thành một số tổ chức cách mạng hoạt động hợp pháp hoặc dưới danh nghĩa khác như hội tương tế, hội tộc làng, hội hát bội... Đặc biệt, cũng tại ngôi đình này, ngày 1-5-1930, diễn ra sự kiện “Thầy giáo Tụy treo cờ búa liềm” làm nức lòng dân. Tháng 3.1945, tại đình làng, Uỷ ban Việt Minh Đông Bàn ra đời, do đồng chí Nguyễn Văn Ngự (bí danh Bình Lãnh) làm chủ nhiệm, đồng chí Nguyễn Trọng Phú làm phó chủ nhiệm cùng các đoàn thể cứu quốc hoạt động bí mật và lấy đình làm trụ sở. Năm 1946, tại sân đình diễn ra mít tinh ủng hộ Việt Minh thu hút đông đảo nhân dân trong vùng và khu vực lân cận tham dự...

Người cao tuổi trong làng cho biết, trước đây, Uỷ ban Hành chính xã Thái Học (nay là xã Điện Trung) đã đặt trên cháng ba cây đa đình làng một gác chuông dùng làm phương tiện truyền tin, cảnh báo. Rồi đình làng bị cày ủi, san bằng trong một trận càn. Sau năm 1954, dân làng đã phục dựng ngôi đình theo nguyên mẫu. Đến năm 1968, giặc Mỹ cày ủi Gò Nổi thành “Vành đai trắng”, đình làng Đông Bàn bị san bằng, chỉ còn sót lại nền móng.

Khát khao phục dựng

Một hình thức lễ nghi tại giếng Tứ trụ - làng Đông Bàn.

Trong một thời gian dài, người dân Đông Bàn vẫn tổ chức lễ hội kỳ yên ngay trên nền móng đình làng xưa. Trải bao ngấn tích thời gian, những gì còn sót lại là tấm bia công đức khắc ghi công trạng người đã có đóng góp công sức xây dựng đình làng. Tháng 11.2008, đình Đông Bàn được công nhận Di tích Lịch sử - văn hoá cấp tỉnh khiến niềm tự hào của người dân Đông Bàn nhân lên gấp bội. Nguyện vọng của dân làng và các chư tộc là phục dựng lại đình làng để nhân dân có điểm hội làng, sinh hoạt tạo không khí ấm tình làng nghĩa xóm, tạo sự đoàn kết giữa các tộc họ; đồng thời bảo lưu các giá trị văn hoá truyền thống của cha ông một thời nhằm giáo dục cho thế hệ trẻ.

Ông Nguyễn Trọng Minh - Trưởng ban Trị sự các chư tộc bày tỏ: “Được sự cho phép của chính quyền, người dân Điện Trung nói chung và Đông Bàn nói riêng tha thiết mong muốn được phục dựng đình làng trong khuôn viên cũ. Số tiền 200 triệu đồng do bà con tự nguyện đóng góp được, hiện chỉ mới đủ để thi công phần móng, trong khi nguồn kinh phí phục dựng dự trù lên đến 1,5 tỷ đồng”. Hiện ban tổ chức vẫn đang vận động sự góp sức của dân làng, các đơn vị, bà con sống xa quê... “Khó khăn mấy làng cũng phải góp sức xây đình bởi đó là trách nhiệm, là tình yêu đối với mảnh đất vốn có bề dày truyền thống lịch sử - văn hoá này” - ông Minh tỏ bày.

(Theo langvietonline)

Từ khóa:
data:
Dịch vụ chứng minh tài chính Khoa lê
Báo Tây Ninh
Tin cùng chuyên mục