Hơn một tháng nay, những buổi trưa hè, tại nhà chị Cuôn Vanh Na (ấp Bố Lớn, xã Hoà Hội, huyện Châu Thành) lại vang tiếng trẻ ê a đọc chữ. Tiếng cười nói của trẻ râm ran khiến xóm nhỏ thường im ắng, vắng vẻ trở nên rộn ràng vui tươi hơn. Mỗi buổi trưa, nhìn từng tốp trẻ chăm chỉ cùng nhau đến lớp khiến người lớn đều mỉm cười hài lòng.

Đây là lớp học chữ Khmer được chị Vanh Na mở, diễn ra từ 13 giờ đến 15 giờ mỗi ngày trong tuần, với 22 em độ tuổi tiểu học và trung học cơ sở- là con, cháu các gia đình trong xóm người Khmer tại ấp Bố Lớn theo học. Lớp học khá đơn sơ này là nơi để những cô, cậu bé chăm chỉ ngồi luyện viết, đọc chữ mỗi ngày.

Chiếc bàn có phần hơi thấp vẫn không hề gây khó khăn cho cô bé Keo Na Roach chăm chú lắng nghe cô đọc chữ. Na Roach sẽ lên lớp 4 khi vào năm học mới. Tranh thủ dịp hè, em đến lớp học. Sau một tháng, Na Roach đã biết nhiều chữ và đang học ghép vần. Cô bé khoe bà ngoại mình cũng biết chữ Khmer và có dạy qua cho em.

Khi đi học, Na Roach tiếp thu nhanh nên càng ham học. “Con thích học lớp dạy chữ Khmer này, cũng giống tiếng Việt đánh vần và ghép chữ. Bây giờ, ngoài tiếng Việt, con còn biết thêm tiếng Khmer nên thấy vui lắm. Con muốn được học nhiều hơn nữa và sẽ cố gắng học”- Na Roach nói.

Cô bé Na Roach chăm chú nghe giảng.

Chậm rãi gò từng nét chữ, cô học trò Mun Sô Rịp- năm nay sẽ vào lớp 6- chưa từng học qua tiếng Khmer. Sau một tháng học, em đã có thể đọc chữ và hát được bài hát tiếng Khmer. Em thường đọc lại chữ đã học khi rảnh rỗi để mau thuộc. Sô Rịp cho biết: “Trước đây con cũng muốn học chữ Khmer mà chưa được học. Bây giờ được học chữ, con sẽ ráng để sau này khi theo gia đình qua Campuchia chơi con có thể chào hỏi người lớn và đọc các biển trên đường. Con vui lắm!”.

Tại lớp học này, có lẽ vui nhất là cậu bé Keo Sà Ranh- con trai chị Vanh Na- năm học này sẽ vào lớp 6. Sà Ranh cho biết em rất vui khi nghe mẹ nói sẽ mở lớp dạy học: “Trước đây, mẹ chưa dạy con chữ Khmer. Nay có các bạn đến học, được học cùng con vui lắm. Vì con cũng muốn học thêm chữ Khmer nữa”.

Chị Cuôn Vanh Na dạy các em đọc chữ.

Cách đây hơn 1 tháng, chị Cuôn Vanh Na bày tỏ mong muốn mở lớp học để dạy tiếng Khmer cho trẻ em trong xóm. Ý tưởng này được già làng Keo Onl và người dân đồng tình ủng hộ.

“Trong cộng đồng dân tộc tại ấp Bố Lớn, người biết chữ Khmer khá ít, chỉ khoảng 6-7 người thôi. Nên khi có người muốn mở lớp dạy, chúng tôi vui lắm. Vì dạy cho các cháu biết chữ sẽ góp phần gìn giữ ngôn ngữ của dân tộc chúng tôi.

Dù chỉ mới mở và còn nhiều khó khăn nhưng chúng tôi sẽ cố gắng duy trì lớp học này”- già làng Keo Onl nói. Để duy trì lớp học, già làng Keo Onl cho biết sắp tới sẽ đề xuất địa phương, mạnh thường quân quan tâm hỗ trợ giúp bảo tồn văn hoá dân tộc tại địa phương, để người dân biết thêm về văn hoá, ngôn ngữ của dân tộc mình.

Chị Keo Ốt- người dân tại ấp Bố Lớn- có cháu gái hè này cũng đến lớp học chữ Khmer. Chị không biết chữ Việt lẫn chữ Khmer nên muốn cho cháu mình được học chữ đàng hoàng. “Nếu ba tháng hè để cháu ở nhà, chỉ chơi điện thoại thì không hay nên tôi kêu cháu đi học tiếng Khmer. Biết được nhiều tiếng tốt lắm, sau này cháu lớn, đi làm cũng dễ dàng hơn mình”- chị Keo Ốt nói thêm.

Chị Cuôn Vanh Na sinh ra và lớn lên ở Campuchia, học đến lớp 10. Năm 1996, chị lấy chồng rồi sang sinh sống tại ấp Bố Lớn, cuộc sống cũng khá khó khăn. Gần đây, khi kinh tế gia đình ổn định, chị mới nảy ra ý định dạy học. Chị Vanh Na nói: “Thời gian gần đây, trẻ em trong xóm cũng nhiều lên. Và tôi thấy việc biết chữ Khmer tốt cho các cháu nên muốn mở lớp dạy học. Các cháu đã biết tiếng Việt, khi học tiếng Khmer phiên âm ra nên dễ đọc, học cũng mau nữa”.

Những em nhỏ chăm chỉ luyện chữ Khmer.

Để dạy các cháu, chị Vanh Na đặt mua sách từ Campuchia về. Sắp xếp lại bàn ghế từ quán nước nhỏ, tận dụng thêm chiếc giường cũ của gia đình, treo thêm tấm bảng đen để làm nơi dạy học, thế là lớp học được ra đời. Mỗi ngày, chị sẽ dạy từ mới, kiểm tra từ cũ để các cháu học và ghi nhớ.

Từ trước đến nay chưa hề nghĩ đến việc sẽ đứng lớp dạy học, nên khi mở lớp, chị Vanh Na có chút lo lắng. Nhưng sau một thời gian, thấy các cháu học tốt chị dần tự tin hơn. “Tôi thấy việc dạy học cũng không dễ gì nhưng vì các cháu mình phải ráng lên. Lớp học này chỉ dạy vào mùa hè nên hè sang năm tôi lại mở lớp tiếp”- chị Vanh Na nói với giọng đầy tâm huyết. Chị cũng mong muốn nhận được sự quan tâm của địa phương, đơn vị và nhà hảo tâm để các cháu có nơi học chữ thuận tiện hơn.

Các em luyện viết chữ.

Nói về lớp học, bà Phạm Thị Hiếu- Chủ tịch UBMTTQVN xã Hoà Hội nhận xét: “Lớp học này được mở ra từ tình thương trẻ và mong muốn góp phần giữ gìn ngôn ngữ dân tộc mình của chị Vanh Na. Trước đây, sư thầy chùa Phụm Ma cũng có mở lớp dạy chữ Khmer nhưng đã gián đoạn một thời gian, đến giờ mới có người nhận dạy lại. Tôi thấy đây là việc làm có nhiều ý nghĩa, nhận được sự ủng hộ của người dân cũng như tạo sự thích thú học tập cho các em nhỏ. Thời gian tới, địa phương, Mặt trận sẽ có những hỗ trợ phù hợp để duy trì lớp học”.

Vi Xuân