Người dân cần nâng cao nhận thức về các quy định pháp luật liên quan sử dụng đất, để hạn chế những tranh chấp (ảnh minh họa)

Trước đó, TAND tỉnh tuyên phạt bị cáo Lê Thị Kiều Oanh (ngụ phường 4, TP.Tây Ninh) 21 năm tù và Trương Văn Tân (ngụ xã Suối Ngô, huyện Tân Châu) 15 năm tù về 2 tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức. 

Theo cáo trạng, Oanh và Tân quen biết nhau, thường xuyên mượn tiền nhau để kinh doanh mua bán đất. Đến năm 2018, do làm ăn thua lỗ nên cả hai lên mạng đặt mua giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khoảng tháng 6.2018, do cần tiền trả nợ nên Oanh nhờ Tân giới thiệu với anh V.H.K. (ngụ tại phường 3, TP.Tây Ninh) để vay 800 triệu đồng với hình thức thế chấp quyền sử dụng đất với lãi suất 4%/tháng. Oanh đã sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả do Oanh đứng tên để thế chấp cho anh K (giấy thật Oanh đã thế chấp tại ngân hàng để vay số tiền 1,2 tỉ đồng).

Sau đó, Tân biết Oanh sử dụng giấy giả nên đứng ra mượn lại giấy đã thế chấp cho K để đưa lại cho Oanh vay tiền chỗ khác về trả cho K. Ngày 16.10.2018, Oanh sử dụng giấy giả này để thế chấp vay 1,2 tỉ đồng của vợ chồng ông L.P (ngụ huyện Châu Thành), lãi suất 3%/tháng. Hai bên làm hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại văn phòng công chứng với thỏa thuận nếu Oanh không đóng tiền lãi thì ông P có quyền làm thủ tục sang tên. Sau khi nhận 1,2 tỉ đồng, Oanh đã trả cho anh K 800 triệu đồng và trả nợ người khác. Ngày 4.3.2019, Oanh tất toán khoản vay ngân hàng, nhận lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thật nhưng không giao đất cho vợ chồng ông P mà chuyển nhượng cho người khác 2,25 tỉ đồng.

Ngày 6.8.2019, do Oanh không đóng tiền lãi nên ông P đến Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất TP. Tây Ninh làm thủ tục chuyển nhượng sang tên thì phát hiện giấy Oanh thế chấp là giả nên trình báo Công an TP. Tây Ninh. Ngoài ra, Oanh còn lừa đảo chiếm đoạt của một người tên D 1 tỉ đồng, Tân lừa anh K 500 triệu đồng.

Hay như vụ án vì tranh chấp mương nước ranh đất, hai gia đình mang “hung khí” ra đánh nhau khiến một người tử vong. Cụ thể, từ năm 2017, gia đình ông Nguyễn Văn Đực và ông Nguyễn Chánh Thi thường xuyên xảy ra mâu thuẫn do tranh chấp mương nước giữa ruộng của hai gia đình tại ấp Thuận Đông, xã Lợi Thuận, huyện Bến Cầu và đã được chính quyền địa phương hòa giải nhiều lần, quyết định giữ nguyên hiện trạng mương nước để hai gia đình sử dụng chung. Chiều ngày 6.4.2020, ông Đực cùng vợ và hai con trai là Nguyễn Văn Tý và Nguyễn Văn Tý Hon đi ra ruộng để phát cỏ bờ. Trong lúc làm, ông Đực phát hiện ông Thi lắp đặt cống để dẫn nước từ mương sang ruộng của ông Thi nên tức giận đập bể cống.

Biết được sự việc, ông Thi cùng vợ, ông N.V.B (em ruột ông Thi) và con gái chặn đánh. Trong lúc đánh nhau, ông Đực, Tý và Hon dùng rựa, cây, cán cuốc chém và đánh ông Thi và ông B. Hậu quả ông B tử vong, ông Thi bị thương tích với tỷ lệ tổn thương cơ thể là 75%. Với hành vi trên, TAND tỉnh tuyên mức án sơ thẩm đối với Nguyễn Văn Đực là 18 năm tù, Nguyễn Văn Tý 5 năm tù và Nguyễn Văn Tý Hon 3 năm tù (nhưng cho hưởng án treo) cùng về tội giết người.

Theo ngành chức năng, các vụ án hình sự liên quan đến đất đai diễn ra đa dạng, động cơ, mục đích phạm tội rất phức tạp. Nguyên nhân xảy ra các vụ án hình sự liên quan đến đất đai do ý thức chấp hành pháp luật của người dân chưa cao, trình độ hiểu biết pháp luật liên quan đến đất đai còn hạn chế. Nhiều đối tượng bất chấp quy định pháp luật, thực hiện hành vi lừa đảo, gian dối hòng chiếm đoạt tài sản như sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất giả. Không ít người dân thực hiện việc mua bán, chuyển nhượng nhà đất bằng giấy viết tay bất chấp nhiều rủi ro trong quá trình thực hiện giao dịch.

Mội vị luật sư thuộc Đoàn Luật sư Tây Ninh cho rằng, hiện một số quy định pháp luật về đất đai chưa đồng bộ hoặc chưa có hướng dẫn cụ thể. Ngoài ra, sự quản lý thiếu chặt chẽ của cơ quan có thẩm quyền quản lý nhà nước về đất đai thể hiện trong việc việc lưu trữ, quản lý hồ sơ về thửa đất không đầy đủ, tình trạng hồ sơ bị thất lạc, không cập nhật được biến động đất đai kịp thời…cũng là một trong những nguyên nhân xảy ra tranh chấp đất đai.

Để hạn chế các tranh chấp liên quan đến đất đai, người dân cần nâng cao nhận thức về các quy định pháp luật liên quan sử dụng đất nhằm bảo đảm quyền và lợi ích cho bản thân. Ngoài công tác tuyên truyền pháp luật, các ngành chức năng đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai; cơ quan quản lý đất đai cần nâng cao năng lực quản lý nhà nước về đất đai; tăng cường giám sát tình trạng xây dựng không có giấy phép, tự ý tách thửa không phép, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất không theo quy hoạch…

Thiên Di