Theo dõi Báo Tây Ninh trên
(BTNO) -
Trong nhiều năm qua, hầu hết các HTX nông nghiệp đều gặp khó khăn, lỗ vốn, nợ nần chồng chất, tranh chấp dằng dai... xã viên và Ban chủ nhiệm dẫn nhau hầu Toà. Không ít HTX muốn giải thể nhưng cũng không được, vì không thanh lý được các khoản nợ. Thế nhưng ở xã Phan, huyện Dương Minh Châu (DMC) lại có một HTX nông nghiệp đang thu hút nhiều người tham gia.
Trong nhiều năm qua, hầu hết các HTX nông nghiệp đều gặp khó khăn, lỗ vốn, nợ nần chồng chất, tranh chấp dằng dai... xã viên và Ban chủ nhiệm dẫn nhau hầu toà. Không ít HTX muốn giải thể nhưng cũng không được, vì không thanh lý được các khoản nợ. Thế nhưng ở xã Phan, huyện Dương Minh Châu (DMC) lại có một HTX nông nghiệp đang thu hút nhiều người tham gia.
* Làm ăn tập thể không phải dễ dàng
Ông Lâm Uyên Nhu (giữa) Chủ nhiệm HTX Tân Long đang trao đổi công việc với cán bộ Hội Nông dân xã. |
Mô hình kinh tế HTX Nông nghiệp trong thời kỳ nền kinh tế đất nước hội nhập mở cửa có thời gian đã khẳng định vai trò và thế mạnh với phương thức sản xuất kinh doanh mới. Thế nhưng không ít HTX chỉ sau thời gian hoạt động ngắn ngủi đã giải thể, còn để lại hậu quả nợ nần, tranh chấp… không có hướng khắc phục.
Tại huyện DMC đã có hơn 10 HTX Nông nghiệp; Dịch vụ Nông nghiệp hoạt động kinh doanh theo mô hình mới. Khi mới thành lập hầu hết làm ăn khá bài bản, thu hút được sự tham gia của nông dân, hoạt động kinh doanh có hiệu quả. Nhất là mô hình HTX dịch vụ nông nghiệp, xã viên không phải tập trung tư liệu sản xuất, chỉ đóng góp 100.000 đồng vốn điều lệ; HTX đứng ra như người đại diện lo các thủ tục nhận vốn đầu tư, phân bón, và điều phối nhân công… xã viên chịu chi phí. HTX Nông nghiệp 19.5 xã Suối Đá vài năm đầu làm ăn phát đạt, thu hút hàng trăm xã viên, nhưng chỉ sau vài năm thì lỗ vốn, đổ nợ; xã viên không trả tiền đầu tư cho HTX, Ban chủ nhiệm đành phải… kiện xã viên ra toà, nhưng đến nay vẫn trong tình trạng dây dưa, kéo dài, không có lối ra. HTX nợ vốn đầu tư của nhà máy, không có nguyên liệu trả theo hợp đồng hoặc hoàn vốn bằng tiền, nhà máy giữ giấy CNQSDĐ của xã viên không thể giao lại. HTX muốn giải thể nhưng không sao thu hồi vốn, thanh lý nợ nần đành nằm im chịu trận.
Thế nhưng ngay bên cạnh xã Suối Đá, HTX Nông nghiệp Tân Long, xã Phan lại hoạt động rất hiệu quả, thu hút gần 100 xã viên; hiện là HTX Nông nghiệp duy nhất ở huyện DMC còn hoạt động, người dân nói vui là “HTX còn sống”.
* Tồn tại và phát triển là nhờ công khai, minh bạch
Ngày 22.8.2002 HTX dịch vụ-nông nghiệp Tân Long ra đời, lúc đầu chỉ có 24 xã viên nay là 94 xã viên. Diện tích cây mía từ 64 ha, tăng lên 139 ha; doanh thu từ 792 triệu (2006) tăng lên gần 4 tỷ đồng (2008); lợi nhuận xã viên từ 16 triệu (năm 2006) tăng lên 25 triệu đồng (năm 2008). Lợi nhuận HTX thu về cho tập thể từ 18,5 triệu (2006) tăng lên 66 triệu đồng năm 2008. Các khoản chi cho công tác quản lý và tiếp khách hết sức hạn chế.
Ngoài việc Ban chủ nhiệm trực tiếp ký kết các hợp đồng với 2 nhà máy đường, Trạm khuyến nông, bảo vệ thực vật huyện và các nhà máy phân bón, thuốc bảo vệ thực vật để nông dân được cung ứng phân bón và có đầu ra ổn định cho nông sản, không phải qua trung gian; Ban chủ nhiệm còn đầu tư xây dựng một đội máy kéo vận chuyển 12 chiếc, đội máy cày máy xới 3 chiếc, 4 đội nhân công chăm sóc và thu hoạch 160 người, đồng thời tạo việc làm cho hơn 3 nghìn lao động thời vụ. Được chăm lo chu đáo, xã viên yên tâm sản xuất, Ban chủ nhiệm điều tiết từ khâu làm đất, chăm sóc đến thu hoạch và tiếp
Tham quan mô hình trồng mía cao sản. |
nhận thành quả trao lại cho xã viên. Ông Phạm Văn Thượng, một xã viên được bình chọn là nông dân sản xuất giỏi cho biết: “Xã viên lo nhất là đầu ra, công thu hoạch, vốn đầu tư, HTX đã giải quyết được các khâu này, xã viên rất yên tâm”. Một số nông dân ở các xã khác như ở xã Phước Ninh, xã Suối Đá thấy phương thức và cung cách làm ăn của HTX Tân Long “coi được” đã tự nguyện “đầu quân” làm xã viên HTX Tân Long. Xã viên thiếu đất sản xuất, HTX đứng ra nhận tiền nhà máy đầu tư 16 triệu đồng/ ha để mướn đất về giao cho xã viên, cũng như tạo điều kiện thuận lợi để xã viên thuê mướn diện tích ở các địa phương khác, đầu tư sản xuất cây mía.
HTX làm ăn có lãi như thế, nhưng nhìn vào bảng chi phí cho cán bộ HTX thật khiêm tốn: chỉ từ 400 đến 600 ngàn đồng/ người/ tháng, mà chỉ là những tháng thực sự hoạt động. Ông Lâm Uyên Nhu, Chủ nhiệm HTX Tân Long cho biết: “Các thành viên trong Ban chủ nhiệm, Ban kiểm soát tuyệt đối không được phép chi phí bất kỳ khoản nào mà Điều lệ HTX không cho phép, không có ghi cụ thể trong Quy chế, dù chỉ vài ngàn đồng. Tiền lãi là của tập thể, của xã viên; chúng tôi chỉ có trách nhiệm quản lý”. Phải chăng chính “cái tâm, cái tầm” của Ban chủ nhiệm, Ban kiểm soát là linh hồn, là sức sống của các HTX nông nghiệp. HTX Tân Long thuộc xã Phan, huyện Dương Minh Châu là một điển hình như thế.
NGUYỄN TRẦN VĂN