Ban Chỉ huy Quân sự huyện Tân Châu trồng cây xanh hưởng ứng Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ”.

Tính đến nay, toàn tỉnh trồng mới 402,8 ha rừng đặc dụng, rừng phòng hộ (kế hoạch 395 ha, đạt 102%). Trong công tác bảo vệ và phát triển rừng, ngành Kiểm lâm đã huy động sự vào cuộc của cộng đồng dân cư tham gia, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần tăng độ che phủ, tạo cảnh quan, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, giảm sức ép nhu cầu gỗ từ rừng tự nhiên, đồng thời tăng thêm thu nhập cho các hộ dân trực tiếp tham gia trồng và bảo vệ rừng.

Ổn định đời sống nhờ nhận khoán trồng rừng

Gia đình anh Chu Đức Toàn- ngụ ấp 2, xã Suối Ngô là một trong những hộ đầu tiên ở huyện Tân Châu tham gia nhận khoán trồng rừng. Với diện tích 20 ha tại tiểu khu 38, 39 (Đội Suối Ngô, Ban Quản lý Khu rừng phòng hộ Dầu Tiếng), trung bình mỗi năm, gia đình anh thu trên 200 triệu đồng từ các loại cây khác trên đất rừng được giao. “Nhờ trồng rừng, kinh tế gia đình tôi ổn định. Đây là nguồn kinh tế chủ lực của chúng tôi gần 20 năm nay”- anh Toàn chia sẻ.

Anh cho biết, trước đây gia đình thuê đất trồng mì và mía nhưng mùa được, mùa thất, giá cả không ổn định. Từ khi ký hợp đồng trồng rừng (thời hạn 50 năm), toàn bộ diện tích đất được giao, gia đình trồng sao, dầu, xen canh cây cao su. Bắt đầu từ năm thứ nhất đến năm thứ ba, anh trồng xen canh mì, kiếm thêm thu nhập. Năm thứ năm, gia đình bắt đầu có thu nhập từ cây phụ trợ rừng trồng như gỗ, củi, mủ cao su... trên diện tích nhận khoán.

“Gia đình đã gắn bó nhiều năm với rừng. Do gần với rừng, gần hộ dân sinh sống, nên tiện cho chúng tôi qua lại canh tác, chăm sóc. Một điều thuận lợi là trồng cây rừng phù hợp, ít chi phí đầu tư so với các loại cây nông nghiệp khác”- anh Toàn nói.

Ngoài trồng rừng, mỗi hộ nhận khoán làm thêm nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc và phòng, chống cháy rừng. “Khi trồng một cây rừng, thì nó đã là một phần tài sản, nên mình phải bảo vệ và chăm sóc. Chính phủ đã kêu gọi người dân cùng chung tay bảo vệ rừng. Trồng rừng vừa phát triển kinh tế gia đình, phát triển cây xanh và bảo vệ được môi trường xanh toàn cầu”- anh Toàn bày tỏ.

Ông Phạm Chí Trung- Giám đốc Ban Quản lý Khu rừng phòng hộ Dầu Tiếng cho biết, đến nay, BQL đã thực hiện giao khoán cho người dân tổ chức trồng, chăm sóc, bảo vệ trên 7.300 ha/20.144 ha rừng đặc dụng, phòng hộ toàn tỉnh.

Riêng năm 2022, BQL đã thực hiện 659 ha/308 hộ nhận khoán trồng rừng (gồm 202,5 ha/102 hộ năm 2021, 456 ha/206 hộ năm 2022), đạt 132% kế hoạch. Đến năm 2025, BQL sẽ tiếp tục tổ chức trồng thêm 1.000 ha rừng theo chỉ tiêu UBND tỉnh giao.

Gia đình anh Chu Đức Toàn (ấp 2, xã Suối Ngô) là một trong những hộ đầu tiên ở huyện Tân Châu tham gia nhận khoán trồng rừng.

Rừng sẽ bị tàn phá nếu vô chủ

Theo cơ chế, người tham gia nhận khoán trồng mới và chăm sóc rừng trồng được trồng xen các loài cây phù trợ, cây nông nghiệp trong thời gian đầu khi rừng chưa khép tán. Hầu hết rừng trồng qua các năm đã khép tán, người dân không còn nguồn thu từ việc trồng xen các loài cây phù trợ, cây nông nghiệp. Điều này khiến thu nhập của người làm nghề rừng giảm dần, chưa có nguồn thu thay thế.

Bà Trần Thị Ngân Hà- Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm cho biết thêm, định mức khoán bảo vệ rừng 300.000 đồng/ha/năm thực sự chưa thu hút được người dân tham gia công tác bảo vệ và phát triển rừng. Mặt khác, các chính sách vay vốn tín dụng ưu đãi, hỗ trợ người làm nghề rừng đầu tư phát triển sản xuất, chăn nuôi và các ngành nghề khác còn ít.

Ông Nguyễn Đình Xuân- Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, ngành đang tích cực đề nghị Bộ NN&PTNT và Quốc hội nghiên cứu các chính sách để người dân được hưởng lợi trên rừng trồng, rừng phòng hộ, kể cả cây chính và cây phù trợ.

Hiện nay, Tây Ninh còn trên 73.000 ha rừng, trong đó có hơn 30.000 ha rừng đặc dụng gồm VQG Lò Gò - Xa Mát, khu rừng Chàng Riệc (cũ), khu vực núi Bà Đen; 27.000 ha rừng phòng hộ chủ yếu ở khu vực hồ Dầu Tiếng và một số khu rừng sản xuất nhỏ lẻ trên địa bàn các huyện.

“Chúng tôi đã có văn bản kiến nghị Bộ hướng dẫn cụ thể hơn về các loại cây rừng trồng được khai thác. Đồng thời đề xuất phương án khai thác luân phiên, xoay vòng không quá 20% khi rừng đã đủ tiêu chuẩn, rừng khép tán. Nếu như họ không được khai thác như vậy, trong khi cây rừng đã khép tán rồi, thì hầu như không còn quyền lợi. Khi đó sẽ ảnh hưởng tới tâm huyết cũng như nhiệt tình của người dân để giữ rừng”- ông Xuân nói.

Giám đốc Sở NN&PTNT nhấn mạnh: “Bác Hồ từng dạy “Rừng là vàng, nếu chúng ta biết bảo vệ thì rất quý”. Trong một héc-ta rừng, ngoài gỗ thì còn rất nhiều tài sản quý có thể đem lại thu nhập cho người dân.

Rừng không có rào, mỗi cánh rừng đều có nhiều con đường, có đường biên giới, trong khi đó, lực lượng Kiểm lâm và Bảo vệ rừng rất ít, cho nên giữ rừng phải dựa vào dân, đặc biệt là người dân vùng đệm, sống ven rừng. Rừng sẽ bị tàn phá nếu vô chủ”.

Đội quản lý, bảo vệ rừng Suối Ngô (huyện Tân Châu) diễn tập phương án phòng cháy chữa cháy rừng.

Góp sức trồng 1 tỷ cây xanh, vì một Việt Nam xanh

Giai đoạn 2021-2025, Tây Ninh được giao thực hiện trồng mới 2,8 triệu cây xanh theo Kế hoạch 1556/KH-UBND ngày 17.5.2022 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Đề án “Trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021-2025” của Thủ tướng Chính phủ.

Theo Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Đình Xuân, hiện toàn tỉnh đã trồng 1,8 triệu cây giống do nhà nước tài trợ. Năm 2022, tỉnh phân bổ 244.000 cây giống các loại cho các tổ chức, cơ quan và cá nhân trồng phân tán trên địa bàn tỉnh. Hầu hết được trồng tại các khu vực trên hành lang giao thông, ven kênh, mương, bờ lô rừng trồng, chốt, trạm bảo vệ rừng, trong khuôn viên trụ sở, cơ quan, xí nghiệp, doanh trại quân đội...

Ngoài các loại cây giống được phân bổ, một số tổ chức, cá nhân còn tự gieo ươm khoảng 500.000 cây giống các loại. Đây là một trong các chương trình được người dân đồng tình, hưởng ứng, hiện thực hoá Chương trình hành động thực hiện Kế hoạch số 43-KH/TU ngày 25.4.2017 của Tỉnh uỷ về thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12.1.2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Trong đó, phải kể đến những người đã dành tâm huyết của mình với cây xanh, với rừng, với thiên nhiên. Đó là ông Nguyễn Thanh Tùng, người bảo vệ và trồng rừng ở Khu di tích rừng Năm Trại (thị xã Hoà Thành); ông Trần Thanh Hạnh, người ươm trồng hơn 10 ha giống tràm 5 gân để phủ thêm mảng xanh cho vùng đất bán ngập ở đảo Nhím (hồ Dầu Tiếng); hay ông Võ Văn Ten ở xã Suối Đá (huyện Dương Minh Châu) gắn cả đời mình với cánh rừng trồng 70 ha đầy những gốc sưa, xoan đào hơn 20 năm tuổi...

Ông Xuân cho biết thêm, mục tiêu của Đề án đến hết năm 2025, cả nước phấn đấu trồng một tỷ cây xanh, trong đó 690 triệu cây trồng phân tán ở các khu đô thị và vùng nông thôn, 310 triệu cây trồng tập trung trong rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và trồng mới rừng sản xuất (bình quân trồng 138 triệu cây/năm), nhằm góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, cải thiện cảnh quan, ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và sự phát triển bền vững của đất nước.

“Trồng rừng không chỉ bảo vệ cảnh quan môi trường và đa dạng sinh học mà còn mang lại nguồn lợi to lớn cho địa phương nói riêng, cả nước nói chung. Phong trào trồng cây phân tán trong nhân dân phát triển mạnh, mang lại hiệu quả thiết thực, vừa trồng cây gây rừng, tạo sinh kế, vừa đem lại màu xanh cho cảnh quan, môi trường, sức khoẻ, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và phần nào giảm sức ép nhu cầu gỗ từ rừng tự nhiên”- ông Xuân nhận định.

Tâm Giang - Phương Thuý