MUA BẢO HIỂM ĐỂ “BỊ HÀNH” ?

Bà Phan Thị Tuyết (ngụ ấp Ninh Tân, phường Ninh Sơn, thành phố Tây Ninh) mua một xe ô tô Camry 5 chỗ, đời 2015 (nhập khẩu), biển số 70A-098.10 với giá 1,5 tỷ đồng và tham gia bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc. Ngày 1.3.2017, bà ký hợp đồng bảo hiểm hai chiều chiếc xe trên với Chi nhánh Bảo hiểm AAA Tây Ninh. Thời hạn bảo hiểm là 1 năm, bắt đầu có hiệu lực từ 17 giờ ngày 1.3.2017 đến 17 giờ ngày 1.3.2018. Bà Tuyết đã thanh toán phí bảo hiểm đầy đủ bằng tiền mặt vào ngày 2.3.2017.

Theo nội dung hợp đồng, tổng số tiền tham gia bảo hiểm với mức phí là 21,9 triệu đồng (đã bao gồm thuế VAT), loại hình bảo hiểm toàn bộ thiệt hại về vật chất xe. Trong đó, bà Tuyết được Bảo hiểm AAA bồi thường trong phạm vi bảo hiểm do đâm, va, quẹt, lật, đổ và những tai nạn ngoài ý muốn của chủ xe khi tham gia giao thông. Bà còn mua thêm điều khoản bổ sung trong hợp đồng là bảo hiểm thay thế mới và lựa chọn cơ sở sửa chữa.

Tại điều khoản bổ sung, xe ô tô của bà Tuyết được thay thế các bộ phận bị hư hỏng thuộc phạm vi bảo hiểm mà không trừ phần hao mòn đã qua sử dụng, đồng thời được quyền lựa chọn cơ sở sửa chữa và phụ tùng chính hãng trong trường hợp xe bị thiệt hại do tai nạn gây ra. Hợp đồng nêu điều kiện, điều khoản bảo hiểm theo Quyết định số 04/2015/QĐ-AAA do Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Bảo hiểm AAA ban hành.

Khoảng 1 giờ ngày 4.3.2017, trong khi điều khiển xe 70A-098.10, bà Tuyết xảy ra va chạm vào xe ô tô biển số 51C-008.23, do ông Lê Văn Chánh đứng tên chủ xe đang lưu thông cùng chiều phía trước trên đường Điện Biên Phủ (ấp Ninh Tân, phường Ninh Sơn).

Trong lúc hoảng loạn vì các túi khí đập vào mặt gây choáng, bà Tuyết liền gọi cho chồng là ông Lê Phúc Minh tới đưa về nhà. Người dân gần khu vực xảy ra tai nạn liền gọi báo Công an thành phố Tây Ninh đến giải quyết sự vụ.

Tại biên bản vụ tai nạn giao thông lập ngày 4.3.2017, Đội Cảnh sát Giao thông Công an thành phố Tây Ninh xác định: “Nguyên nhân do bà Phan Thị Tuyết khi điều khiển xe ô tô 70A-098.10 đã không giữ khoảng cách an toàn nên dẫn đến va chạm với xe liền trước”. Cả 2 xe bị hư hỏng một số bộ phận trước đầu, đuôi xe và được tạm giữ tại trụ sở Công an Thành phố.

Đến ngày 5.3.2017, bà Tuyết trực tiếp gọi điện thoại vào đường dây nóng của Công ty Bảo hiểm AAA thông báo tình hình vụ tai nạn. Nhân viên trực tổng đài hướng dẫn bà cung cấp hồ sơ yêu cầu bồi thường nhưng không cử người đến hiện trường tai nạn hay giám định thiệt hại xe.

Cùng ngày, sau khi thực hiện các thủ tục liên quan tại Công an thành phố Tây Ninh, bà thuê xe cẩu chuyển xe đến Toyota Tây Ninh để làm thủ tục sửa chữa diện bảo hiểm theo hướng dẫn của tổng đài viên.

Ngày 8.3.2017, bà nhận được cuộc gọi từ giám định viên Nguyễn Thanh Sang, yêu cầu bà đến Toyota Tây Ninh để được hướng dẫn bổ sung các hồ sơ, chứng từ liên quan trước ngày 30.3.2017.

Tuy nhiên, mức thiệt hại như thế nào thì bà không được rõ. “Tôi chỉ biết mức thiệt hại khoảng 700 triệu đồng từ nhân viên Toyota Tây Ninh, nhưng không rõ phía Bảo hiểm AAA giám định bao nhiêu”- bà Tuyết nói.

Mặt khác, từ khi thông báo tai nạn qua đường dây nóng, bà Tuyết luôn là người chủ động gọi Bảo hiểm AAA qua đường dây nóng về vụ việc, thậm chí, bà phải liên hệ với Đội CSGT cung cấp các biên bản hiện trường, kết luận của cơ quan Công an về nguyên nhân tai nạn...

Bà Tuyết cho biết: “Sau khi báo tin tai nạn, tôi chỉ gặp giám định của Bảo hiểm AAA duy nhất 1 lần để giám định xe, đồng thời “nhờ” tôi đến Công an Thành phố lấy các hồ sơ liên quan đến vụ tai nạn cung cấp cho họ”.

Theo bà Tuyết, từ khi tai nạn xảy ra, bà không nhận được động thái tích cực nào của Công ty Bảo hiểm AAA. Bà bức xúc nói: “Tôi đã nhiều lần gọi đường dây nóng đến Bảo hiểm AAA, nhưng họ cứ kéo dài, thậm chí họ không có một cuộc gọi nào cho tôi để giải quyết nhanh vụ việc này. Cho đến nay, xe ô tô của tôi ở garage trong tình trạng hư hỏng nặng mà chưa được sửa chữa”.

Trao đổi với đại diện Công ty Bảo hiểm AAA tại Tây Ninh, ông Nguyễn Thanh Bình- Giám đốc Chi nhánh cho biết: “Theo Giấy uỷ quyền của Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Bảo hiểm AAA, tất cả các chi nhánh bảo hiểm chỉ được uỷ quyền kinh doanh bảo hiểm và hướng dẫn các thủ tục kinh doanh bảo hiểm đến khách hàng. Tất cả mọi việc đều do công ty quyết định, kể cả chức năng giải quyết bồi thường cho khách hàng”.

ĐỢI RỒI... BỊ TỪ CHỐI BỒI THƯỜNG 

Sau hơn 3 tháng chờ đợi, bà Tuyết đã nhiều lần gọi điện qua đường dây nóng yêu cầu Bảo hiểm AAA bồi thường thiệt hại, nhưng tất cả câu trả lời đều là “chờ đợi”.

Đến ngày 20.6.2017, bà Tuyết nhận được thông báo bằng văn bản chính thức của Công ty CP Bảo hiểm AAA là từ chối bồi thường thiệt hại đối với xe 70A-098.10 của bà với lý do: “Chủ xe không trung thực trong cung cấp thông tin, chứng từ…”. Bà Tuyết cho rằng, cách giải quyết của Bảo hiểm AAA là không thoả đáng.

Cụ thể, Công ty CP Bảo hiểm AAA dẫn 4 điểm cho rằng không phù hợp để từ chối bồi thường: “…

Tai nạn xảy ra vào lúc 1 giờ (đêm), nhưng… hình ảnh hiện trường mà công an giao thông cung cấp cho Bảo hiểm AAA được chụp vào ban ngày;… Biên bản khám nghiệm hiện trường ghi nhận kết thúc vào lúc 7 giờ 40 phút, cả 2 xe ô tô tạm giữ tại Công an TP. Tây Ninh.

Tuy nhiên, qua kiểm tra hình hiện trường do Công an cung cấp thì ngày tạo hình ảnh hiện trường vào lúc 10 giờ 27 phút ngày 5.3.2017, sau khi 2 xe đã bị tạm giữ là không phù hợp;…

Địa điểm xảy ra tai nạn tại trụ đèn số 25, nhưng qua xác minh thực tế và các nhân chứng tại hiện trường xảy ra tai nạn xác nhận tại trụ đèn số 78;.. hình hiện trường do công an cung cấp cho thấy 2 xe đang đậu ở trong lề đường, không phải ở làn đường dành cho xe ô tô đang lưu thông.

Vì vậy, hình hiện trường và thông báo tai nạn không phù hợp nhau… Qua xác minh thực tế, lái xe lúc xảy ra sự cố do bà Phan Thị Thuỳ Dương điều khiển”. Trong nội dung văn bản, Bảo hiểm AAA kết luận giảm trừ đến 100% vì bà Tuyết không trung thực trong cung cấp thông tin, chứng từ và từ chối bồi thường thiệt hại nói trên.

Xét về chế độ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự (TNDS) của chủ xe cơ giới, trong phạm vi mức trách nhiệm bảo hiểm ghi trên giấy chứng nhận bảo hiểm của Công ty CP bảo hiểm AAA, “Bảo hiểm AAA có trách nhiệm bồi thường đối với bên thứ ba theo quy định của pháp luật”.

Đối với trường hợp bà Tuyết, tại biên bản giải quyết vụ tai nạn giao thông của Công an TP.Tây Ninh, ghi nhận sự thoả thuận TNDS của các bên liên quan, bà Tuyết đồng ý bồi thường thiệt hại về xe cho ông Lê Văn Chánh (bên thứ ba) sau khi xảy ra tai nạn.

Tuy nhiên, nội dung thông báo giải quyết của Bảo hiểm AAA hoàn toàn không đề cập đến việc này. Mặc dù trước đó, Bảo hiểm AAA đã gửi dự toán sửa chữa xe ô tô, đồng thời yêu cầu bà Tuyết thanh toán trước chi phí cho ông Chánh.

“Tôi đã chi trả trước số tiền 12,87 triệu đồng để bảo dưỡng, sửa chữa xe cho ông Chánh theo giá thực tế. Vì phía Bảo hiểm AAA đề nghị tôi tạm ứng trước, khi duyệt giá bồi thường sẽ cộng thêm chi phí này. Chính vì tôi muốn được giải quyết nhanh nên đã đồng ý. Tôi không nghĩ, họ gửi văn bản từ chối bồi thường trách nhiệm đối với ông Chánh”- bà bức xúc nói.

CHƯA THOẢ ĐÁNG

Điều 14 Thông tư 22/2016/BTC của Bộ Tài chính quy định: Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm phối hợp với chủ xe cơ giới, người bị thiệt hại, cơ quan công an và các tổ chức, cá nhân có liên quan khác để thu thập các tài liệu có liên quan đến vụ tai nạn giao thông để lập hồ sơ bồi thường.

Bên cạnh đó, khoản 2 Điều 7 quy tắc Bảo hiểm AAA cũng quy định rõ: “Tài liệu do Bảo hiểm AAA phối hợp với chủ xe để thu thập bản sao có xác nhận của cơ quan công an trong trường hợp tai nạn có sự tham gia giải quyết của cơ quan công an”, được Bảo hiểm quy định với hàng loạt cụm từ “nếu có”, như: Các biên bản khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm phương tiện giao thông; sơ đồ hiện trường, bản ảnh; biên bản giải quyết tai nạn, kết luận điều tra tai nạn, thông báo sơ bộ kết quả điều tra ban đầu; biên bản thoả thuận/hoà giải; các tài liệu liên quan đến trách nhiệm của người thứ ba; biên bản giám định thiệt hại được các bên thống nhất.

Nếu xét theo quy định và quy tắc nêu trên, thì Bảo hiểm AAA mới chính là người vi phạm nguyên tắc phối hợp! Bởi sau khi xảy ra tai nạn, bà Tuyết luôn là người “chủ động” cung cấp các hồ sơ liên quan. Còn trách nhiệm phối hợp của phía Bảo hiểm đối với chủ xe hầu như chưa thấy. “Đến biên bản giám định và kết quả giám định thiệt hại của AAA, tôi hoàn toàn không thấy, mặc dù theo quy định phải có chữ ký của tôi!”- bà Tuyết nói.

Bà Huỳnh Thị Mộng Châu (ngụ ấp Ninh Tân, phường Ninh Sơn)- người chứng kiến trong đêm xảy ra vụ tai nạn, cho biết, tai nạn (tháng 3.2017- PV) xảy ra trước nhà bà vào đêm khuya, đến sáng, CSGT đến hiện trường khám nghiệm. Nhưng cách đây khoảng 1 tháng rưỡi, “người bên bảo hiểm” mới đến gặp và hỏi tôi về vụ tai nạn. Ngoài bà Châu, một số gia đình ở khu vực trụ đèn số 25 trên đường Điện Biên Phủ- nơi xảy ra tai nạn cho biết, sau khi tai nạn xảy ra hơn 2 tháng rưỡi, “người bên bảo hiểm” mới đến gặp để xác minh. Tại trụ đèn số 78, phóng viên cũng tiếp xúc với những người dân, họ cho biết: “Do khu vực này nằm ngay ngã ba nên tai nạn rất dễ xảy ra. Cách đây khoảng 2 tháng (khoảng tháng 5.2017), cũng có vụ tai nạn xe ô tô đâm va nhau” (??!). Vấn đề chúng tôi đặt ra là, phải chăng phía Bảo hiểm AAA đã “vội vàng” xác định hiện trường tai nạn xảy ra tại trụ đèn số 78, không phải số 25 theo biên bản CSGT kết luận? Và tại sao lại vội vàng như vậy? Mặt khác, theo quy tắc Bảo hiểm AAA, khoản 2 Điều 5 quy định trách nhiệm của Bảo hiểm AAA phải tiến hành xác minh hồ sơ “không quá 30 ngày làm việc”. Như vậy, Bảo hiểm AAA đã “bỏ qua” quy tắc chung do chính mình ban hành.

Bà Phan Thị Thuỳ Dương, người được Bảo hiểm AAA “nhắc tới” trong văn bản từ chối bồi thường, cho biết: “Từ khi tai nạn xảy ra, tôi không gặp bất cứ một nhân viên bảo hiểm nào. Tôi không lái xe ô tô vào đêm xảy ra tai nạn”. Đồng thời, bà thắc mắc quy tắc bảo hiểm luôn đề cập đến trách nhiệm của chủ xe, người điều khiển xe (không quy định riêng đối với chủ xe khi điều khiển phương tiện giao thông). Trừ trường hợp bà không có giấy phép lái xe, bảo hiểm mới không có trách nhiệm bồi thường. “Tôi được Sở Giao thông Vận tải Tây Ninh cấp Giấy phép lái xe ô tô từ năm 2015. Trong trường hợp này, nếu tôi là người điều khiển xe, Bảo hiểm AAA cũng phải có trách nhiệm bồi thường cho xe của bà Tuyết”- bà Dương khẳng định.

CÓ CHĂNG VIỆC PHỦ NHẬN HỒ SƠ CỦA CƠ QUAN CÔNG AN?

Tại văn bản thông báo, Bảo hiểm AAA đã dùng hình ảnh hiện trường do CSGT cung cấp để làm lý do từ chối bồi thường. Ông Trương Trần Khánh Ninh- cán bộ Đội CSGT TP.Tây Ninh, là người trực tiếp khám nghiệm hiện trường và xử lý vụ tai nạn, cho biết: “Sau khi nhận tin báo tai nạn giao thông tại trụ đèn số 25 trên đường Điện Biên Phủ, Đội CSGT đã đến khám nghiệm hiện trường. Sự việc xảy ra tại đâu, cơ quan Công an đến đó để khám nghiệm và làm việc. Cơ quan Công an đã làm theo thực tế hiện trường, và việc này đã thể hiện rất rõ trên hồ sơ vụ tai nạn”.

Lý giải về “thuộc tính” ngày, giờ hiển thị trong hình ảnh, ông Ninh cho biết, máy ảnh được dùng là loại máy tự động, đã sử dụng hơn 5- 6 năm. Từ khi nhận máy ảnh, trong đội không ai cài đặt bất cứ chương trình nào, máy luôn ở chế độ tự động. Vì vậy, yếu tố ngày giờ thể hiện trong hình ảnh không quan trọng, quan trọng là quan điểm của CSGT khi chụp ảnh là để ghi nhận hình ảnh hiện trường tai nạn có thật.

“Về vụ việc này, Công an TP. Tây Ninh sẽ trả lời cụ thể bằng văn bản chính thức cho cơ quan báo chí và cá nhân bà Phan Thị Tuyết nếu có yêu cầu”- ông Ninh nói.

Một giám định viên “độc lập” trong công tác giám định bồi thường bảo hiểm xe cơ giới có kinh nghiệm trên 10 năm nhận định: theo quy tắc bảo hiểm, khi nhận tin thông báo tai nạn, mọi việc liên quan đến hiện trường, hình ảnh vụ tai nạn là do chính giám định viên của công ty bảo hiểm có trách nhiệm liên hệ trực tiếp với cơ quan Công an để sao lưu hồ sơ tai nạn, đồng thời sao chép hình ảnh của vụ tai nạn đó (nếu có). Tuy nhiên, theo lý của Công ty Bảo hiểm AAA, dùng hình ảnh để xác định nguyên nhân từ chối bồi thường đối với xe ô tô của bà Tuyết là hoàn toàn không hợp lý. Mặt khác, mọi quy tắc Bảo hiểm chung đều được ban hành trên cơ sở Luật Kinh doanh bảo hiểm và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến kinh doanh bảo hiểm. “Nếu Công ty CP Bảo hiểm AAA dùng “thuộc tính” hình ảnh hiện trường làm yếu tố từ chối bồi thường, đồng nghĩa với việc Công ty CP Bảo hiểm AAA cố tình né tránh trách nhiệm đối với chủ xe. Bởi vì đây là chỉ là yếu tố phụ, “nếu có”, chứ không phải là yếu tố bắt buộc để xác định chủ xe không trung thực trong khai báo thông tin và nguyên nhân tai nạn. Bên cạnh đó, chủ xe đã phối hợp với giám định viên Bảo hiểm AAA cung cấp đầy đủ các chứng từ, hồ sơ có tính pháp lý từ cơ quan Công an để chứng minh chủ xe không có ý trục lợi bảo hiểm”- chuyên gia nói.

Hợp đồng bảo hiểm là một loại hợp đồng dân sự, phải có sự thoả thuận bình đẳng giữa hai bên. Khi đó, khách hàng mới thật sự an tâm khi thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình. Đối với vụ việc của bà Phan Thị Tuyết, mặc dù tai nạn đã xảy ra 4 tháng nay, nhưng phía Bảo hiểm AAA vẫn quyết bảo lưu quan điểm từ chối bồi thường tổn thất thiệt hại- cho dù lý do đưa ra hoàn toàn không thuyết phục, khiến dư luận không khỏi đặt nghi vấn: phải chăng Bảo hiểm AAA cố tình né tránh trách nhiệm khi tai nạn xảy ra? Được biết, gia đình bà Tuyết sẽ khởi kiện ra Toà.

Tâm Giang