Kim tự tháp Ai Cập Djoser. Ảnh: World History

Djoser - kim tự tháp mang tính biểu tượng lâu đời nhất của Ai Cập - có thể đã được xây dựng với sự trợ giúp của một hệ thống nâng thủy lực độc đáo, theo một nghiên cứu được công bố vào ngày 5.8.2024 trên tạp chí mở PLOS ONE của Xavier Landreau từ Viện Cổ sinh vật học CEA, Pháp và các đồng nghiệp.

Nghiên cứu mới cho thấy nước có thể chảy vào hai trục nằm bên trong chính kim tự tháp - nước đó có thể được sử dụng để nâng và hạ bè chở những khối đá.

Bản đồ cao nguyên Saqqara cho thấy dòng nước từ đập Gisr el-Mudir đến cơ sở xử lý nước gần kim tự tháp Djoser. Nước sau đó được chuyển đến mạng lưới đường ống của kim tự tháp để cung cấp năng lượng cho hệ thống nâng thủy lực. Ảnh: Paleotechnic Paris, Pháp

Bản đồ cao nguyên Saqqara cho thấy dòng nước từ đập Gisr el-Mudir đến cơ sở xử lý nước gần kim tự tháp Djoser. Nước sau đó được chuyển đến mạng lưới đường ống của kim tự tháp để cung cấp năng lượng cho hệ thống nâng thủy lực. Ảnh: Viện Cổ sinh vật học CEA, Pháp
Kim tự tháp Djoser, còn được gọi là kim tự tháp bậc thang, được cho là xây dựng vào khoảng năm 2680 trước Công nguyên như một khu lăng mộ cho pharaoh Djoser của Vương triều Ai Cập thứ ba. Tuy nhiên, phương pháp xây dựng chính xác của kim tự tháp đến nay vẫn là bí ẩn.

Trong phân tích liên ngành mới này, các nhà nghiên cứu cho rằng khu vực bao quanh Gisr el-Mudir gần đó - một cấu trúc trước đây chưa được giải thích - có thể đã hoạt động như một con đập để thu nước và trầm tích.

Ngoài ra, một loạt các ngăn đào sâu xuống lòng đất bên ngoài kim tự tháp có thể được sử dụng như một cơ sở xử lý nước, cho phép trầm tích lắng xuống khi nước chảy qua từng ngăn tiếp theo.

Sau đó, nước có thể chảy vào chính các trục kim tự tháp, nơi lực dâng lên của nước có thể giúp mang theo những khối đá khổng lồ.

Cơ chế nâng thủy lực có thể đã được sử dụng trong quá trình xây dựng kim tự tháp bậc thang. Ảnh: Viện Cổ sinh vật học CEA, Pháp

Vẫn cần nghiên cứu thêm để hiểu cách nước có thể chảy qua các trục, cũng như lượng nước có sẵn trên địa hình tại thời điểm đó trong lịch sử Trái đất. Nhưng các tác giả của nghiên cứu mới này cho rằng ngay cả khi các phương pháp xây dựng khác như ram dốc có thể cũng được sử dụng để hỗ trợ xây dựng kim tự tháp, thì hệ thống nâng thủy lực cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ quá trình xây dựng khi có đủ nước.

Các tác giả nói thêm: "Nhờ sự hợp tác giữa viện nghiên cứu mới thành lập, Paleotechnic, và một số phòng thí nghiệm quốc gia (INRAE, Đại học Orléans), chúng tôi đã phát hiện ra một con đập, một cơ sở xử lý nước và một thang máy thủy lực, có thể đã giúp xây dựng kim tự tháp bậc thang Saqqara”.

"Công trình này mở ra một hướng nghiên cứu mới cho cộng đồng khoa học: Sử dụng sức mạnh thủy lực để xây dựng các kim tự tháp cho các pharaoh Ai Cập" - các tác giả nói thêm.

Nguồn LĐO