Thức ăn đường phố là lĩnh vực kinh doanh phổ biến, nhiều người sử dụng. Kinh doanh thức ăn đường phố ngày càng phát triển. Ngoài các hàng quán nhỏ được bày bán cố định thì rất nhiều người kinh doanh thức ăn đường phố còn tận dụng vỉa hè, sử dụng xe bán hàng lưu động… dẫn đến việc quản lý hết sức khó khăn.

Tuy nhiên, vấn đề đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) trong kinh doanh thức ăn đường phố còn bất cập. Việc ban hành các quy định xử lý vi phạm trong ATTP là cách bảo vệ sức khoẻ cho người dân, cần chung tay thực hiện.       

Người bán không sử dụng găng tay mà tiếp xúc trực tiếp với thức ăn.

Có nhiều văn bản quy phạm pháp luật về ATTP được ban hành với các điểm mới, làm thay đổi phương thức quản lý ATTP. Đơn cử, Nghị định số 115/2018 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về ATTP được ban hành, thay thế Nghị định 178/2013 theo hướng tăng mức phạt, quy định chi tiết về hành vi vi phạm, biện pháp khắc phục.  

Nghị định 115 đã có hiệu lực hơn 1 năm nhưng nhiều người vẫn chưa biết và quan tâm thực hiện. Theo Nghị định 115, nếu vi phạm quy định về điều kiện bảo đảm ATTP trong kinh doanh thức ăn đường phố như không có bàn, tủ, giá, kệ, thiết bị, dụng cụ đáp ứng theo quy định của pháp luật; thức ăn không được che đậy, ngăn chặn bụi bẩn; có côn trùng, động vật gây hại xâm nhập sẽ bị phạt từ 500.000 – 1.000.000 đồng. Người bán hàng không sử dụng găng tay khi tiếp xúc với thực phẩm chín, thức ăn ngay cũng bị xử phạt.

Một số hành vi như sử dụng dụng cụ chế biến, ăn uống, vật liệu bao gói, chứa đựng tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm không bảo đảm ATTP theo quy định; người đang mắc các bệnh theo quy định không được trực tiếp tham gia kinh doanh ăn uống, thực phẩm; sử dụng phụ gia thực phẩm sang chia, san chiết không phù hợp… bị xử phạt từ 1 – 3 triệu đồng.

Nhiều hộ kinh doanh thức ăn đường phố chưa chú trọng quy định về ATTP. Việc chấp hành quy định như phải có tủ, kệ, thiết bị, dụng cụ để bày bán thức ăn, ngăn bụi bẩn, tránh côn trùng… vẫn còn.

Nhiều hộ kinh doanh thức ăn đường phố chưa trang bị tủ, kệ, vật dụng che đậy thức ăn.

Tại một địa điểm bán xôi trên địa bàn TP.Tây Ninh, các nồi xôi đậu đen, bắp, đậu xanh đều mở nắp, không có vật dụng che đậy, bày bán giữa đường để thu hút khách hàng. Chị N., chủ tiệm xôi khá bất ngờ khi nghe chúng tôi nói về mức xử phạt từ 500.000 – 1.000.000 đồng cho hành vi không che đậy thức ăn.

“Mỗi ngày, việc bán xôi lãi không nhiều, chưa có tiền mua tủ kiếng. Khách hàng cũng thích để xôi ra ngoài, nhìn bắt mắt hơn. Mức xử phạt tới 1 triệu đồng là quá cao, nếu bị phạt không biết làm sao?”- chị N. bày tỏ.    

Tình trạng người bán không sử dụng găng tay mà tiếp xúc trực tiếp với thức ăn xuất hiện nhan nhản. Vào buổi chiều, xung quanh các công viên, trường học, các xe đẩy, gánh hàng bày bán đồ ăn như nui, mì xào, kẹo chỉ, trái cây, bánh tráng trộn, xiên que khá đông khách.

Tại một xe đẩy bán bánh tráng trộn, người bán đeo bao tay để trộn bánh khá chuyên nghiệp. Tuy nhiên, khi lấy rau răm, trứng, muối bỏ vào thau trộn, bà lại tháo hẳn bao tay ra để “làm cho nhanh”. Sau đó, bà lại thản nhiên sử dụng đôi tay ấy để đếm tiền, dọn dẹp, lau chùi. Bà cho biết, “đa số những người bán hàng tại đây không có thói quen sử dụng bao tay khi bán cho khách, vướng víu lại chậm chạp”.  

Ra quân tuyên truyền vệ sinh ATTP.

Nói về công tác triển khai Nghị định 115, đại diện Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm cho biết, ngành chức năng sẽ đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, phát tờ rơi, phổ biến nội dung Nghị định trong các đợt kiểm tra cơ sở kinh doanh thực phẩm để người dân nâng cao nhận thức, tự giác chấp hành.

Thời điểm gần Tết Nguyên đán Canh Tý và mùa Lễ hội Xuân năm 2020, việc đảm bảo ATTP càng được quan tâm, chú trọng. Ban Chỉ đạo liên ngành vệ sinh ATTP tỉnh đã thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra từ cấp tỉnh đến xã, phường, thị trấn để kiểm tra các cơ sở sản xuất chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm, kinh doanh dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố. Trong quá trình kiểm tra, khi phát hiện vi phạm, đoàn công tác xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, không để các cơ sở không đảm bảo ATTP tiếp tục hoạt động khi chưa thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả. 

Để việc kinh doanh thức ăn đường phố đi vào khuôn khổ, không còn sai phạm, bên cạnh nỗ lực của cơ quan chức năng, quan trọng nhất là người tiêu dùng cần “nói không” với thực phẩm không an toàn. Các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố nên khẩn trương bổ sung điều kiện thiếu, chấp hành đúng quy định để bảo vệ người tiêu dùng, tránh bị xử phạt nặng theo Nghị định số 115/2018/NÐ-CP.

Thiên Di-Phương Thảo