Sau tám năm, Đảng Dân chủ đã giành quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ trong cuộc bầu cử giữa kỳ ngày 6-11. Trong khi đó, đảng Cộng hòa vẫn duy trì thế áp đảo ở Thượng viện.

Theo đánh giá của CNBC, với chiến thắng này, đảng Dân chủ có khả năng khởi động điều tra Tổng thống Trump và các thành viên nội các của ông. Họ có thể nhằm vào vấn đề khai báo thu nhập để tính thuế còn chưa rõ ràng của ông Trump, hay thông qua luật nhằm bảo vệ cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016 của công tố viên đặc biệt Robert Mueller.

Những người ủng hộ đảng Dân chủ vui mừng khi biết đảng này chiến thắng ở Hạ viện. Ảnh: GETTY 

Đảng Dân chủ cũng có khả năng kìm hãm đảng Cộng hòa về các vấn đề kinh tế như thuế và y tế. Tuy nhiên, sự thay đổi quyền lực cũng mở ra cánh cửa hợp tác về giảm giá thuốc hoặc cải thiện cơ sở hạ tầng - điều vẫn là vấn đề khó khăn trong chính quyền Trump.

Một kịch bản mà một số chuyên gia nhắc tới khi đảng Dân chủ giành kiểm soát Hạ viện là khởi động quá trình luận tội Tổng thống Trump. Chuyên gia John McAndrews, nhà nghiên cứu về chính trị Mỹ tại ĐH Toronto, cho hay đảng Dân chủ có thể khởi động quá trình luận tội Tổng thống Trump nhưng rất khó xảy ra chuyện này.

Theo Independent, Hiến pháp Mỹ quy định luận tội là tiến trình gồm hai bước, trong đó bước đầu tiên diễn ra ở Hạ viện, nơi các nghị sĩ đưa ra những lời buộc tội chống lại tổng thống. Nếu đa số nghị sĩ tại Hạ viện nhất trí với lời buộc tội, Thượng viện sẽ tiến hành bỏ phiếu. Tổng thống chỉ bị phế truất khi 2/3 thượng nghị sĩ đồng ý với lời buộc tội - viễn cảnh khó xảy ra khi đảng Cộng hòa vẫn kiểm soát Thượng viện.

Ryan Hurl, trợ lý giáo sư về khoa học chính trị tại ĐH Toronto, cũng đồng tình nhận xét trên. Ông Hurl nói sẽ nguy hiểm nếu đảng Dân chủ muốn luận tội Tổng thống Trump.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại buổi mít tinh vận động tranh cử ở bang Indiana hôm 2-11. Ảnh: GETTY

Tổng thống Trump và đảng Cộng hòa đã tìm cách ngăn cản đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện bằng cách cảnh báo về nỗ lực của đảng này trong việc thiết lập hệ thống y tế được chi trả bởi hệ thống công bằng tiền thuế. Đồng thời họ cũng cố khơi dậy lo ngại trong dư luận về việc nhập cư bất hợp pháp, theo CNBC.

Trong khi đó, tại những khu vực bầu cử không có lịch sử nghiêng hẳn về phe nào như Pennsylvania, Kansas hay California, đảng Dân chủ tập trung vào chính sách y tế và mạng lưới an toàn xã hội. Họ cảnh báo về việc đảng Cộng hòa cố gắng bãi bỏ và thay thế đạo luật Chăm sóc y tế giá cả phải chăng (Obamacare), nói rằng động thái này có thể khiến một số người mất tiền bảo hiểm.

Người đứng đầu đảng Dân chủ ở Hạ viện Nancy Pelosi đã vạch ra các kế hoạch cho đảng này là giảm tham nhũng và giao dịch tiền bạc trong chính trị, giảm giá thuốc, siết chặt kiểm tra lý lịch người dùng súng và thông qua biện pháp bảo vệ pháp lý cho những người nhập cư được đưa bất hợp pháp đến Mỹ khi còn là trẻ em.

Nguồn PLO