“Chợ chiều nhiều khế ế chanh

Nhiều con gái tốt nên anh chàng ràng

Chàng ràng như ếch hai hang

Như chim hai tổ, như nàng hai nơi”

(ca dao)

Tôi cứ băn khoăn sao lại không phải là cô gái đẹp trong câu ca dao trên. Người xưa chắc có lý hơn, khi nói cô gái tốt bởi vì cô phải vừa ngoan vừa đẹp, lại giỏi giang mới ra bán chợ. Còn cô gái đẹp chắc gì đã “buôn may bán đắt”. Nói người phụ nữ giỏi giang thì nước ta chắc nhiều lắm. Thôi thì cứ lấy bà vợ nhà thơ Tú Xương làm ví dụ. Bà ấy cũng chỉ loanh quanh bán buôn ngoài chợ mà vẫn “nuôi đủ năm con với một chồng”.

Thôi, chuyện xưa nhắc lại chút cho vui. Còn nay là chuyện các chợ trong thành phố Tây Ninh ta. Cũng muôn chuyện vui buồn, cũng đông đúc người mua kẻ bán.

Chợ thì phường xã nào chả có! Như chợ phường IV, phường 3, chợ Bắp, chợ Hiệp Ninh, rồi các chợ Ninh Sơn, Ninh Thạnh (xưa là chợ Cư Trú trong xóm Tà Mun, Ninh Ðức). Nếu như chợ phường 3 bán chủ yếu vào buổi sáng thì phường IV lại đông vui nhất chợ buổi chiều. Nhớ hồi cuối năm ngoái một chiều theo đường Võ Thị Sáu qua chợ phường IV, tôi đã không thể cầm lòng trước những mớ rau ngồng hoa cải. Một cô gái vừa đạp xe chở đến cả một giành rau vàng rực màu hoa.

Dừng mua vì rất tiện là xe rau của cô đậu ngay trên hè phố. Ai dè luộc lên mới biết ngồng cải đã hơi già, có miếng phải ăn như thể nhai trầu, mà nước lại nhân nhẩn đắng. Tự an ủi rằng:- Phàm những món gì đắng lại là thứ mát, tốt cho sức khoẻ thôi mà!

Cái chợ to nhất thành phố bây giờ lại là Co.opMart, người ta quen gọi là siêu thị. Dịch ra nghĩa là cái chợ to. Cái chợ này quanh năm suốt tháng luôn đông khách, nhất là những ngày thứ bảy và chủ nhật. Lại máy lạnh thổi vù vù gió mát đến tận cửa. Khách đến thường được mời ăn, uống những món miễn phí để chào mời “tiếp thị”. Giá chẳng cao hơn bên ngoài chợ truyền thống là bao, có món lại rẻ hơn, như kem sữa tươi chỉ có 5 ngàn.

Ðã tưởng chừng siêu thị gom hết khách hàng ở phố, vậy nhưng các chợ truyền thống vẫn đông, tuy doanh thu cũng đã thấp hơn. Thế là các bà các chị ở chợ lại càng phải nỗ lực nhiều hơn để mà giữ khách. Tiện thông báo cho các vị biết, rằng từ 31.10 này, Co.op lại khai trương thêm một siêu thị nữa tại TTC Plaza trên đường 30.4. Chắc chắn là phải chia xẻ thêm một lượng khách hàng cho siêu thị này nữa. Cuộc cạnh tranh này càng quyết liệt hơn.

Một cái chợ rất đáng để ý nữa là chợ chiều ở đường Võ Văn Truyện, bên ngoài chợ thành phố Tây Ninh. Từ khoảng 5 giờ chiều, các xe ba bánh chất đầy rau củ quả, đồ chơi, hàng kim khí… kéo tới. Tiếng loa mời gọi, rao giá vang vang. Này đây khoai lang miền Tây giá chỉ 5 ngàn đồng/kg bao ngọt. Ðằng kia cam vàng Tiền Giang một ký 25 ngàn.

Chỗ thì đổ đống trên vỉa hè, không loa mà đặt bảng các-tông viết chữ: 3 ký:10k, mà đấy là dưa hấu và xoài thanh đấy nhé. Cũng bao ngon, bao ngọt luôn, bạn có tin không? Mùa tháng 9-10, có lẽ chỉ đến chợ chiều này mới mua được món củ mì sống, chuyên luộc cho người ăn quà vặt. Thứ củ mì chính tông đã hàng trăm năm qua trồng trong các ô vườn tược ở Thanh Ðiền.

Cá nhân tôi cho rằng đó là món đặc sản ngon lành không nên bỏ. Ai ngại nấu, cứ việc đến trước cổng cơ quan Thanh tra tỉnh trên dốc cầu Quan. Sáng nào cũng có người bán món củ mì luộc chính cống Thanh Ðiền, thơm ngọt, dẻo, bùi đủ vị.

Chợ chiều bên chợ Thành phố thật không thiếu một món gì. Không phải như câu ca dao xưa “nhiều khế ế chanh”. Cá lóc đen, cá diêu hồng quẫy đuôi trong những thau, chậu nước nông. Ếch béo tròn buộc từng chùm đen bóng nhẫy lại có cả loại cá linh mùa nước nổi bơi tung tẩy. Tôi cũng có vài lần không thể cầm lòng trước chợ chiều đây. Một lần vợ dặn mua bún thì qua đây mua. Ai ngờ về được khen là thứ bún rất ngon, bởi khô ráo tuyệt vời. Sau hỏi mới biết là bún mới ra lò từ Thanh Ðiền đấy ạ! Hai nữa là một lần gặp bà má với chiếc mẹt đựng mươi trái thị.

Chẳng biết thị trồng đâu mà toàn trái lớn gần như trái ổi, có màu phớt xanh trên vỏ thị vàng, phải dừng mua 3 trái với giá 10 ngàn đồng. Mất có 10 ngàn để thử nghiệm xem cô Tấm có thực chui ra từ trái thị không? Vậy mà thu nay, đã mấy lần đi qua lại không thấy mẹt thị vàng cùng bà má đâu nữa.

Ôi chà! Chợ chiều cứ như thế này thì có thêm đến 10 siêu thị nữa cũng không cần lo nghĩ. Cứ vô tư mà sống, chợ chiều ơi!

NGUYỄN