Chưa rộn ràng như bên đảng Cộng hòa nhưng cuộc đua giành suất đại diện tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024 bên đảng Dân chủ cũng đã dần sôi động. Theo tờ USA Today, tính đến thời điểm này bên phía đảng Dân chủ đã có ba nhân vật thông báo tranh cử: Đương kim Tổng thống Joe Biden 80 tuổi, luật sư Robert F. Kennedy Jr. 69 tuổi và nữ tác giả Marianne Williamson 70 tuổi.

Ông Kennedy Jr., đối thủ nặng ký với ông Biden

So với mặt bằng chung các ứng viên bên đảng Dân chủ thì ông Biden với tư cách tổng thống đương nhiệm có lợi thế hơn. Ông Biden là chính trị gia kỳ cựu, có 36 năm làm thượng nghị sĩ trước khi làm phó tổng thống trong tám năm, giàu kinh nghiệm hơn hẳn các ứng viên còn lại.

Nhìn chung, hiện phần đông nội bộ đảng Dân chủ vẫn ủng hộ ông Biden. Theo giới phân tích, nội bộ đảng Dân chủ tiếp tục đoàn kết ủng hộ ông Biden một phần do đảng này đã đạt thành tích tốt hơn dự kiến trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, ông Kennedy Jr. đang nổi lên là một đối thủ nặng ký. Nhân vật này thuộc dòng họ quyền lực trong nền chính trị Dân chủ, là con trai của cựu Bộ trưởng Bộ Tư pháp Robert F. Kennedy (bị ám sát trong cuộc tranh cử tổng thống năm 1968), là cháu gọi cựu Tổng thống John F. Kennedy (bị ám sát năm 1963) bằng bác.

Nền tảng gia đình là một lợi thế của ông Kennedy Jr. Theo các nhà phân tích, tỉ lệ ủng hộ tương đối cao ông Kennedy Jr. nhận được, 16% cử tri đảng Dân chủ theo mức trung bình mới nhất từ trang web thăm dò Real Clear Politics, một phần nhờ tên tuổi nổi tiếng của ông, cùng với sự đưa tin tích cực từ các phương tiện truyền thông bảo thủ. Khảo sát của đài CNN cũng cho thấy một tỉ lệ lớn người ủng hộ ông Kennedy Jr. cho biết lý do ủng hộ là vì danh tiếng của gia đình ông.

Trong khi đó, ông Biden đang đối mặt với một thách thức lớn là tuổi tác. Ông Biden hiện đã 80 tuổi - là tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử Mỹ. Đầu tháng này, ông Biden vấp phải bao cát và khuỵu gối trên sân khấu tại lễ tốt nghiệp Học viện Không quân Mỹ ở Colorado. Cú vấp ngã của ông Biden không chỉ thúc đẩy sự tấn công công khai từ phía đảng Cộng hòa mà cả làn sóng phản đối trong nội bộ đảng Dân chủ vốn đã lo lắng về khả năng ông Biden tuổi đã cao lại tranh cử thêm nhiệm kỳ nữa sẽ kết thúc vào năm 2028, khi ông 86 tuổi.

Theo thăm dò của CNN, thời điểm này ông Kennedy Jr. vẫn thua tổng thống đương nhiệm về tỉ lệ ủng hộ. Ông Biden vẫn dẫn đầu cuộc đua bên đảng Dân chủ, nhận được 62% sự ủng hộ. 20% ủng hộ ông Kennedy Jr. và 8% ủng hộ tác giả Marianne Williamson. 8% khác nói rằng họ sẽ hỗ trợ một “người khác” giấu tên. Tuy nhiên, nhiều người dự đoán rằng ông Biden có thể thất bại trước ông Kennedy Jr. trong các cuộc bầu cử sơ bộ ở cả New Hampshire và Iowa.

Ứng viên đảng Dân chủ Robert F. Kennedy Jr. và đương kim Tổng thống Joe Biden. Ảnh: GETTY IMAGES

Triển vọng của ông Biden và Dân chủ

Tờ Financial Times dẫn phân tích của chuyên gia Kyle Kondik tại Trung tâm Chính trị phi đảng phái thuộc ĐH Virginia (Mỹ) về các thách thức không chỉ với bản thân ông Biden mà với cả đảng Dân chủ.

Bất lợi với ông Biden là một số cuộc khảo sát gần đây cho thấy đa số cử tri đảng Dân chủ muốn có một ứng viên khác thay thế ông Biden đại diện đảng chạy đua với ứng viên đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.

Ông Biden được chào đón nồng nhiệt tại buổi vận động tranh cử đầu tiên vào ngày 17-6 tại bang chiến trường Pennsylvania. Tuy nhiên theo Financial Times, đang có sự lo lắng trong nội bộ đảng Dân chủ rằng phần lớn cử tri sẽ không nhiệt tình với nỗ lực tranh cử nhiệm kỳ thứ hai của vị tổng thống 80 tuổi này. Giới phân tích cho rằng tỉ lệ ủng hộ ông Kennedy Jr. một phần phản ánh việc các cử tri đảng Dân chủ đang tìm kiếm một giải pháp thay thế ông Biden.

Theo GS Wayne Lesperance và là chủ tịch của ĐH New England ở New Hampshire - một bang bỏ phiếu sớm quan trọng trong cuộc đua sơ bộ của đảng Dân chủ, các nhà hoạt động của đảng ở bang này “thực sự lo lắng” về việc ông Biden sẽ đại diện đảng ra tranh cử.

Thăm dò mới của CNN cho thấy ông Biden đang phải đối mặt với sự sụt giảm ủng hộ từ người dân. Tỉ lệ ủng hộ ông Biden đã giảm trong sáu tháng qua, từ 42% vào tháng 12-2022 xuống còn 35% hiện nay. Tỉ lệ ủng hộ với việc ông Biden đảm nhận chức vụ tổng thống là 40%, thuộc hàng thấp nhất đối với một tổng thống trong nhiệm kỳ đầu tiên. Chỉ 1/3 người Mỹ (33%) nói rằng chiến thắng của ông Biden vào năm 2024 sẽ là một bước tiến hoặc một chiến thắng cho đất nước. Thuyết phục người dân nói chung rằng mình xứng đáng có nhiệm kỳ thứ hai có thể là một thách thức với ông Biden.

Với đảng Dân chủ, rủi ro đến từ hai khía. Một, đảng Dân chủ sẽ phải trải qua một cuộc bầu cử sơ bộ mang tính cạnh tranh, làm tỉ lệ ủng hộ các ứng viên bị chia nhỏ. Hai, người nhận được đề cử có thể là ông Biden nhưng ông vẫn ở thế yếu về chính trị vào mùa thu của năm bầu cử. Một số cuộc thăm dò gần đây bao gồm từ Economist và YouGov cho thấy khả năng thắng của ông Biden không cao hơn so với ứng viên đảng Cộng hòa hàng đầu là cựu Tổng thống Donald Trump.•

Nguồn PLO