Xuất hiện chó nghi mắc bệnh dại

Khoảng 10 giờ ngày 24.6, chị L., ngụ khu phố 3, phường 3, TP. Tây Ninh (cũ), đang nấu ăn thì bất ngờ nhìn thấy một con chó màu vàng, kích thước khá to (loại chó cỏ) chạy vào nhà. Con chó lạ liền tấn công hai con chó kiểng của gia đình chị. Thấy vậy, chị L. cầm cây chổi quét nhà xua đuổi con chó lạ ra đường. Trước sự xua đuổi của chị, con chó lạ nhe răng, gầm gừ một lúc rồi mới chịu ra sân. Chị L. nhanh chóng đóng chặt cửa rào, phòng ngừa nó quay lại. Qua kiểm tra, hai con chó của gia đình chưa bị con chó lạ cắn, đồng thời đều đã được tiêm ngừa bệnh dại nên chị L. cũng yên tâm.

Tưởng đâu mọi việc đã kết thúc, không ngờ, sau khi ngủ trưa, mở cổng ra, chị L. bất ngờ nhìn thấy con chó lạ này nằm chết trước cổng. Xung quanh đó, nhiều chậu hoa, cây kiểng bị cắn phá, đổ ngã. Tại hiện trường cho thấy, miệng con chó còn cắn chặt vào rễ cây kiểng và có nước dãi màu trắng chảy ra.

Một nhân viên bảo vệ làm việc ở gần nhà chị L. kể lại, khoảng 11 giờ, ông nhìn thấy con chó màu vàng này chạy dọc theo lề đường. Buổi trưa, nó cắn phá hoa kiểng trước nhà chị L. Ông định gọi chủ nhà cho hay vụ việc nhưng thấy gia đình đóng cửa nghỉ trưa nên ông trở về nơi làm việc.

Nhìn tư thế nằm chết và những biểu hiện cắn phá hoa kiểng, nhân viên bảo vệ này đoán có thể chú chó bị bệnh dại hoặc bị ăn trúng bả độc. “Khi bị trúng bả, chó có xu hướng chạy đi tìm cây cỏ ăn ngấu nghiến để giải độc”, người bảo vệ phỏng đoán.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở Nông nghiệp và Môi trường), bệnh dại là bệnh nguy hiểm, do vi rút gây ra; lây truyền giữa người và động vật. Bệnh này phá huỷ mô thần kinh, gây nên kích động điên dại và dẫn đến chết, với tỷ lệ gần như 100% cả trên người và động vật.

Động vật mắc bệnh dại chủ yếu là chó (trên 90%), số còn lại là mèo nuôi, các loài dơi và động vật hoang dã. Vi rút dại xâm nhập qua các vết cắn, liếm, cào, thương hở, niêm mạc bị tổn thương. Tuỳ thuộc vào loài vật và vị trí vết cắn, thời gian ủ bệnh có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng, hoặc lâu hơn. Vi rút dại có nhiều trong nước bọt của chó, mèo, động vật mắc bệnh, kể cả khi con vật chưa có dấu hiệu lâm sàng.

Chó mắc bệnh dại có một số dấu hiệu khác thường như trốn vào góc tối, kín đáo, thỉnh thoảng sủa vu vơ, tru lên từng hồi hoặc bồn chồn, nhảy lên đớp không khí. Sau khi phát bệnh, chó bỏ ăn, sốt, có biểu hiện khát nước, muốn uống nhưng không nuốt được, chảy nước dãi, sùi bọt mép, tỏ vẻ bồn chồn, cảnh giác, sợ sệt, cắn vu vơ, hay giật mình, trở nên dữ tợn, điên cuồng, bỏ nhà ra đi và thường không trở về; tấn công chó khác, tấn công người.

Khi bệnh nặng, chó bị liệt chân, không nuốt được thức ăn, nước uống, liệt hàm dưới và lưỡi, bị trễ hàm, thè lưỡi ra ngoài, nước dãi chảy ra, chân sau liệt ngày càng rõ. Khoảng 3-7 ngày sau khi có triệu chứng đầu tiên, chó bị chết, vì liệt cơ hô hấp, kiệt sức.

Chó mắc bệnh dại có hai loại: dại điên cuồng (chiếm khoảng ¼), các trường hợp còn lại là dại câm (bại liệt).

Bệnh dại có chiều hướng gia tăng

Theo thông tin của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), Bộ Y tế, tình hình bệnh dại có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp. Từ đầu năm 2025 đến ngày 14.5, cả nước đã xảy ra 89 ổ bệnh dại trên động vật, tại 26 tỉnh, thành phố, trong đó có 27 người tử vong do bệnh dại, tại 14 tỉnh, thành phố.

Riêng địa bàn tỉnh Tây Ninh (cũ), từ đầu năm 2025 đến nay, đã xảy ra 1 ca bệnh dại trên chó và 3 ca người tử vong do bệnh dại. Hiện nay, thời tiết đang diễn biến phức tạp, mầm bệnh vẫn còn tồn tại trong ngoài môi trường, do đó, trong thời gian tới, nguy cơ bệnh dại phát sinh rất cao.

Để chủ động ngăn chặn bệnh dại phát sinh trên địa bàn tỉnh, góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực của bệnh dại đối với sức khoẻ cộng đồng và các hoạt động thương mại của tỉnh, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh đã tham mưu Sở NN&MT ban hành kế hoạch phòng, chống bệnh dại trên địa bàn tỉnh.

Theo kế hoạch của Sở NN&MT, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tăng cường công tác kiểm tra, giám sát phát hiện sớm các ca bệnh dại là đàn chó nuôi ở vùng có ca bệnh cũ, địa bàn có nguy cơ cao, địa bàn có chó nghi mắc bệnh dại cắn người gây tử vong. Trong năm 2025, nguồn ngân sách Nhà nước hỗ trợ tiêm ngừa bệnh dại 6.500 liều và dự kiến người dân đến các phòng mạch chó mèo, ban thú y các xã, phường, thị trấn tiêm dịch vụ 7.180 liều.

Chi cục tăng cường công tác thông tin tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về tình hình dịch bệnh xảy ra ở các địa phương trên cả nước, nhất là các tỉnh giáp ranh, để người dân biết, nâng cao nhận thức và có biện pháp phòng, chống, tránh để xảy ra hậu quả nghiêm trọng; tổ chức truyền thông học đường, nâng cao nhận thức cho các em học sinh tại các trường biết về bệnh dại và các biện pháp phòng, chống.

Tiếp tục vận động người dân chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh dại cho chó, mèo trong đợt tiêm phòng chính; tiêm phòng bổ sung cho đàn chó, mèo mới phát sinh hoặc chó, mèo đã hết thời gian miễn dịch đối với bệnh dại; tổ chức lớp tập huấn cho các cán bộ thú y cơ sở, cán bộ các xã, phường về kinh nghiệm, kiến thức, cập nhật các chính sách, vai trò trách nhiệm trong công tác phòng, chống dịch bệnh. Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả phòng, chống bệnh dại trên địa bàn tỉnh.

Đối với chủ nuôi chó, mèo, phải đăng ký, khai báo với UBND cấp xã việc nuôi chó; xích, nhốt hoặc giữ chó trong khuôn viên gia đình, bảo đảm vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng xấu tới người xung quanh. Khi đưa chó ra nơi công cộng, phải bảo đảm an toàn cho người xung quanh bằng cách đeo rọ mõm cho chó hoặc xích giữ chó và có người dắt.

Người nuôi chịu mọi chi phí trong trường hợp có chó thả rông bị bắt giữ, kể cả chi phí cho việc nuôi dưỡng và tiêu huỷ chó. Trường hợp chó, mèo cắn, cào người thì chủ vật nuôi phải bồi thường vật chất cho người bị hại theo quy định của pháp luật. Khi phát hiện chó, mèo bị dại hoặc nghi ngờ mắc bệnh dại, cần báo ngay về cơ quan thú y, chính quyền địa phương để kịp thời xử lý, tránh để gây ra hậu quả nghiêm trọng.

UBND cấp xã phân công nhân sự theo dõi, quản lý hộ nuôi chó mèo; triển khai đến các ấp, tổ dân phố và vận động người dân chấp hành các quy định về đăng ký quản lý đàn chó, mèo; thành lập các đội chuyên trách để bắt chó thả rông, động vật mắc bệnh dại và có dấu hiệu mắc bệnh dại; xử phạt hành chính đối với chủ vật nuôi vi phạm quản lý chó, mèo theo quy định của pháp luật; phối hợp cơ quan thú y triển khai tuyên truyền công tác phòng bệnh và tổ chức tiêm phòng vắc xin dại cho đàn chó, mèo.

Đại Dương