Thời gian thực hiện dự án là 5 năm (2017-2021) với tổng kinh phí 9 tỷ đồng. Đến giữa tháng 4.2017 dự án đã bắt đầu triển khai thực hiện, nhưng khó khăn vẫn còn phía trước

Điểm trục vớt lục bình của Công ty TNHH Huỳnh Vương tại xã Trường Đông, huyện Hòa Thành

Sông Vàm Cỏ Đông, đoạn qua tỉnh Tây Ninh có chiều dài khoảng 105 km, hàng năm cứ khoảng từ tháng 2 đến tháng 6 dương lịch, vào cao điểm mùa khô, khi dòng nước cạn kiệt, lục bình lại sinh sôi nảy nở rất nhanh khiến cho tàu bè không đi lại được, ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân, nhất là người làm nông nghiệp, vận chuyển lúa thóc, nuôi trồng thủy sản.

Neo xuồng bên cạnh cầu Bến Sỏi, thuộc ấp Nam Bến Sỏi, xã Thành Long, huyện Châu Thành, trên mặt nước bị phủ kín lục bình, anh Lê Quốc Trung cho biết, do nguồn nước sông mùa khô bị ô nhiễm nặng, theo đó lục bình cũng phát triển rất mạnh, nên ghe xuồng vận chuyển ở đây đều phải neo một chỗ, bè nuôi cá của bà con đành tháo dỡ hết do lục bình phủ kín, thiếu oxy nên cá không phát triển được.

Ông Nguyễn Văn Oanh, tài công của phà Bến Cây Ổi (ấp Cây Ổi, xã Hòa Thạnh, huyện Châu Thành) cũng cho biết, do lục bình ở đây thường xuyên phủ kín mặt sông, phà đưa đón khách đi rất chậm nên chi phí xăng dầu qua lại cũng tốn kém gấp đôi, “thường thì 5 lít/ngày, nhưng hiện nay phải tốn đến 10 lít/ngày”- ông Oanh nói.

Điểm trục vớt lục bình tại bến phà Cây Ổi, xã Hòa Thạnh, huyện Châu Thành

Theo ông Trịnh Văn Lo- Phó Giám đốc Sở Giao thông và Vận tải Tây Ninh, cách đây hơn 10 năm, UBND tỉnh đã giao cho Sở GTVT tìm hướng xử lý lục bình cho bà con đi lại thuận lợi trên sông. Qua nhiều năm thực hiện, hiệu quả chưa mong muốn. Gần đây nhất, từ năm 2015, 2016, Sở Giao thông cũng đã thực hiện nhiều giải pháp như cùng các huyện ven sông vận động bà con tháo gỡ chà cây, đăng, lưới, tạo thông thoáng mặt nước để đẩy đuổi lục bình từ thượng nguồn, kênh rạch xuống vùng hạ du mỗi khi nước lớn...

Năm nay, sau khi xem xét kỹ lưỡng phương án, Sở GTVT đã tham mưu UBND tỉnh giao cho Công ty TNHH Huỳnh Vương đảm trách công việc trục vớt lục bình trên sông Vàm Cỏ Đông, đoạn qua tỉnh Tây Ninh. Trong đó Công ty Huỳnh Vương phải cam kết bảo đảm thông thoáng lòng sông cho tàu thuyền qua lại; thường xuyên bố trí nhiều phương tiện trục vớt đồng bộ như xáng cạp, xà lan, bãi tập kết... tại 4 "điểm đen" thường có lục bình ùn ứ dày đặc là khu vực Bến phà Cây Ổi (xã Hòa Thạnh, huyện Châu Thành), khu vực cầu Rạch Rễ (xã Trường Đông, huyện Hòa Thành), khu vực 2 huyện Gò Dầu và Trảng Bàng để trục vớt lục bình.

Ông Lo cho biết, do mới triển khai nên chưa thể đánh giá hiệu quả của phương án này. Trước đây có nhiều đơn vị, doanh nghiệp đưa ra nhiều phương án như trục vớt bằng băng tải, văng dây, đẩy đuổi... với kinh phí khoảng 5 tỷ đồng/năm, nhưng tỉnh thấy không khả thi.

Một chiếc tàu chật vật di chuyển trên sông Vàm Cỏ Đông, đoạn qua cầu Bến Sỏi (xã Thành Long, huyện Châu Thành)

Sau khi khảo sát thực tế và cân đối nguồn ngân sách, tỉnh đã giao cho Công ty TNHH Huỳnh Vương thực hiện với kinh phí khoảng 1,9 tỷ đồng/năm (thời gian dự án 5 năm, từ 2017-2021 là 9 tỷ đồng) để thực hiện công việc trục vớt và xử lý lục bình, với phương án tập trung phương tiện trục vớt ở những điểm đen, khúc cua, cong... nhằm bảo đảm xử lý khoảng 70% lượng lục bình trên sông. Ông Lo hy vọng, với phương án này, vào mùa mưa tới sông Vàm Cỏ Đông sẽ được thông thoáng hơn.

Nói về khó khăn hiện nay, ông Lo cho biết, vấn đề đầu ra cho lục bình sau khi trục vớt, nếu có hướng xử lý chi phí sẽ giảm, doanh nghiệp mới có lời. Thứ đến là sông Vàm Cỏ Đông do Trung ương, cụ thể là Bộ GTVT quản lý, nhưng vấn đề xử lý lục bình lại giao toàn bộ cho địa phương, do đó ông Lo kiến nghị trung ương cần hỗ trợ một phần kinh phí để địa phương (kể cả tỉnh Long An) giảm bớt khó khăn trong việc xử lý vấn nạn lục bình trên sông vàm Cỏ Đông.

 Lê Đức Hoảnh