Tham dự và chủ trì Hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình; Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu; Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân; Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Mai Văn Chính; lãnh đạo các ban, ngành và các địa phương.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nêu rõ hiện trạng về tiêu chuẩn đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính hiện nay.

Theo đó, cả nước hiện có đến 588/713 đơn vị hành chính cấp huyện (chiếm 82,4%) và 9.434/11.162 đơn vị hành chính cấp xã (chiếm 84,5%) chưa đạt tiêu chuẩn về quy mô dân số và diện tích tự nhiên.

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Lê Sơn

Hiện nay, có rất nhiều đơn vị hành chính không đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định. Trong điều kiện cải cách hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử, chính quyền điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của các cơ quan tổ chức hành chính nhà nước, Hội nghị Trung ương 6 khoá XII đã ban hành Nghị quyết số 18 về một số vấn đề đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và đề ra mục tiêu đến năm 2021 sắp xếp, thu gọn hợp lý các đơn vị hành chính cấp xã không đạt 50% tiêu chuẩn theo quy định về quy mô dân số, diện tích tự nhiên và giảm số lượng thôn, tổ dân phố. Từ năm 2021 đến 2030 cơ bản hoàn thành sắp xếp, thu gọn các đơn vị hành chính cấp huyện, xã, thôn, tổ dân phố theo tiêu chuẩn quy định.

Như vậy, cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý về việc sắp xếp các đơn vị hành chính không đạt tiêu chuẩn theo quy định đã rõ ràng, đầy đủ. Vì thế, tại Hội nghị này, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ nhấn mạnh cần tập trung thảo luận về các giải pháp, cách làm, bước đi, cách thức triển khai sao cho vừa bảo đảm mục tiêu mà Trung ương đã đề ra, vừa phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Cần xác định đây là vấn đề phức tạp, nhạy cảm, dư luận xã hội rất quan tâm, nên thời gian tới, Bộ Chính trị sẽ thảo luận Đề án tổng thể sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã từ nay đến năm 2021 do Ban Cán sự Đảng Chính phủ trình, Bộ Nội vụ giúp Chính phủ xây dựng đề án, tiến hành các cuộc khảo sát tại các địa phương, tổ chức các cuộc hội thảo khu vực lấy ý kiến chuyên gia, cơ quan liên quan.

Ảnh: VGP/Lê Sơn

Bên cạnh việc sắp xếp đơn vị hành chính theo các tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, các đơn vị hành chính còn chịu sự chi phối của các yếu tố như lịch sử, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán, tôn giáo tín ngưỡng, điều kiện địa lý tự nhiên, thành phần dân tộc, cộng đồng dân cư, các yếu tố đặc thù khác.

Quá trình sắp xếp các đơn vị hành chính phải bảo đảm sự đồng thuận của người dân trên địa bàn. Vì vậy, để Đề án có tính khả thi cao, bên cạnh quyết tâm chính trị cần xây dựng Đề án trên cơ sở khoa học, phù hợp với thực tiễn của từng vùng, miền, địa phương.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân, quá trình sắp xếp, thu gọn cần tạo điều kiện không thu tiền khi tiến hành thay đổi về giấy tờ, hộ tịch khi sắp xếp lại đơn vị hành chính cho nhân dân.

Về lộ trình sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã từ nay đến năm 2021, Bộ Nội vụ cũng xin ý kiến Hội nghị một số vấn đề như việc sắp xếp các đơn vị hành chính chỉ tiến hành một lần, bảo đảm giữ ổn định hay thực hiện nhiều lần theo 2 giai đoạn như mục tiêu đề ra cho đến khi các đơn vị hành chính bảo đảm đạt tiêu chuẩn theo quy định? Hay lộ trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã như dự thảo Đề án có khả thi hay không, phấn đấu sắp xếp trước thềm Đại hội Đảng cấp xã, cấp huyện hay sau Đại hội vẫn có thể thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính.

Nguồn Báo Chính Phủ