Kỳ thi này không chỉ đơn thuần đánh giá năng lực, kiến thức mà còn kiểm tra khả năng tư duy, giải quyết vấn đề và bản lĩnh của các em sau những năm tháng học THCS. Kết quả của kỳ thi sẽ mở ra cánh cửa vào một môi trường học tập mới ở bậc THPT.

Hơn hai tuần nữa, học sinh THCS tỉnh Tây Ninh sẽ bước vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm 2025. Kỳ thi là một giai đoạn đầy thử thách đối với các em. Thời điểm này, căng thẳng, áp lực học tập gia tăng đáng kể bởi khối lượng kiến thức lớn cần ôn tập cùng nỗi sợ hãi thất bại thường trực có thể dẫn đến những biểu hiện tâm lý đa dạng. Các em có thể trải qua những trạng thái lo âu đầy bất an, khó tập trung, mệt mỏi...

Ở độ tuổi mà tính tự trọng cao và sự ảnh hưởng từ bạn bè lớn, một kết quả thi không như mong đợi có thể tác động tiêu cực đến sự tự tin của các em. Do khả năng kiểm soát cảm xúc chưa hoàn thiện, các em có thể gặp khó khăn trong việc đối diện và vượt qua những áp lực này.

Chính vì vậy, sự thấu hiểu, quan tâm, đồng hành và hỗ trợ tận tâm của cha mẹ đóng vai trò then chốt trong việc giúp các em ổn định tâm lý, tự tin bước vào kỳ thi và đạt được kết quả tốt nhất trong khả năng của mình.

Sau đây là một số giải pháp dành cho các bậc phụ huynh để giảm căng thẳng cho con em khi kỳ thi sắp đến:

Thứ nhất, tạo nền tảng tâm lý vững chắc bằng sự tin tưởng của cha mẹ. Khi các con bước vào giai đoạn chuẩn bị thi tuyển đầy áp lực, sự vững tin của cha mẹ đóng vai trò như một điểm tựa tinh thần vô cùng quan trọng. Sự lo lắng và bất an từ phía phụ huynh có thể vô tình tạo thêm gánh nặng tâm lý cho con. Do đó, cha mẹ hãy giữ cho mình một tâm thế bình tĩnh, tin tưởng vào sự chuẩn bị và nỗ lực mà con đã bỏ ra.

Nên dành ít nhất 15-30 phút mỗi ngày để trò chuyện riêng với con. Hỏi về việc học, những khó khăn con đang gặp phải, cảm xúc của con về kỳ thi. Thực sự lắng nghe và đặt mình vào vị trí của con để thấu hiểu.

Thay vì hỏi chung chung "Hôm nay con học thế nào?", cha mẹ có thể hỏi cụ thể hơn: " Con có cảm thấy lo lắng về môn nào không?". Khi con chia sẻ, hãy thể hiện sự đồng cảm: "Cha mẹ hiểu con đang cảm thấy áp lực. Đây là một giai đoạn khó khăn, nhưng cha mẹ tin rằng con sẽ vượt qua được".

Những lời động viên chân thành không chỉ khích lệ tinh thần mà còn củng cố sự tự tin bên trong con. Đồng thời, việc nhìn nhận khách quan năng lực của con, tránh đặt ra những kỳ vọng quá cao hoặc quá thấp, sẽ giúp con cảm thấy thoải mái và tập trung hơn vào quá trình ôn luyện.

Thứ hai, cùng con lên kế hoạch học tập khoa học. Một kế hoạch học tập chi tiết và hợp lý sẽ giúp con quản lý thời gian ôn tập một cách hiệu quả, tránh tình trạng học dồn hoặc bỏ sót kiến thức quan trọng.

Nếu con cảm thấy khó khăn trong việc quản lý thời gian học tập, cha mẹ hãy dành thời gian ngồi lại với con để cùng nhau xây dựng một thời gian biểu cụ thể cho từng môn học, từng chủ đề, đồng thời đảm bảo có đủ thời gian cho việc nghỉ ngơi và giải trí. Sau mỗi 45-60 phút học tập, hãy nhắc con đứng dậy vận động, thư giãn mắt hoặc nghe một bài hát yêu thích.

Trong quá trình thực hiện, cha mẹ nên thường xuyên theo dõi tiến độ của con và sẵn sàng điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết. Việc hướng dẫn con ưu tiên ôn tập những môn học còn yếu cũng là một yếu tố cần lưu ý.

Thứ ba, chăm sóc sức khoẻ toàn diện cho con. Sức khoẻ thể chất và tinh thần là nền tảng vững chắc cho mọi hoạt động, đặc biệt là trong giai đoạn học tập căng thẳng.

Cha mẹ cần bảo đảm con được cung cấp một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng; chuẩn bị những bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng, đa dạng các loại thực phẩm; khuyến khích con ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa; hạn chế đồ ăn nhanh, đồ uống có ga.

Ví dụ: Bữa sáng nên có đủ protein (trứng, sữa, thịt), carbohydrate (bánh mì, bún, phở) và vitamin (rau xanh, trái cây); bữa trưa và tối cũng cần bảo đảm cân bằng các nhóm chất.

Đồng thời, bảo đảm con ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm; tạo không gian ngủ yên tĩnh, thoáng mát; khuyến khích con đi ngủ và thức dậy vào một giờ cố định; hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ; chú trọng đến giấc ngủ đủ giấc để phục hồi năng lượng và tăng cường trí nhớ.

Bên cạnh đó, việc khuyến khích con vận động thể chất nhẹ nhàng hằng ngày cũng rất quan trọng để giải toả căng thẳng. Đặc biệt, cha mẹ cần quan tâm đến sức khoẻ tinh thần của con, lắng nghe những lo lắng và tạo điều kiện để con có những khoảng thời gian thư giãn, giải trí lành mạnh.

Thứ tư, tránh tạo áp lực bằng sự áp đặt. Việc cha mẹ đặt ra những kỳ vọng quá cao hoặc áp đặt con phải đạt được những mục tiêu không phù hợp với khả năng có thể gây ra những tác động tiêu cực đến tâm lý và động lực học tập của con.

Thay vào đó, hãy tôn trọng khả năng và sở thích của con, lắng nghe ý kiến của con về mục tiêu học tập. Điều quan trọng là khuyến khích sự cố gắng và coi trọng quá trình học tập của con hơn là chỉ tập trung vào kết quả cuối cùng. Tuyệt đối tránh việc so sánh con với bất kỳ ai khác, vì mỗi đứa trẻ đều có những điểm mạnh riêng.

Thứ năm, tạo dựng không gian học tập lý tưởng. Một không gian học tập thoải mái, yên tĩnh và được trang bị đầy đủ sẽ giúp con tập trung tốt hơn và cảm thấy hứng thú hơn với việc học.

Cha mẹ hãy chọn một vị trí học tập yên tĩnh, đủ ánh sáng, và giúp con sắp xếp bàn học một cách gọn gàng, khoa học. Việc trang trí góc học tập theo sở thích cá nhân của con cũng có thể tạo ra một không gian học tập thân thiện và khơi gợi cảm hứng.

Xin hãy nhớ…

Kỳ vọng vào tương lai tươi sáng của con cái, ý thức về sự cạnh tranh trong giáo dục và nỗi lo sợ con thi rớt khiến tâm lý phụ huynh trở nên nặng nề. Điều này có thể biểu hiện qua sự căng thẳng, dễ cáu gắt trong giao tiếp hằng ngày, những đêm mất ngủ vì lo lắng, hoặc thậm chí là xu hướng so sánh con mình với những bạn bè đồng trang lứa có thành tích nổi trội.

Trong sự sốt ruột, một số phụ huynh có thể vô tình can thiệp quá sâu vào quá trình học tập của con, kiểm soát chặt chẽ thời gian biểu và nội dung ôn luyện, gây ra những mâu thuẫn không đáng có. Điều đáng nói là, sự căng thẳng và lo lắng từ phía phụ huynh rất dễ lan tỏa, tạo thêm áp lực không cần thiết cho con cái, làm giảm sự tự tin và có thể gây ra những rạn nứt trong mối quan hệ gia đình.

Do đó, việc phụ huynh giữ được sự bình tĩnh, tin tưởng vào khả năng của con, tạo một môi trường thoải mái, lắng nghe và hỗ trợ con một cách hợp lý, đồng thời chăm sóc sức khoẻ tinh thần và thể chất cho con là vô cùng quan trọng. Một tâm lý ổn định và sự đồng hành tích cực từ phụ huynh sẽ là nguồn động viên to lớn, giúp con cái vững vàng vượt qua mùa thi đầy thử thách.

Mai Thảo