Diễn ra ngay sau hội đàm trực tuyến giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch Đảng Frelimo, Tổng thống Mozambique Filipe Jacinto Nyusi, chuyến thăm Việt Nam từ ngày 18-23/6 của Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias là bước cụ thể hóa kết quả của cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo nhằm củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước.

President of the Assembly of Mozambique Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias (R) arrives in Hanoi on June 18. (Source: qdnd.vn)

Chủ tịch Quốc hội Mozambique Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias đến sân bay Nội Bài ngày 18/6. (Source: qdnd.vn)
Đặc biệt, chuyến thăm cũng diễn ra vào dịp Việt Nam và Mozambique kỷ niệm 47 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước (25/6/1975-25/6/2022). Sự hiện diện của Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias tại Việt Nam nhằm đáp lại lời mời của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trong cuộc gặp bên lề Hội nghị Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 tại Áo (tháng 9/2021).

Chuyến thăm thể hiện sự coi trọng của Mozambique trong quan hệ với Việt Nam khi cử đoàn gồm các đại biểu Quốc hội đại diện cho Đảng cầm quyền và các chính đảng của Mozambique.

Phát huy tối đa lợi thế, bổ trợ cho nhau

Mozambique là nước bạn bè truyền thống của Việt Nam tại khu vực châu Phi còn Việt Nam là ưu tiên trong chính sách đối ngoại hướng Đông của Mozambique. Điều này đã được nhấn mạnh lại trong cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Chủ tịch Đảng Frelimo, Tổng thống Filipe Jacinto Nyusi vào ngày 6/6.

Hai nhà lãnh đạo nhất trí rất cao về việc tiếp tục phát huy tối đa các thế mạnh của mỗi bên để bổ trợ cho nhau, thắt chặt và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác, hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Mozambique. Quan hệ hợp tác giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Frelimo giữ vai trò định hướng trong việc phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa hai nước ngày càng thực chất và hiệu quả.

Hai nước thường xuyên trao đổi đoàn ở tất cả các cấp trên các kênh Đảng, Nhà nước. Nổi bật là phía Mozambique có các chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Armando Emilio Guebuza (tháng 1/2007), Thủ tướng Chính phủ Luisa Dias Diogo (tháng 6/2008), Tổng thư ký Đảng Frelimo (tháng 10/2011) và nhiều đoàn cấp Bộ trưởng trong các lĩnh vực ngoại giao, hợp tác quốc tế, công thương, du lịch, nông nghiệp, quốc phòng, nội vụ, giáo dục, trường Đảng Frelimo, đặc biệt gần đây có đoàn Thủ tướng Carlos Agostinho do Rosario (tháng 8/2017).

Phía Việt Nam có các chuyến thăm Mozambique của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh (tháng 4/2008), Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải (tháng 7/2015), Chủ tịch nước Trương Tấn Sang (tháng 3/2016), Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng (tháng 12/2018), Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm (tháng 12/2019)...

Quan hệ hợp tác kinh tế, trao đổi thương mại giữa Việt Nam-Mozambique trong những năm qua được duy trì. Năm 2021, kim ngạch song phương đạt 149,5 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu sang Mozambique 99 triệu USD các mặt hàng như gạo, phân bón các loại, hàng dệt may, sản phẩm từ sắt thép; nhập khẩu 50,5 triệu USD các mặt hàng cám, hạt điều, thức ăn gia súc, gỗ, quặng…

Về đầu tư, Tập đoàn Viettel có dự án liên doanh với Công ty SPI của Đảng Frelimo về đầu tư viễn thông tại Mozambique với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 345 triệu USD, hoạt động ổn định và được đánh giá là dự án đầu tư thành công nhất của Viettel tại châu Phi.

Về nông nghiệp, hai nước hợp tác nghiên cứu phát triển cây lương thực và cây thực phẩm tại Mozambique giai đoạn 2013-2017. Trong đó Chính phủ Việt Nam góp 1,96 triệu USD, Mozambique góp vốn đối ứng 210.000 USD. Hiện dự án đang được xem xét tiếp tục triển khai giai đoạn 2.

Về giáo dục - đào tạo, hai bên có các chương trình hợp tác gồm đào tạo chính trị ngắn hạn cho cán bộ Mozambique, trao đổi học bổng sinh viên học tiếng Bồ Đào Nha và tiếng Việt.

Những kết quả hợp tác tích cực tạo đà cho Việt Nam và Mozambique tiếp tục nỗ lực củng cố, phát triển lên tầm cao mới mối quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác nhiều mặt giữa hai nước, hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao năm 2025.

Hợp tác Quốc hội – điểm nhấn mới

Trong những năm qua, quan hệ giữa các Cơ quan lập pháp hai nước được củng cố và phát triển tích cực, góp phần quan trọng tăng cường mối quan quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước.

Quan hệ hợp tác giữa hai Quốc hội được duy trì, chủ yếu trong khuôn khổ các diễn đàn nghị viện đa phương; trao đổi đoàn song phương còn hạn chế. Ngày 17/2/2016, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng có thư mời Chủ tịch Quốc hội Mozambique thăm chính thức Việt Nam.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ hội kiến Chủ tịch Quốc hội Mozambique Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias bên lề Hội nghị Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5, ngày 7/9/2021 tại thủ đô Vienna, Áo. (Nguồn: TTXVN)

Tại cuộc gặp bên lề Hội nghị Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 tại Áo, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và người đồng cấp Mozambique Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias nhất trí tăng cường quan hệ giữa Quốc hội hai nước thông qua trao đổi đoàn các cấp, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động nghị viện của mỗi nước, phối hợp trong thực hiện giám sát và đôn đốc thực hiện các thỏa thuận hợp tác mà Chính phủ hai nước đã ký kết.

Hai Chủ tịch Quốc hội cũng thống nhất ủng hộ Chính phủ, địa phương, doanh nghiệp và nhân dân hai nước mở rộng giao lưu, thúc đẩy quan hệ hợp tác, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau...

Hai bên tiếp tục tiếp xúc, tham vấn, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện đa phương như Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), trao đổi về các vấn đề khu vực và thế giới mà hai bên cùng quan tâm.

Trong bối cảnh đó, chuyến thăm đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Mozambique tới Việt Nam là điểm nhấn quan trọng cho quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước, hướng tới dấu mốc kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao.

Chuyến thăm là dịp để người đứng đầu Quốc hội hai nước tiếp tục trao đổi sâu rộng các biện pháp tăng cường quan hệ giữa các Cơ quan lập pháp đi vào thực chất, hiệu quả, trở thành kênh hợp tác quan trọng trong thúc đẩy quan hệ song phương.

Tiểu sử Chủ tịch Quốc hội Mozambique Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias. (Nguồn: TG&VN)

Nguồn baoquocte