Một lớp dạy và học trực tuyến ở Tân Châu, năm học 2019-2020.

Theo dự thảo, dạy học trực tuyến nhằm mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục cho học sinh, đặc biệt là khi học sinh không thể đến trường tham gia học tập vì những lý do khách quan. Dạy học trực tuyến cũng nhằm bổ trợ cho phương thức dạy học trên lớp học truyền thống (dạy học trực tiếp) qua đó nâng cao hiệu quả công tác dạy và học, khuyến khích sự sáng tạo phát triển kỹ năng số của giáo viên, học sinh.

Dạy học trực tuyến cũng tạo cơ hội cho giáo viên, học sinh được quyền chủ động tiếp cận nguồn học liệu hữu ích trên internet phục vụ cho việc giảng dạy, học tập. Dạy học trực tuyến còn hướng đến nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông trong dạy và học cho giáo viên, học sinh.

Bộ GD&ÐT đề ra bốn nguyên tắc dạy học trực tuyến. Một, bảo đảm thực hiện đúng, có chất lượng, hiệu quả nội dung dạy học theo quy định, phù hợp với kỹ năng của giáo viên, khả năng lĩnh hội và đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của học sinh, không tạo ra áp lực đối với giáo viên và học sinh.

Hai, việc công nhận kết quả dạy và học trực tuyến phải dựa trên cơ sở đánh giá chính xác, khách quan kết quả học tập của học sinh theo các quy định của Bộ GD&ÐT về đánh giá, xếp loại học sinh. Ba, bảo đảm các điều kiện tối thiểu về cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin, hệ thống phần mềm, học liệu dạy học trực tuyến và hướng dẫn sử dụng cho giáo viên và học sinh.

Bốn, bảo đảm tuân thủ các quy định hiện hành về an toàn thông tin mạng, thông tin cá nhân, sở hữu trí tuệ; các quy định của Bộ GD&ÐT về ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, tổ chức dạy học qua internet và các quy định của pháp luật có liên quan.

Ðiều 5 dự thảo quy định hình thức tổ chức dạy học trực tuyến, theo tinh thần này, dạy học trực tuyến hỗ trợ dạy học trực tiếp, giáo viên có thể cung cấp tài liệu, học liệu, giao nhiệm vụ và giám sát, hướng dẫn học sinh tự học, chuẩn bị cho các hoạt động dạy học trực tiếp.

Dạy học trực tuyến thay thế một phần quá trình dạy học trực tiếp, giáo viên giao cho học sinh một số nội dung tự học ở nhà để tăng thời gian luyện tập, thực hành, trải nghiệm làm việc nhóm, thảo luận khi học sinh ở trường.

Dạy học trực tuyến thay thế hoàn toàn quá trình dạy học trực tiếp khi các hoạt động của tiến trình dạy học được tổ chức thực hiện hoàn toàn thông qua môi trường internet. Hình thức này chỉ áp dụng khi học sinh không thể đến trường.

Ðiều 7 dự thảo thông tư quy định đánh giá và xét, công nhận kết quả học tập trực tuyến. Theo đó, đánh giá định kỳ kết quả học tập của học sinh được thực hiện tại cơ sở giáo dục phổ thông theo quy định. Ðánh giá thường xuyên kết quả học tập của học sinh được thực hiện trong quá trình dạy học trực tiếp hoặc trực tuyến. Xét và công nhận kết quả học tập trực tuyến của học sinh được thực hiện như hình thức học tập trực tiếp.

Tại Ðiều 12, dự thảo quy định quyền và nhiệm vụ của học sinh khi học trực tuyến. Học sinh được tham gia học tập theo chương trình giáo dục phổ thông qua phương thức trực tuyến, được hướng dẫn về quy trình tổ chức dạy học trực tuyến, kỹ năng sử dụng thiết bị dạy học, phần mềm ứng dụng hoặc dịch vụ công nghệ thông tin trên internet để học tập một cách an toàn và hiệu quả trước khi tham gia học tập.

Người học được cung cấp đầy đủ các thông tin về đánh giá, xét, công nhận kết quả học tập và được đề nghị xem xét lại việc đánh giá, xét, công nhận kết quả học tập thông qua dạy học trực tuyến của cơ sở giáo dục phổ thông; được trao đổi và đóng góp ý kiến đối với giáo viên về quá trình dạy học trực tuyến. Học sinh phải chấp hành nội quy dạy học trực tuyến; thực hiện đầy đủ các hoạt động học tập theo yêu cầu của giáo viên, tích cực tham gia vào quá trình học tập để được kiểm tra, đánh giá theo quy định.

Ðối với giáo viên, dự thảo thông tư quy định, giáo viên giảng dạy, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập một cách khách quan theo đúng quy định đã công bố công khai. Người dạy tạo môi trường học tập thân thiện, tăng cường sự tương tác, kết nối thông tin với học sinh trong quá trình dạy học trực tuyến, tích cực hướng dẫn, giải đáp vướng mắc của học sinh trong quá trình dạy học trực tuyến. Giáo viên thường xuyên trao đổi, phối hợp với cha mẹ học sinh thực hiện giám sát, hỗ trợ quá trình học tập trực tuyến của học sinh phù hợp theo lứa tuổi, cấp học.

Ngày 11.10.2020 là hạn chót để Bộ GD&ÐT nhận ý kiến đóng góp trước khi ban hành thông tư chính thức.

Năm học 2019-2020, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid- 19, hầu như cả nước đã triển khai dạy học trực tuyến nhưng hiệu quả không như mong đợi. Ðiều này có thể hiểu được, vì dạy học trực tuyến đòi hỏi hạ tầng kỹ thuật thông tin phải tốt, cả người dạy và người học  phải có tinh thần, ý thức trách nhiệm cao mới có hiệu quả.

Ð.V.T