Tổng thống Mỹ D.Trump tới thăm một nhà máy hóa chất tại bang Pennsylvania, ngày 13-8. (Ảnh: AFP)

Phát biểu tại một sự kiện diễn ra tại bang Pennsylvania, ông D.Trump tuyên bố: “Chúng ta sẽ rời đi nếu lâm vào tình thế bắt buộc…Chúng ta đã bị thua thiệt trong nhiều năm qua và tình trạng này không thể tái diễn”.

Mỹ cho rằng, hiện một số nước giàu có nhất trên thế giới, gồm Trung Quốc, đang tự gán mác là “những nước đang phát triển” và được hưởng lợi từ quy chế này, đồng thời tìm kiếm những cam kết yếu hơn từ các nước thành viên khác trong WTO. Những lợi thế này bao gồm việc có được ưu thế về thủ tục trong giải quyết tranh chấp, cắt giảm thuế ở mức thấp hơn và khả năng duy trì trợ cấp xuất khẩu cũng như đưa ra các cam kết yếu hơn trong đàm phán.

Không chỉ kêu gọi cải tổ các nguyên tắc của WTO, chính quyền Tổng thống D.Trump còn phần nào cản trở hoạt động của tổ chức này khi ngăn chặn việc bổ nhiệm thành viên mới cho bộ phận phúc thẩm của Cơ quan giải quyết tranh chấp – vốn đóng vai trò trọng tài cho các vụ kiện về thương mại tại WTO. Điều này có nguy cơ dẫn tới việc Cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO sẽ bị ngừng hoạt động vào cuối năm 2019.

Ông Chad Bown – một chuyên gia thương mại thuộc Viện kinh tế quốc tế Peterson cảnh báo, các động thái trên của Mỹ đã gây ra những tổn hại lâu dài và không phải tất cả đều có thể được khôi phục.

Trong thời gian gần đây, ông D.Trump đã từng nhiều lần đưa ra những lời lẽ chỉ trích nhằm vào WTO và thậm chí đã cảnh báo sẽ rút khỏi tổ chức thương mại quốc tế này vì cho rằng Mỹ đã bị đối xử không công bằng và không có  nghĩa vụ phải tuân thủ các nguyên tắc của WTO. Trong đó, người đứng đầu Nhà Trắng đặc biệt tỏ rõ sự không bằng lòng với những điều mà ông cho là “các điều khoản ưu ái” mà Trung Quốc được hưởng khi gia nhập WTO.

Phát biểu trên tờ Bloomberg News vào năm ngoái, người đứng đầu Nhà Trắng cũng đã cảnh báo kịch bản rời khỏi WTO nếu tổ chức này không “cải tổ” và đối xử tốt hơn với Mỹ.

Hiện những tuyên bố của nhà lãnh đạo Mỹ liên quan tới việc rút khỏi WTO vẫn là một điều gây nhiều băn khoăn bởi trên thực tế, chính quyền Tổng thống D.Trump đã từng tìm kiếm sự trợ giúp của tổ chức này trong các cuộc chiến thuế quan tới Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Canada, Mexico, Thổ Nhĩ Kỳ và đã thu được một số kết quả nhất định.

Nguồn Đảng Cộng Sản Việt Nam