Dự án đường 789 được thi công một số đoạn.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư, một trong những hạn chế trong công tác giải ngân đầu tư năm 2023 là việc chuẩn bị dự án chưa tốt, phê duyệt chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư dự án chưa phù hợp dẫn tới phải điều chỉnh nhiều lần, vướng mắc giải phóng mặt bằng, năng lực nhà thầu thi công còn hạn chế làm chậm tiến độ dự án.

Mặt bằng sạch để thi công - yếu tố quan trọng đối với tiến độ dự án

Trong năm 2024, đối với công tác giải phóng mặt bằng, Sở Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh những giải pháp đẩy nhanh tiến độ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; phối hợp chặt chẽ với các đơn vị có liên quan xử lý kịp thời các vướng mắc, khó khăn của các chủ đầu tư liên quan đến quy trình thẩm định giá đất, phương án bồi thường...; chủ động hỗ trợ, hướng dẫn các Phòng TN&MT, Trung tâm Phát triển quỹ đất cấp huyện trong quá trình triển khai thực hiện các thủ tục liên quan đến bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Thời gian qua, công tác giải phóng mặt bằng triển khai thi công các dự án, nhất là các dự án hạ tầng giao thông đường bộ gặp rất nhiều khó khăn dẫn đến nhiều dự án không thể kết thúc theo dự kiến.

Đơn cử như tuyến đường 794 (đoạn qua đoạn cong cầu Bổ Túc, xã Suối Ngô, huyện Tân Châu), theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng ngành giao thông tỉnh, hiện tại, đoạn cong tại cầu Bổ Túc vẫn chưa giải quyết xong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Không có mặt bằng thì dự án không thể tiếp tục triển khai mà phải chờ kết quả giải quyết.

Có những dự án thời gian qua vừa thi công vừa thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, đơn cử như dự án đường 789, có nhiều đoạn đã có mặt bằng, chủ đầu tư bàn giao cho đơn vị thi công triển khai thi công; có nhiều đoạn do công tác giải phóng mặt bằng chưa kết thúc, người dân chưa chấp thuận phương án bồi thường nên chưa bàn giao mặt bằng. Vì thế có nhiều dự án nhà thầu phải thi công theo kiểu “da beo”, đoạn nào có mặt bằng thi công trước đã dẫn đến dư luận có nhiều ý kiến trái chiều.

Khi chưa có mặt bằng thi công thì gây ảnh hưởng đến tiến độ thi công là điều tất yếu, kéo theo việc giải ngân vốn đầu tư công cũng gặp khó khăn. Vì thế công tác bồi thường giải phóng mặt bằng là một yếu tố khá quan trọng quyết định tiến độ của các dự án.

Cần phải có sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị 

Không thể phủ nhận sự nỗ lực của các chủ đầu tư, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố, các Trung tâm Phát triển quỹ đất cấp huyện và chính quyền cấp xã nơi có các dự án triển khai thi công đã đem lại nhiều kết quả khả quan. Thế nhưng để công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng có hiệu quả hơn cần sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị.

Sở Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị UBND cấp huyện trong năm 2024, chỉ đạo các Phòng Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Phát triển quỹ đất cấp huyện phối hợp với các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; xử lý kịp thời các vướng mắc, khó khăn trong quy trình thẩm định giá đất, phương án bồi thường.

Thời gian qua, các chủ đầu tư đã chủ động, tích cực phối hợp với các Trung tâm Phát triển quỹ đất, chính quyền các địa phương nên công tác bồi thường giải phóng mặt bằng đạt được hiệu quả tích cực.

 Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng ngành giao thông tỉnh, thị xã Trảng Bàng có nhiều dự án giao thông trọng điểm của tỉnh triển khai, cấp uỷ, chính quyền thị xã Trảng Bàng, các ban, ngành, chính quyền địa phương đã thực hiện công tác này đạt hiệu quả cao so với một số địa phương còn lại.

Dự án nâng cấp, mở rộng đường 784C (Bàu Năng - Bàu Cóp, huyện Dương Minh Châu) sẽ được triển khai trong năm 2024.

Trong năm 2024 và trong thời gian tới, nhiều dự án lớn về hạ tầng giao thông sẽ được triển khai như: đường Trường Hoà - Chà Là, đường N8 (thị xã Trảng Bàng), đường 784C (Bàu Năng - Bàu Cóp, huyện Dương Minh Châu), đường Trường Chinh (đoạn từ đường 781 đến đường 30.4, thành phố Tây Ninh)… cho thấy khối lượng về công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng mà các chủ đầu tư, UBND cấp huyện, Trung tâm Phát triển quỹ đất cấp huyện… phải thực hiện để có mặt bằng thi công là không hề nhỏ.

Vì thế cần có sự nỗ lực phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ngành, chủ đầu tư, UBND cấp huyện, các Trung tâm Phát triển quỹ đất cấp huyện, UBND cấp xã…kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc liên quan đến công tác bồi thường giải phóng mặt bằng.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, ngoài việc các sở, ngành và chính quyền các cấp vận động người dân đồng thuận đối với phương án bồi thường thu hồi đất triển khai dự án, cần có sự chuẩn bị tái định cư cho những hộ dân bị ảnh hưởng về chỗ ở để người dân an tâm.

Cần chú trọng nâng cao vai trò của cấp uỷ, chính quyền cấp xã trong công tác vận động người dân và lắng nghe nguyện vọng, kiến nghị, kịp thời giải đáp thắc mắc của người dân liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng… để hạn chế những khiếu nại, kiến nghị không cần thiết khi người dân chưa thông suốt các vấn đề liên quan.

Khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng không chỉ khiến các chủ đầu tư lo lắng cho dự án khi triển khai về đích kịp tiến độ, mà các nhà thầu cũng quan tâm đến công tác giải phóng mặt bằng không kém.

Công tác giải phóng mặt bằng có nhiều nơi chưa thực hiện xong nên việc thi công Dự án đường 789 hết sức khó khăn.

Một nhà thầu thi công công trình giao thông đường bộ, khi không có mặt bằng thi công phải tạm ngưng, nhân công không có việc làm… gây thiệt hại không nhỏ cho các nhà thầu bởi chi phí di chuyển phương tiện máy móc đến dự án… Không có mặt thi công, nhà thầu không có khối lượng công việc để quyết toán với chủ đầu tư dẫn đến không có tiền trả cho ngân hàng, cũng như thanh toán nchi phí khác liên quan đến quá trình triển khai thi công.

Có được mặt bằng sạch để thi công, các nhà thầu rất thuận lợi để dự án về đích sớm hơn dự kiến, đây là điều bất cứ nhà thầu thi công nào cũng mong muốn.

Thiên Tâm