TAND tỉnh tặng quà cho các vị HTND.

Đến nay, toàn tỉnh có 10 đoàn HTND, gồm 1 cấp tỉnh, 9 cấp huyện, thị xã, thành phố với tổng số 248 vị hội thẩm. Các HTND là những cán bộ hưu trí, người đang công tác trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập như Ủy ban MTTQ Việt Nam, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Liên đoàn Lao động… có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm và hoạt động kiêm nhiệm.

Để công tác HTND phát huy hiệu quả, lãnh đạo TAND 2 cấp mời luân phiên các HTND tham gia xét xử các loại án; thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ và cung cấp, trang bị cho hội thẩm những tài liệu, văn bản pháp luật mới, cần thiết để tham gia công tác xét xử. Đồng thời, thực hiện đầy đủ chức năng quản lý, hỗ trợ, chế độ, khen thưởng cho các vị hội thẩm và đoàn hội thẩm.

Đoàn Hội thẩm TAND tỉnh là một trong những đơn vị được đánh giá cao trong công tác hội thẩm. Hiện TAND tỉnh có 27 vị hội thẩm. Trong nhiệm kỳ 2016 – 2021, TAND đã giải quyết 4.925 vụ các loại (sơ thẩm 1.404 vụ, phúc thẩm 3.521 vụ), trong 1.404 vụ án sơ thẩm, có trên 2.114 lượt hội thẩm tham gia xét xử. Riêng năm 2020, TAND tỉnh giải quyết 1.157vụ các loại (sơ thẩm 364 vụ, phúc thẩm 793 vụ), trong 364 vụ án sơ thẩm, có trên 519 lượt hội thẩm tham gia.

Đại diện TAND tỉnh cho biết, trong thực hiện nhiệm vụ, đội ngũ HTND tỉnh luôn nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò, trách nhiệm và không ngừng rèn luyện, học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, bản lĩnh chính trị cũng như kỹ năng nghề nghiệp khi tham gia xét xử. Các cơ quan, đơn vị có HTND đang công tác đa phần tạo mọi điều kiện thuận lợi để họ tham gia xét xử. Trước khi tham gia xét xử, các HTND có nghiên cứu hồ sơ, đánh giá chứng cứ của từng vụ án rất khách quan.

Các hội thẩm đã đóng góp tích cực vào việc giáo dục người dân chấp hành pháp luật, giáo dục ý thức đấu tranh phòng, chống tội phạm. Một số vụ án dân sự hoà giải thành có sự giải thích thấu tình đạt lý của hội thẩm. Để tránh tình trạng áp đặt quan điểm của thẩm phán, lấy quan điểm của Viện kiểm sát nhân dân làm căn cứ, khi nghị án, HTND phát biểu quan điểm giải quyết vụ án trước rồi đến thẩm phán, sau đó thống nhất đưa ra quyết định đúng đắn đối với từng vụ án.

Nhiệm kỳ 2016 - 2021, Đoàn Hội thẩm TAND TP. Tây Ninh có 28 vị. Trong quá trình xét xử, các hội thẩm đều tham gia hỏi và xét hỏi; nội dung câu hỏi có trọng tâm, trọng điểm góp phần làm sáng tỏ nội dung của vụ án.

Trong nhiệm kỳ, hội thẩm tham gia xét xử được 2.207 vụ. Năm 2020, HTND Thành phố tham gia xét xử tổng cộng 445 vụ, một hội thẩm tham gia xét xử nhiều nhất là 99 vụ. Không có án bị huỷ, sửa chung do lỗi của Hội thẩm. Đa số Hội thẩm rất tích cực nghiên cứu hồ sơ vụ án và tham gia xét xử, không có trường hợp hoãn phiên toà vì không có HTND.

Trong quá trình xét xử, các hội thẩm tích cực tham gia hỏi và xét hỏi.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác hội thẩm còn những hạn chế nhất định. Đoàn Hội thẩm TAND tỉnh cho biết, việc nghiên cứu hồ sơ trước khi xét xử còn một số hạn chế, nhất là những vụ án kinh tế, hình sự có nhiều bị cáo.

HTND tham gia xét xử không đồng đều do điều kiện công tác hoặc do đơn vị cử đi học. Mặt khác, một số vị hội thẩm khi tham gia xét xử do thiếu cập nhật văn bản pháp luật, dẫn đến đưa ý kiến áp dụng pháp luật giải quyết vụ án chưa phù hợp.

Có một số hội thẩm nhân dân khi tham gia xét xử chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm của mình. Ngoài ra, việc luân chuyển công tác của các vị hội thẩm đương chức cũng ảnh hưởng đến hoạt động của hội thẩm khi tham gia xét xử, đại diện cho ngành, giới…

Để khắc phục những hạn chế trên, HTND tỉnh tiếp tục nâng cao quyền hạn, trách nhiệm của mình khi tham gia xét xử, đảm bảo nguyên tắc: “Khi xét xử, Thẩm phán và Hội thẩm độc lập và chỉ tuân theo pháp luật”, “HTND ngang quyền với thẩm phán”, đồng thời cũng phải ngang bằng về trách nhiệm, nghĩa vụ.

Thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa các cơ quan liên quan như MTTQ tỉnh, HĐND tỉnh, TAND tỉnh... trong việc tổ chức, quản lý của Đoàn hội thẩm. Tăng cường sự công tác tự nghiên cứu, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ xét xử; đổi mới phương thức hoạt động trong công tác hội thẩm. Phát huy vai trò của trưởng, phó đoàn hội thẩm trong việc thực hiện tốt quy chế.

THIÊN DI